UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nadszarpnąć

Chronologizacja

1842, books.google.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nadszarpnę
 nadszarpniemy
2 os. nadszarpniesz
 nadszarpniecie
3 os. nadszarpnie
 nadszarpną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nadszarpnąłem
+(e)m nadszarpnął
 nadszarpnęłam
+(e)m nadszarpnęła
 nadszarpnęłom
+(e)m nadszarpnęło
 nadszarpnęliśmy
+(e)śmy nadszarpnęli
 nadszarpnęłyśmy
+(e)śmy nadszarpnęły
2 os. nadszarpnąłeś
+(e)ś nadszarpnął
 nadszarpnęłaś
+(e)ś nadszarpnęła
 nadszarpnęłoś
+(e)ś nadszarpnęło
 nadszarpnęliście
+(e)ście nadszarpnęli
 nadszarpnęłyście
+(e)ście nadszarpnęły
3 os. nadszarpnął
 nadszarpnęła
 nadszarpnęło
 nadszarpnęli
 nadszarpnęły

bezosobnik: nadszarpnięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nadszarpnijmy
2 os. nadszarpnij
 nadszarpnijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nadszarpnąłbym
bym nadszarpnął
 nadszarpnęłabym
bym nadszarpnęła
 nadszarpnęłobym
bym nadszarpnęło
 nadszarpnęlibyśmy
byśmy nadszarpnęli
 nadszarpnęłybyśmy
byśmy nadszarpnęły
2 os. nadszarpnąłbyś
byś nadszarpnął
 nadszarpnęłabyś
byś nadszarpnęła
 nadszarpnęłobyś
byś nadszarpnęło
 nadszarpnęlibyście
byście nadszarpnęli
 nadszarpnęłybyście
byście nadszarpnęły
3 os. nadszarpnąłby
by nadszarpnął
 nadszarpnęłaby
by nadszarpnęła
 nadszarpnęłoby
by nadszarpnęło
 nadszarpnęliby
by nadszarpnęli
 nadszarpnęłyby
by nadszarpnęły

bezosobnik: nadszarpnięto by

bezokolicznik: nadszarpnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nadszarpnąwszy

gerundium: nadszarpnięcie

imiesłów przymiotnikowy bierny: nadszarpnięty

odpowiednik aspektowy: nadszarpywać

Pochodzenie

Zob.  szarpać 

1. korzenie

Definicja

szarpiąc, częściowo porozrywać coś na części lub poodrywać kawałki od czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Cytaty

Roślinki [...] przesadzamy do większej doniczki, delikatnie rozdzielamy każdą papryczkę tak, by nie nadszarpnąć korzeni.

źródło: Internet: allegro.pl

[...] wichura nadszarpnęła dachy na 13 domach.

źródło: NKJP: Marcin Płaszczyca: Samotni w biedzie, Gazeta Krakowska, 2004-12-10

Stary wiadukt jest w opłakanym stanie. [...] intensywny ruch samochodowy i dym z przejeżdżających dołem lokomotyw poważnie nadszarpnęły jego konstrukcję.

źródło: NKJP: (SIM): Wiadukt za pół roku, Express Ilustrowany, 2002-12-12

Składnia

bez ograniczeń + nadszarpnąć +
CO

2. zdrowie

Definicja

wpłynąć niekorzystnie na stan czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  nadszarpać, nadwerężyć

Połączenia

  • nadszarpnąć nerwy, siły, zdrowie; autorytet, opinię, prestiż, reputację, wizerunek, zaufanie
  • bardzo, mocno, poważnie nadszarpnąć

Cytaty

Proszę powiedzieć, czy pracując w samorządzie, można sobie nadszarpnąć zdrowie i nabawić się jakiejś choroby?

źródło: NKJP: Agnieszka Filipowicz: Trzeba trzymać rękę na pulsie, Gazeta Krakowska, 2002-10-24

W stroju do pracy należy unikać zbyt krótkich spódnic [...] i zbyt wydekoltowanych bluzek [...]. Taki błąd może poważnie nadszarpnąć wizerunek kobiety profesjonalistki.

źródło: NKJP: Sławomir Dąblewski: Wygląd profesjonalisty, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2009-10-13

Naprawienie oświetlenia choinkowego może sprawiać problemy, a z pewnością nadszarpnie nerwy.

źródło: NKJP: Jarosław Rybak: Nie załamuj rąk, Trybuna Śląska, 2001-12-24

[...] Matejkowie przeżywają tragedię. Rodzi się ich najmłodsza córka, Regina, która wkrótce po urodzeniu umiera. Cios ten niewątpliwie nadszarpnął bardzo mocno kondycję psychiczną Teodory.

źródło: NKJP: Żona Mistrza Jana, czyli retuszowanie portretu, Dziennik Polski, 2000-01-08

Opuściłem ważne lekcje, nadszarpnąłem swoją opinię, może nawet zaryzykowałem wyrzucenie z budy.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Kronika wypadków miłosnych, 1974

Składnia

bez ograniczeń + nadszarpnąć +
CO + (KOMU)

3. budżet

Definicja

spowodować pomniejszenie jakichś zasobów materialnych

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Relacje znaczeniowe

synonimy:  nadszarpać

Połączenia

  • nadszarpnąć budżet, finanse
  • mocno nadszarpnąć

Cytaty

Świąteczne zakupy i inne grudniowe wydatki, a na dodatek szampański sylwester połączony z białym szaleństwem na nartach mogły nadszarpnąć niejeden domowy budżet.

źródło: NKJP: Barbara Sobańska: Dla kogo wakacje kredytowe, Dziennik Zachodni, 2010-01-12

Współorganizatorem imprezy jest samorząd Bełchatowa. Finansowy udział miasta nie nadszarpnie poważnie miejskiej kasy. Koszty sfinansują sponsorzy, a miasto zapłaci [...] za ulotki i plakaty.

źródło: NKJP: mb: Chcieli wynająć armię, Dziennik Łódzki, 2003-08-04

[...] deklarował chęć przepisania dóbr na swoich dwóch synów - oficerów WP, a następnie nadszarpnął fortunę, przekazując rozmaitym instytucjom i organizacjom liczne darowizny, w tym 10 tysięcy hektarów gruntów, które przypadły głównie krakowskiej Akademii Umiejętności.

źródło: NKJP: Habsburgowie bliżej Żywca, Dziennik Polski, 2001-02-23

Nieuczciwa kasjerka poważnie nadszarpnęła stan bankowego konta spółdzielni, choć oczywiście nie była w stanie go zrujnować.

źródło: NKJP: Henryk Malanowski: Klej na palcach, Detektyw, 3 (151), 1999

Składnia

bez ograniczeń + nadszarpnąć +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 27.10.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN