Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | purytanizm |
purytanizmy |
|
| D. | purytanizmu |
purytanizmów |
|
| C. | purytanizmowi |
purytanizmom |
|
| B. | purytanizm |
purytanizmy |
|
| N. | purytanizmem |
purytanizmami |
|
| Ms. | purytanizmie |
purytanizmach |
|
| W. | purytanizmie |
purytanizmy |
Inne uwagi
Zwykle lp
Pochodzenie
łac. puritas 'czystość, niewinność'
1. ruch religijno-społeczny
Definicja
Noty o użyciu
Ms. lp wymawiany: [purytanizmie] lub [purytaniźmie].
Wymowa
[purytanism] lub [purytanizm]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół wyznania: zasady i prawdy wiary
Cytaty
|
Gdy w 1642 r. opanowali brytyjski parlament, zakazali publicznych przedstawień teatralnych, by odwrócić gniew Boży. [...] Wszystkie te atrybuty purytanizmu - przede wszystkim rozpaczliwy strach przed ogniem piekielnym - po dziś dzień charakteryzują protestancki fundamentalizm w Ameryce. źródło: NKJP: Daniel Passent: Trudny pacjent, Polityka, 2007-10-06 |
|
|
Owocem reformacji w następnych wiekach był purytanizm, który w ortodoksyjnych odmianach okazywał się równie bezwzględny jak inkwizycja. źródło: NKJP: Jan Pieszczachowicz: Koniec wieku: szkice o literaturze, 1994 |
|
|
[...] protestancki purytanizm jest do dzisiaj silny. Wśród Amerykanów, którzy weszli w dorosłe życie przed latami 60., hasła bogoojczyźniane są bardzo popularne; ojczyzna i wiara to dla nich jedno. źródło: NKJP: Piotr Bratkowski: Dziś Senat USA rozpocznie proces przeciwko Billowi Clintonowi - bohatera największego skandalu obyczajowego w Białym..., Gazeta Wyborcza, 1999-01-14 |
2. postawa
Definicja
Noty o użyciu
Ms. lp wymawiany: [purytanizmie] lub [purytanizmie].
Wymowa
[purytanism] lub [purytanizm]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | puryzm | |
| antonimy: | permisywizm | |
| hiperonimy: | postawa |
Cytaty
|
Osobliwością tych poradników jest swoisty purytanizm. O seksie nie ma tu mowy [...]. źródło: NKJP: Helena Zaworska, Marcin Piasecki: O bestsellerach lata, poradnikach Joanny Chmielewskiej „Jak wytrzymać z mężczyzną?” oraz..., Gazeta Wyborcza, 1996-08-14 |
|
|
[...] mit Ameryki jako raju dla emigrantów tkwił bardzo silnie w świadomości mieszkańców ziem polskich. Co ważne, w skład tego mitu wchodziły zarówno czynniki ekonomiczne (wysokie zarobki), jak i moralne (etos pracy, purytanizm). źródło: NKJP: Krystyna Iglicka: Kontrasty migracyjne Polski Wymiar transatlantycki, 2008 |
|
|
Od Nowego Roku klienci pań lekkich obyczajów będą karani z paragrafu „poniżanie kobiet”. Wprowadzenie tego prawa jest zasługą szwedzkich feministek. [...] W kraju znanym od lat 60. ze swobód obyczajowych nowy purytanizm wprowadzają nie pastorzy, lecz kobiety wyzwolone z więzów tradycji i przesądów. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Silikon, 2000 |