Chronologizacja
W postaci gmyrać
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
gmeram rzadziej gmerzę |
gmeramy rzadziej gmerzemy |
|||
2 os. |
gmerasz rzadziej gmerzesz |
gmeracie rzadziej gmerzecie |
|||
3 os. |
gmera rzadziej gmerze |
gmerają rzadziej gmerzą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
gmerałem +(e)m gmerał |
gmerałam +(e)m gmerała |
gmerałom +(e)m gmerało |
gmeraliśmy +(e)śmy gmerali |
gmerałyśmy +(e)śmy gmerały |
2 os. |
gmerałeś +(e)ś gmerał |
gmerałaś +(e)ś gmerała |
gmerałoś +(e)ś gmerało |
gmeraliście +(e)ście gmerali |
gmerałyście +(e)ście gmerały |
3 os. |
gmerał |
gmerała |
gmerało |
gmerali |
gmerały |
bezosobnik: gmerano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę gmerał będę gmerać |
będę gmerała będę gmerać |
będę gmerało będę gmerać |
będziemy gmerali będziemy gmerać |
będziemy gmerały będziemy gmerać |
2 os. |
będziesz gmerał będziesz gmerać |
będziesz gmerała będziesz gmerać |
będziesz gmerało będziesz gmerać |
będziecie gmerali będziecie gmerać |
będziecie gmerały będziecie gmerać |
3 os. |
będzie gmerał będzie gmerać |
będzie gmerała będzie gmerać |
będzie gmerało będzie gmerać |
będą gmerali będą gmerać |
będą gmerały będą gmerać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
gmerajmy rzadziej gmerzmy |
|
2 os. |
gmeraj rzadziej gmerz |
gmerajcie rzadziej gmerzcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
gmerałbym bym gmerał |
gmerałabym bym gmerała |
gmerałobym bym gmerało |
gmeralibyśmy byśmy gmerali |
gmerałybyśmy byśmy gmerały |
2 os. |
gmerałbyś byś gmerał |
gmerałabyś byś gmerała |
gmerałobyś byś gmerało |
gmeralibyście byście gmerali |
gmerałybyście byście gmerały |
3 os. |
gmerałby by gmerał |
gmerałaby by gmerała |
gmerałoby by gmerało |
gmeraliby by gmerali |
gmerałyby by gmerały |
bezosobnik: gmerano by
bezokolicznik: gmerać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
gmerając
rzadziej gmerząc
gerundium: gmeranie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | gmeranie |
gmerania |
D. | gmerania |
gmerań |
C. | gmeraniu |
gmeraniom |
B. | gmeranie |
gmerania |
N. | gmeraniem |
gmeraniami |
Ms. | gmeraniu |
gmeraniach |
W. | gmeranie |
gmerania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: gmerający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | gmerający rzadziej gmerzący |
gmerający rzadziej gmerzący |
gmerający rzadziej gmerzący |
gmerające rzadziej gmerzące |
gmerająca rzadziej gmerząca |
D. | gmerającego rzadziej gmerzącego |
gmerającego rzadziej gmerzącego |
gmerającego rzadziej gmerzącego |
gmerającego rzadziej gmerzącego |
gmerającej rzadziej gmerzącej |
C. | gmerającemu rzadziej gmerzącemu |
gmerającemu rzadziej gmerzącemu |
gmerającemu rzadziej gmerzącemu |
gmerającemu rzadziej gmerzącemu |
gmerającej rzadziej gmerzącej |
B. | gmerającego rzadziej gmerzącego |
gmerającego rzadziej gmerzącego |
gmerający rzadziej gmerzący |
gmerające rzadziej gmerzące |
gmerającą rzadziej gmerzącą |
N. | gmerającym rzadziej gmerzącym |
gmerającym rzadziej gmerzącym |
gmerającym rzadziej gmerzącym |
gmerającym rzadziej gmerzącym |
gmerającą rzadziej gmerzącą |
Ms. | gmerającym rzadziej gmerzącym |
gmerającym rzadziej gmerzącym |
gmerającym rzadziej gmerzącym |
gmerającym rzadziej gmerzącym |
gmerającej rzadziej gmerzącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | gmerający rzadziej gmerzący |
gmerający rzadziej gmerzący |
gmerające rzadziej gmerzące |
gmerające rzadziej gmerzące |
D. | gmerających rzadziej gmerzących |
gmerających rzadziej gmerzących |
gmerających rzadziej gmerzących |
gmerających rzadziej gmerzących |
C. | gmerającym rzadziej gmerzącym |
gmerającym rzadziej gmerzącym |
gmerającym rzadziej gmerzącym |
gmerającym rzadziej gmerzącym |
B. | gmerających rzadziej gmerzących |
gmerających rzadziej gmerzących |
gmerających rzadziej gmerzących |
gmerające rzadziej gmerzące |
N. | gmerającymi rzadziej gmerzącymi |
gmerającymi rzadziej gmerzącymi |
gmerającymi rzadziej gmerzącymi |
gmerającymi rzadziej gmerzącymi |
Ms. | gmerających rzadziej gmerzących |
gmerających rzadziej gmerzących |
gmerających rzadziej gmerzących |
gmerających rzadziej gmerzących |
Pochodzenie
Czasownik ekspresywny oparty na rdzeniu psł. *gъm - pochodzenia dźwiękonaśladowczego
1. w piasku
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Relacje znaczeniowe
synonimy: | grzebać |
Cytaty
A ty co tak siedzisz i słowa jednego nie powiesz? Pytanie to skierowane było w stronę męża, czarniawego i posępnego człeczyny, który gmerał łyżką w pustym garnku. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959 |
|
Paweł nagle nie chce jeść pokarmów podawanych łyżką, otwiera buzię tylko wtedy, gdy pozwolę mu gmerać w misce lub trzymać łyżeczkę [...]. źródło: NKJP: Internet |
|
Młodsze dzieci potrafią godzinami gmerać w piaskownicy. źródło: Internet: juniorowo.pl |
|
Wagnerowicz coś tam [...] pichci na kuchence gazowej, gmerze w garach. źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004 |
Składnia
+ | gmerać | + |
CO +
(CZYM) +
(w CZYM)
|
2. w szafie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Relacje znaczeniowe
synonimy: | grzebać |
Cytaty
Ojciec podszedł do otwartej tekturowej walizki, pochylił się nad jej zawartością i zaczął obojętnie w niej gmerać. źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1971 |
|
Kiedy wreszcie nadeszła jej kolej, długo gmerała w kieszeniach, poszukując pieniędzy. źródło: NKJP: Internet |
|
W pubie koło Centralu barmanka gmerała przy butelkach i dodatkach odwrócona do klientów plecami. źródło: NKJP: Bohdan Dmochowski: Wlano przy barze, Express Ilustrowany, 2002-05-24 |
|
Po grudniu do CAF-u przychodzili panowie z bezpieki i gmerali wśród zdjęć. źródło: NKJP: Beata Pawlak: Grudzień 1970, Gazeta Wyborcza, 1996-12-17 |
|
We śnie słyszała podniesione głosy, grube i nieprzyjemne, widziała płomienie oświetlające zmurszałe deski, czuła smród i dotyk rąk, które gmerały po odzieniu. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005 |
Składnia
+ | gmerać | + |
(GDZIE)
|
3. w silniku
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn
Relacje znaczeniowe
synonimy: | grzebać |
Cytaty
Próbowała coś jeszcze zrobić z mechanizmem pompki, gmerała w jej obudowie śrubokrętem, na nic to się jednak nie zdało. źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Bóg zapłacz!, 2000 |
|
Jak będę długo gmerał drutem w zamku, to w końcu go otworzę? źródło: NKJP: Internet |
|
Grześ gmerał w skrzyni biegów. źródło: NKJP: Krystyna Boglar: Zobaczysz, że pewnego dnia..., 1996 |
|
Oznajmili, że muszą sprawdzić instalację. Jeden mignął jakąś legitymacją, [...] drugi tymczasem wszedł do środka i przez chwilę coś gmerał przy kablu. źródło: NKJP: Antoni Kroh: Starorzecza, 2010 |
Składnia
+ | gmerać | + |
(CZYM) +
w CZYM | przy CZYM
|
4. przy ustawie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Cytaty
Sprawę lustracji trzeba oddać fachowcom, jak najmniej powinni przy niej gmerać politycy [...]. źródło: NKJP: (PAP): Skutki „listy”, Dziennik Polski, 2005-02-04 |
|
Sejm wchodził w kompetencje władzy wykonawczej i gmerał w poszczególnych prywatyzacjach. źródło: NKJP: Leszek Waligóra: Łączymy prawicę, Gazeta Poznańska, 2004-09-21 |
|
[...] z wyjątkową niechęcią patrzymy na gmeranie rządu w ustawach [...]. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 04.02.1993 |
Składnia
+ | gmerać | + |
przy CZYM | w CZYM
|