UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

samorodek

Chronologizacja

1848, Biblioteka Warszawska, books.google.pl

Pochodzenie

Wyraz złożony: samo- (zob.sam) + -rod-ek (zob. rodzić)

1. złoty

Definicja

kawałek metalu występujący w przyrodzie w postaci czystej, niezwiązanej chemicznie z inną substancją

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia minerały i pierwiastki

Połączenia

  • złoty samorodek; małe samorodki
  • samorodki miedzi, srebra, złota
  • obróbka samorodków
  • szukanie samorodków

Cytaty

Warto też pamiętać, że choć nie zdarza się to często, to pojawiają się tzw. samorodki czyli bryły czystego złota. Jedna z [...] największych brył to samorodek znaleziony na Uralu w 1842 roku – ważył ponad 190 kg! Niestety, takie samorodki to prawdziwa rzadkość.

źródło: NKJP: MAGI: Bo srebro i złoto ..., Gazeta Wrocławska, 2002-08-29

[...] I połowa II tys. p.n.e. to również ważny moment w dziejach całej Europy. Rozpoczyna się wówczas trwająca do dziś z wielkim rozmachem epoka metali. Jej początki były nadzwyczaj skromne, ograniczające się początkowo do kowalskiej obróbki samorodków miedzi z których wykonywano ozdoby, [...]

źródło: NKJP: Zdzisław Skrok: Wielkie Rozdroże : ćwiczenia terenowe z archeologii wyobraźni, 2008

Dzieci brały udział w prowadzonych konkursach. Przyszedł i czas grozy - szukanie samorodków złota w kopalni, gdzie na każdym kroku czaiły się węże, szczury, obrzydliwe pająki i inne napawające strachem robale.

źródło: NKJP: Ewelina Kujawa: Koniec pólkolonii w Witosławiu, Nakielski Czas, 2007-08-16

W połowie XIX wieku dolina rzeki Helmsdale przeżyła małą gorączkę złota, gdy okazało się, że z górskich strumieni zasilających rzekę zaczęto wydobywać samorodki wielkości fasoli.

źródło: NKJP: Jakub Mielnik: Cały świat ogarnęła nowa gorączka złota, Dziennik Zachodni,

Pod wieżą ulokowana jest kaplica pw. św. Barbary, a w niej rokokowy posąg świętej z XVII w. wykonany z samorodka rudy ołowiu - galeny.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. samorodek
samorodki
D. samorodka
samorodków
C. samorodkowi
samorodkom
B. samorodek
samorodki
N. samorodkiem
samorodkami
Ms. samorodku
samorodkach
W. samorodku
samorodki

2. zawodowy

Definicja

osoba, która ma wrodzony talent do czegoś, ale nie ma wykształcenia w danej dziedzinie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka określenia człowieka ze względu na jego działalność intelektualną

Połączenia

  • polityczny, robotniczy, wiejski; zawodowy; prawdziwy samorodek

Cytaty

Tramwajarz Ostrowski na przykład z Łodzi. Wspaniały typ! Elektrotechnik wysokiej klasy, specjalista od sieci. Robotniczy samorodek, wielki talent przywódczy i piękny człowiek. Mówił wspaniałą polszczyzną, oczytany.

źródło: NKJP: Teresa Torańska, Oni, 1985

Po jaką cholerę upominały się o ten dyplom?! To był geniusz negocjacji, prawdziwy samorodek, nie mający sobie równych! Świadczy o tym najlepiej to, że obroty przedsiębiorstw, o których mowa, spadły o trzydzieści do czterdziestu procent, kiedy pan Stanisław przestał dla nich pracować.

źródło: NKJP: Negocjator, Dziennik Polski, 1998-09-11

Zapotrzebowanie i oczekiwanie milionów słuchaczy na dobrą piosenkę wyłowi samorodki z oryginalną wokalną interpretacją. Każdy śpiewać może.

źródło: NKJP: Antoni Dziatkowiak J.: Idol, Gazeta Krakowska, 2005-08-20

Większość osób pracujących w branży to zawodowe samorodki, pasjonaci, którzy grami bawili się tak dobrze, że nauczyli się je sami tworzyć.

źródło: NKJP: Piotr Stasiak: Zasady gry, Polityka, 2009-03-07

[...] w moim entuzjazmie dla akcji reportażowej było to, że miałem jakieś złudzenia, wierzyłem, że właśnie z klasy robotniczej wyjdą samorodki, może oni coś potrafią.

źródło: NKJP: Aleksander Wat: Mój wiek: pamiętnik mówiony, 1967

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. samorodek
samorodkowie
ndepr
samorodki
depr
D. samorodka
samorodków
C. samorodkowi
samorodkom
B. samorodka
samorodków
N. samorodkiem
samorodkami
Ms. samorodku
samorodkach
W. samorodku
samorodkowie
ndepr
samorodki
depr

Składnia

bez ograniczeń + samorodek +
(JAKI)
Data ostatniej modyfikacji: 29.03.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj