UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

tektoniczny

Chronologizacja

1908, SJPDor

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. tektoniczny
tektoniczny
tektoniczny
tektoniczne
tektoniczna
D. tektonicznego
tektonicznego
tektonicznego
tektonicznego
tektonicznej
C. tektonicznemu
tektonicznemu
tektonicznemu
tektonicznemu
tektonicznej
B. tektonicznego
tektonicznego
tektoniczny
tektoniczne
tektoniczną
N. tektonicznym
tektonicznym
tektonicznym
tektonicznym
tektoniczną
Ms. tektonicznym
tektonicznym
tektonicznym
tektonicznym
tektonicznej
W. tektoniczny
tektoniczny
tektoniczny
tektoniczne
tektoniczna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. tektoniczni
tektoniczni
tektoniczne
tektoniczne
D. tektonicznych
tektonicznych
tektonicznych
tektonicznych
C. tektonicznym
tektonicznym
tektonicznym
tektonicznym
B. tektonicznych
tektonicznych
tektonicznych
tektoniczne
N. tektonicznymi
tektonicznymi
tektonicznymi
tektonicznymi
Ms. tektonicznych
tektonicznych
tektonicznych
tektonicznych
W. tektoniczni
tektoniczni
tektoniczne
tektoniczne

Pochodzenie

Od: tektonika

1. w geologii

Definicja

geol. 
związany z tektoniką - budową skorupy ziemskiej

Noty o użyciu

Wyraz używany jako składnik terminów geologicznych, np.: okno tektoniczne, lustro tektoniczne.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia budowa Ziemi

Połączenia

  • uskok, wstrząs, zrąb tektoniczny; budowa, dolina, jednostka, struktura tektoniczna; jezioro, pęknięcie tektoniczne; płyty, procesy, ruchy, siły tektoniczne

Cytaty

Ruchy tektoniczne odczuwalne w Rzymie powodują, że w domach kołyszą się meble i lampy, trzaskają drzwi i włączają się alarmy.

źródło: NKJP: Kazimierz Sikorski: Rozmiary tragedii to skutek ludzkich błędów, Dziennik Zachodni, 2009-04-09

W 1991 roku podczas jednej nocy na skutek wstrząsu tektonicznego część budynku przy ulicy Szkolnej 10 w Siemianowicach Śląskich została poważnie uszkodzona.

źródło: NKJP: Joanna Niewidok: Ruina częściowo bezpieczna, Dziennik Zachodni, 2005-08-31

Geolodzy utrzymują, że podmorskie płyty tektoniczne wciąż „wędrują” i coraz bardziej osiadają w głębinach oceanu. Jest zatem pewne, że w przyszłości Wyspa Wielkanocna zniknie tak samo, jak niegdyś się wyłoniła.

źródło: NKJP: Artur Cieślar: Tajemnicza Wyspa Wielkanocna, 2009

[...] kiedyś lądy mogły stanowić jeden wielki praląd (Wegener nazwał go Pangeą). Dopiero później siły tektoniczne spowodowały jego popękanie i oddzielenie poszczególnych, znanych nam dziś części.

źródło: NKJP: Jacek Jania: Zrozumieć lodowce, 1988

W 1919 zaczął pracować w Państwowym Instytucie Geologicznym [...] nad zagadnieniami ogólnymi, dotyczącymi tektonicznej budowy Polski.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

Rz + tektoniczny + bez ograniczeń
szyk: neutralny

2. w sztuce

Definicja

archit.  szt. 
związany z tektoniką - jednolitością kompozycyjną

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka sztuki plastyczne

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo rodzaje budowli i ich cechy

Cytaty

[...] wchodząc do wnętrza gotyckiego kościoła odczuwamy wyraźnie, że każdy dostrzegalny element tego wielkiego systemu spełnia zadanie tektoniczne.

źródło: Otto von Simson: Katedra gotycka - jej narodziny i znaczenie, 1989 (staropolska.pl)

Wprowadzanie struktur szklarniowych może wiązać się z przekształceniem dwuwymiarowej płaszczyzny w element przestrzenny. Elewacja zyskuje cechy tektoniczne - można w niej wyróżnić plan bliższy i dalszy.

źródło: Janusz Marchwiński: Funkcja estetyczna struktur szklarniowych w architekturze. Część 1, Świat Szkła, 2005 (swiat-szkla.pl)

Zasada zderzania różnych konwencji malarskich przenosi się na zestawianie materii tradycyjnie malarskiej z obiektami wziętymi z realnej rzeczywistości [...]. Wystające „pudełka” mniejszych obrazków tworzą tektoniczny rytm, są jakby przybudówkami głównego obrazu [...].

źródło: NKJP: Jan Bujnowski: Rozmowa o twórczości. Jan Bujnowski w rozmowie z Mirosławą Moszkowicz, Studia de Arte et Educatione II, 2006

Składnia

Rz + tektoniczny + bez ograniczeń
szyk: neutralny

Frazeologizmy

rów tektoniczny
ruchy tektoniczne
Data ostatniej modyfikacji: 14.05.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj