Chronologizacja
Od 1. połowy XIV w. spicherz
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | spichlerz |
spichlerze |
|
D. | spichlerza |
spichlerzy |
|
C. | spichlerzowi |
spichlerzom |
|
B. | spichlerz |
spichlerze |
|
N. | spichlerzem |
spichlerzami |
|
Ms. | spichlerzu |
spichlerzach |
|
W. | spichlerzu |
spichlerze |
Pochodzenie
śr.-w.-niem. spīchære / spīcher / speicher (m)
Zagadkowe pozostaje śródgłosowe -l- w zaadaptowanym wyrazie polskim. Por. niem. Speicher 'spichlerz', 'zbiornik'.
1. na zboże
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia rolnictwo
Połączenia
- drewniany, murowany; stary; zabytkowy spichlerz; spichlerz dworski
- spichlerz i stodoła
- dach; właściciel spichlerza
Cytaty
- Gospodarz przywoził ziarno i jeśli nie chciał czekać na swoją kolej zmielenia, był spichlerz, gdzie mógł je przechować. źródło: NKJP: Anna Żebrowska: Cichy Don, Gazeta Wyborcza, 1998-11-20 |
|
Jednego dnia musiałem wnieść do spichlerza 100 worków zboża. Byłem krzepki. źródło: NKJP: (STK): Rozmaitości Rawicz, Gazeta Poznańska, 2001-10-06 |
|
Odpowiednikiem karbowego był też na przykład szafarz, czyli magazynier w spichlerzu, oborowy odpowiedzialny za krowy czy stajenny odpowiedzialny za konie albo owczarz, czyli szef owczarni. źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Gdzie ten dom, gdzie ten świat, 1994 |
|
Dużo zapasów uległo zniszczeniu w czasie walk, wiele spichlerzy rozrabowała miejscowa, uboga ludność i ukryła pszenicę. źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1951 |
|
[...] Od kilku już tysiącleci byli rolnikami i hodowcami, bogacili się, gromadzili w spichlerzach zapasy zboża, mięsa i serów [...]. źródło: NKJP: Zdzisław Skrok: Wielkie Rozdroże: ćwiczenia terenowe z archeologii wyobraźni, 2008 |
2. jakiegoś kraju
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia minerały i pierwiastki
Relacje znaczeniowe
synonimy: | spichrz |
Połączenia
- spichlerz Europy
Cytaty
[...] Senweseret II był tym, który zagospodarował Fajum, tworząc z istniejącego tu jeziorka zbiornik na wody Nilu, a Amenemhat III, jego wnuk, dzięki budowie tamy i sieci kanałów uczynił z Fajum spichlerz Egiptu. źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999 |
|
Trzy prowincje prerii — Alberta, Saskatchewan i centralnie położona Manitoba — stanowiły spichlerz kraju, dostarczając pszenicy i kukurydzy na potrzeby wewnętrzne i na eksport. źródło: NKJP: Włodzimierz Pawlak: W stronę Pacyfiku, Poznaj Świat, nr 4, 1987 |
|
Żuławy osuszono w 1948 roku i wyznaczono im rolę spichlerza Polski. źródło: NKJP: (X): Dzieło pracowitej Wisły, Dziennik Polski, 2000-08-23 |
|
Lecz kiedy w objęciach słońca schodzimy ku rozległej dolinie Padu, winnice rzedną, ustępując miejsca innym uprawom, owemu spichlerzowi Włoch, w którym jest miejsce nawet na własny ryż. źródło: NKJP: Eugeniusz Kabatc: Vinum sacrum et profanum: wino w kulturze, wino w naturze, wino na naszym stole, 2003 |
|
Przed ustanowieniem dyktatury wojskowej Birma, kraj wielkości dwóch Francji, była spichlerzem ryżowym Azji. źródło: NKJP: Krzysztof Mroziewicz: Orwell tu był?, Polityka, 2008-05-17 |
Składnia
![]() |
+ | spichlerz | + |
CZEGO
|