UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pozamykać się

Chronologizacja

1 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	pozamykam się	pozamykamy się
2 os.	pozamykasz się	pozamykacie się
3 os.	pozamyka się	pozamykają się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pozamykałem się +(e)m się pozamykał	pozamykałam się +(e)m się pozamykała	pozamykałom się +(e)m się pozamykało	pozamykaliśmy się +(e)śmy się pozamykali	pozamykałyśmy się +(e)śmy się pozamykały
2 os.	pozamykałeś się +(e)ś się pozamykał	pozamykałaś się +(e)ś się pozamykała	pozamykałoś się +(e)ś się pozamykało	pozamykaliście się +(e)ście się pozamykali	pozamykałyście się +(e)ście się pozamykały
3 os.	pozamykał się	pozamykała się	pozamykało się	pozamykali się	pozamykały się

bezosobnik: pozamykano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		pozamykajmy się
2 os.	pozamykaj się	pozamykajcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pozamykałbym się bym się pozamykał	pozamykałabym się bym się pozamykała	pozamykałobym się bym się pozamykało	pozamykalibyśmy się byśmy się pozamykali	pozamykałybyśmy się byśmy się pozamykały
2 os.	pozamykałbyś się byś się pozamykał	pozamykałabyś się byś się pozamykała	pozamykałobyś się byś się pozamykało	pozamykalibyście się byście się pozamykali	pozamykałybyście się byście się pozamykały
3 os.	pozamykałby się by się pozamykał	pozamykałaby się by się pozamykała	pozamykałoby się by się pozamykało	pozamykaliby się by się pozamykali	pozamykałyby się by się pozamykały

bezosobnik: pozamykano by się

bezokolicznik: pozamykać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pozamykawszy się

gerundium: pozamykanie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pozamykanie się	pozamykania się
D.	pozamykania się	pozamykań się
C.	pozamykaniu się	pozamykaniom się
B.	pozamykanie się	pozamykania się
N.	pozamykaniem się	pozamykaniami się
Ms.	pozamykaniu się	pozamykaniach się
W.	pozamykanie się	pozamykania się

Pochodzenie

Zob. zamknąć

1. o oknie

Definicja

uniemożliwić dostęp do wnętrza, kolejno zamknąwszy się

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Relacje znaczeniowe

antonimy:

pootwierać się

Cytaty

Po skończeniu hymnu okna pozamykały się, a z cmentarza popłynęła do góry, przy akompaniamencie akordeonu melodia Roty Konopnickiej.

źródło: NKJP: Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski: Rzeczpospolita Partyzancka: Inspektorat „Maria” w walce, 1991 (books.google.pl)

Po kolejnych 15 sekundach (60 sekund po aktywacji) silnik przestanie działać i zamkną się blokady drzwi. Okna pozamykają się, a syrena wydawać będzie sygnał dźwiękowy.

źródło: Alarm samochodowy. Instrukcja obsługi (foto.prolech.com.pl)

Przechodnie uciekali. W okamgnieniu pozamykały się [...] bramy, okna i okienka.

źródło: Przekrój, nr 1, 1952 (books.google.pl)

2. o ludziach w domach

Definicja

o wielu osobach: celowo pozbawić się kontaktu z kimś lub czymś, zamknąwszy się w jakimś miejscu

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka dom/inne miejsca zamieszkania i ich otoczenie

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

odizolować się, odosobnić się

Połączenia

pozamykać się w domach, w gettach, w twierdzach

Cytaty

	Pozamykali się mężczyźni w swoich domach, co strachliwsi na strychach [...]. źródło: NKJP: Piotr Rowicki: Przed górami, przed lasami, 2005
	Kilka dni temu nad miastem przeszła burza piaskowa. Wszyscy pozamykali się w domach, w szkołach odwołano lekcje [...]. źródło: NKJP: Dorota Kozińska: W kraju niezachodzącego słońca, Polityka nr 2580, 2006-11-18
	[...] pacjenci musieli pozamykać się w salach, bali się, że ktoś może ich wypatrzeć, delegacja chodziła i oglądała oddział. źródło: NKJP: Ewa Podolska: Mobbing psychiatryczny?, Gazeta Krakowska, 2005-04-20
	Kupcy pozamykali się z żonami i dziećmi w pakamerach na zapleczu, zabarykadowali drzwi, żeby przeczekać najgorsze, a potem już tylko uciekać - do portu albo na dworzec. źródło: NKJP: Magdalena Tulli: W czerwieni, 1998

Składnia

pozamykać się

GDZIE

3. o sprawcach w więzieniach

Definicja

pozbawić samych siebie wolności częściowo lub całkowicie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Cytaty

Mnie się marzy taka władza, jak w Zbuklandii - tam organy władzy działają samodzielnie; rząd się urządził, sądy się osądziły, wojsko się rozbroiło, policja się pozamykała.

źródło: NKJP: Może ktoś skorzysta, Dziennik Polski, 2000-10-06

[...] jej bliscy sami pozamykali się w więzieniach, z których tylko ona może ich wyciągnąć.

źródło: Streszczenie 13. odcinka Rebeliantów pt. Trials of the Darksaber (ossus.pl)

Składnia

pozamykać się

(GDZIE)

4. o parasolach

Definicja

kolejno ulec zamknięciu w wyniku zetknięcia się ze sobą skrajnych lub rozłożonych części wielu obiektów

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

antonimy:

pootwierać się

Cytaty

	[...] deszcz przestał padać... Parasole pozamykały się [...]. źródło: NKJP: Ewa Piłat: Przepytujemy Pascala Vagogne konsula generalnego Francji w Krakowie, Dziennik Polski, 2008-12-05
	- Co się gapicie? Spać, jutro znowu sobie pomaszerujemy. Oczy pozamykały się. Niektórzy naprawdę spali, niektórzy nie chcieli prowokować strażników, kolejne baty odbierały cenne siły. źródło: W poszukiwaniu świtu, 2010-01-29 (lastinn.info/archiwum-sesji-z-dzialu-warhammer)
	Cytrusy zawierają dużo witaminy C i kwasów AHA. Wykorzystując te owoce do maseczek, spowodujemy, że nasza skóra lekko się rozjaśni, zrogowaciały naskórek się złuszczy, a pory pozamykają się i ściągną. źródło: NKJP: Internet
	Podawałem nawet roślinom specjalne preparaty, ale liście się pozamykały, zrobiły się skórzaste jak na palmie. źródło: Aleksandra Pucułek: Ostatni deszcz spadł 15 czerwca. „Na krzaku papryki dwa owoce zamiast piętnastu”. O urlopie możemy zapomnieć. Adam Wójcik, Konopnica, Gazeta Wyborcza. Magazyn Lubelski, 2015-08-29 (lublin.wyborcza.pl)

5. o działalności firm

Definicja

kolejno zakończyć swoją działalność lub dostępność dla zainteresowanych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes funkcjonowanie firm i przedsiębiorstw

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	pozwijać się
	antonimy:	pootwierać się

Cytaty

	Pozamykają się teatry, kina, sale koncertowe. Podupadną galerie, opustoszeją księgarnie, znikną nawet najzwyczajniejsze małe sklepiki z mlekiem, wędliną i świeżymi, chrupiącymi bułeczkami. źródło: NKJP: Tomasz Raczek: Pies na telewizję, 1999
	Pozamykały się kluby nocne, bary i fast foody, gdzie spotykali się bukmacherzy. Nawet rzezimieszki znalazły się na czasowym bezrobociu. Mafia zrobiła sobie przerwę w interesach. źródło: François Forestier: JFK. Ostatni dzień, 2016 (books.google.pl)
	Można ubezwłasnowolnić banki, nakazując im obligatoryjnie obniżyć oprocentowanie. Zagraniczne się pozamykają, polskie zbankrutują. źródło: NKJP: Internet
	Sklepiki [...] pozamykały się o 22:15. Widocznie obsługa spieszyła się na ostatni szynobus do Kraków Główny. źródło: Internet: pasazer.com/forum

6. o programach komputerowych

Definicja

kolejno zakończyć swoje działanie, stając się nieaktywnymi w danym urządzeniu elektronicznym lub niewidocznymi na ekranie komputera

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny komputery/informatyka

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	powyłączać się
	antonimy:	pootwierać się

Cytaty

Jeżeli napisałeś program wykorzystujący dostęp do filesystemu (JSR-75), emulatory telefonów K300, K500, K700 wyrzucą błąd i pozamykają się, podczas gdy K750 będzie chodzić prawidłowo.

źródło: Rozwiązywanie problemów z uruchamianiem MIDletów, 2008-09-07 (4programmers.net)

Zapewne musisz po prostu poczekać, aby pozamykały się programy [...].

źródło: Internet: myapple.pl/forums

Frazeologizmy

ktoś zamknął się na cztery spusty
ktoś pozamykał się na cztery spusty
ktoś zamknął się w czterech ścianach
ktoś pozamykał się w czterech ścianach
ktoś zamknął się w sobie
ktoś pozamykał się w sobie

Data ostatniej modyfikacji: 21.08.2018