Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. odpowiedzieć
1. cecha charakteru
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Relacje znaczeniowe
sprzeczne: | nieodpowiedzialność |
Połączenia
- dojrzałość i odpowiedzialność, mądrość i odpowiedzialność, patriotyzm i odpowiedzialność, rozsądek i odpowiedzialność, rozwaga i odpowiedzialność, rzetelność i odpowiedzialność, samodzielność i odpowiedzialność
- brak odpowiedzialności
- uczyć odpowiedzialności
- wykazać się odpowiedzialnością
Cytaty
Pożądane cechy charakteru to komunikatywność, zaradność, odpowiedzialność, umiejętność podejmowania szybkich decyzji, przebojowość i takt. źródło: NKJP: Monika Witkowska: Zawód - pilot wycieczek, Praca nr 11 dodatek do Gazety Wyborczej, 1999-03-15 |
|
Apele o rozwagę i odpowiedzialność nie przynoszą żadnego skutku, a mieszkańcy nie zdają sobie sprawy jak trudne jest opanowanie ognia na nieużytkach, przenoszonego przez wiatr. źródło: NKJP: (I.O.): Plaga płonących traw, Echo Dnia, 2005-03-30 |
|
Czy szkoły publiczne będą uczyć młode pokolenie dojrzałości i odpowiedzialności, czy będą wychowywać w duchu infantylizmu [...]? źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 27.06.1996 |
|
Piękne słoneczne dni to dobra okazja do jesiennych wycieczek. [...] Niestety, nie wszyscy opiekunowie wykazują się odpowiedzialnością. W jednej z zakopiańskich szkół trójka dzieci nie wróciła na zajęcia. źródło: NKJP: Zgubione dzieci: Dziennik Polski, 2001-09-20 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | odpowiedzialność |
odpowiedzialności |
|
D. | odpowiedzialności |
odpowiedzialności |
|
C. | odpowiedzialności |
odpowiedzialnościom |
|
B. | odpowiedzialność |
odpowiedzialności |
|
N. | odpowiedzialnością |
odpowiedzialnościami |
|
Ms. | odpowiedzialności |
odpowiedzialnościach |
|
W. | odpowiedzialności |
odpowiedzialności |
Inne uwagi
Zwykle lp
2. obowiązek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | obowiązek |
Połączenia
- duża, nieograniczona, ogromna, olbrzymia, wielka; cała, całkowita, pełna; ciężka, surowa; indywidualna, jednoosobowa, obywatelska, solidarna, społeczna, wspólna, wzajemna; bezpośrednia, elementarna, jednoznaczna, szczególna; historyczna odpowiedzialność; odpowiedzialność narodowa; administracyjna, dziennikarska, ekonomiczna, podatkowa, polityczna, służbowa, zawodowa; etyczna, merytoryczna
- odpowiedzialność człowieka, jednostki, obywateli, jakichś osób; matki, rodziców, rodziny; dziennikarza, lekarza, ministra, nauczycieli, polityków, posła, premiera, prezydenta, sędziego, urzędników, wojewody; dyrektora, kierownika, partnera, prezesa, wspólników; członków czegoś, inwestora, nabywcy, organizatora, pracodawcy, usługodawcy, właściciela czegoś; agencji, banku, firmy, jakichś organów, państwa, parlamentu, rady ministrów, rządu, sejmu, skarbu państwa, władz, zakładu ubezpieczeń, zarządu
- odpowiedzialność wobec Boga, wobec ludzi, wobec społeczeństwa; wobec spółki
- odpowiedzialność za dziecko, za ludzi, za osoby, za pacjentów; za zdrowie, za życie; za kraj, za naród, za państwo, za Polskę, za świat; za budżet, za finanse, za gospodarkę, za kulturę; za czyny, za działalność, za działania, za pracę, za realizację czegoś; za funkcjonowanie czegoś, za jakość czegoś, za rozwój czegoś, za stan czegoś; za decyzje, za słowa, za treść czegoś, za zobowiązania; za bezpieczeństwo, za czyjeś dobro, za ochronę kogoś/czegoś; za losy kogoś/czegoś, za przeszłość, za przyszłość
- odpowiedzialność przed Bogiem, przed ludźmi, przed narodem, przed wyborcami; przed komisją, przed parlamentem, przed sądem, przed sejmem, przed Trybunałem Stanu; przed historią, przed prawem
- odpowiedzialność i profesjonalizm, odpowiedzialność i troska, odpowiedzialność i uczciwość; kompetencje i odpowiedzialność, obowiązki i odpowiedzialność, świadomość i odpowiedzialność, uprawnienia i odpowiedzialność, wiarygodność i odpowiedzialność, władza i odpowiedzialność, zobowiązania i odpowiedzialność
- brak, część, doza, granice, skala, stopień, wzrost, zakres; mechanizm, system, zasada; kwestia, problem, sfera, sprawa; poczucie, postawa, świadomość; brzemię, ciężar, obowiązek; podział odpowiedzialności
- ucieczka od odpowiedzialności; egzamin, rezygnacja z odpowiedzialności
- lęk, obawy, strach, ucieczka przed odpowiedzialnością
- świadomy odpowiedzialności
- odpowiedzialność rozkłada się, wzrasta
- wymagać; bać się, obawiać się, przestraszyć się; nauczyć się, uczyć, uczyć się; pozbyć się odpowiedzialności
- zwiększyć/zwiększać; dźwigać, podjąć/podejmować, przyjąć/przyjmować, udźwignąć; zdjąć/zdejmować; czuć, odczuwać; ustalić, wprowadzić; dzielić odpowiedzialność; rozszerzenie, zwiększenie; podjęcie/podejmowanie; ustalenie/ustalanie, wprowadzenie odpowiedzialności
- kierować się; dzielić się, podzielić się odpowiedzialnością
Cytaty
Prezydent musiał osobiście przyjąć odpowiedzialność za opiekę nad społecznością żydowską [...]. źródło: NKJP: Elena Stefoi: Wymarzony następca sekretarzy, Gazeta Wyborcza, 1995-02-25/1995-02-26 |
|
Miał w sobie olbrzymie poczucie odpowiedzialności przed Bogiem, ojczyzną i przyszłymi pokoleniami - mówił w homilii ksiądz Kamil. źródło: NKJP: Rafał Banaszek: O hetmanie pamięta cała Polska, Echo Dnia, 2007-09-28 |
|
[...] obciążenie psychiczne w czasie występu zbiorowego jest jednak mniejsze. Odpowiedzialność rozkłada się przecież na 5 ćwiczących. źródło: NKJP: Jedna za wszystkie wszystkie za jedną, Dziennik Polski, 1999-06-09 |
|
Część pytań, które padły pod adresem premiera, odnosi się do spraw należących do zakresu odpowiedzialności ministra finansów i na te pytania postaram się odpowiedzieć [...]. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 20.03.1997 |
|
[...] niezbędne jest określenie obowiązków i odpowiedzialności poszczególnych komórek organizacyjnych i zatrudnionych w nich pracowników [...]. źródło: NKJP: Gabriela Idzikowska: Wiarygodność danych a bezpieczeństwo zasobów w środowisku informatycznym rachunkowości, 2002 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | odpowiedzialność |
odpowiedzialności |
|
D. | odpowiedzialności |
odpowiedzialności |
|
C. | odpowiedzialności |
odpowiedzialnościom |
|
B. | odpowiedzialność |
odpowiedzialności |
|
N. | odpowiedzialnością |
odpowiedzialnościami |
|
Ms. | odpowiedzialności |
odpowiedzialnościach |
|
W. | odpowiedzialności |
odpowiedzialności |
Inne uwagi
Zwykle lp
3. wina
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- cała, całkowita; osobista, personalna; bezpośrednia, główna, wyłączna; ewentualna; moralna odpowiedzialność; odpowiedzialność dyscyplinarna, karna, konstytucyjna, porządkowa, prawna, regulaminowa, sądowa; finansowa, majątkowa, materialna, odszkodowawcza
- odpowiedzialność funkcjonariuszy, żołnierzy; komornika, pracownika, producenta, przedsiębiorcy, sprzedawcy; Niemców; nieletnich, podmiotów zbiorowych
- odpowiedzialność za masakrę, za mord, za śmierć, za zabójstwo, za zbrodnie; za atak, za wojnę, za wybuch czegoś, za zamach; za katastrofę, za tragedię, za wypadek; za naruszenie dyscypliny,przepisów, za przestępstwo, za wykroczenia; za bezrobocie, za korupcję, za kradzież, za kryzys; za fiasko, za klęskę, za niepowodzenia, za porażkę; za kłopoty, za problem; za błędy, za krzywdy, za nieprawidłowości, za straty, za szkodę, za wady; za skutki czegoś, za wynik czegoś; za spowodowanie czegoś, za upadek czegoś
- odpowiedzialność i kara, odpowiedzialność i konsekwencje; wina i odpowiedzialność
- cząstka, część; mechanizm, reguły, zasada; groźba, poczucie odpowiedzialności
- obawa, ucieczka przed odpowiedzialnością
- przepisy, ustawa, zapis o odpowiedzialności
- wolny od odpowiedzialności
- odpowiedzialność ciąży na kimś, spada na kogoś, spoczywa na kimś; rozmywa się
- dochodzić, domagać się odpowiedzialności
- podlegać odpowiedzialności
- ponosić, przyjąć/przyjmować; nakładać, przenieść, przerzucić/przerzucać, przypisywać komuś,zrzucać odpowiedzialność na kogoś; rozmywać, uniknąć/unikać; ograniczyć, zaostrzać, złagodzić, zmniejszać; określić/określać, powodować, wyegzekwować odpowiedzialność; ponoszenie, przyjęcie; nałożenie, przeniesienie, przerzucenie, zrzucenie/zrzucanie; rozmycie, rozproszenie, uniknięcie; ograniczenie, zaostrzenie, złagodzenie; egzekwowanie, wyegzekwowanie; określenie odpowiedzialności
- obarczyć/obarczać, obciążyć/obciążać; grozić, skutkować odpowiedzialnością
- poczuwać się, przyznać się do odpowiedzialności; uchylić/uchylać się, uciec/uciekać, uwolnić się, wymigać się, zwolnić/zwalniać się; uwalniać kogoś, zwolnić/zwalniać kogoś; uwolnienie, zwolnienie; zwolniony od odpowiedzialności
- orzekanie o odpowiedzialności
Cytaty
Policjanci nie ponoszą odpowiedzialności za śmierć mężczyzny, który wypadł z okna Komisariatu I w Radomiu i zginął podczas próby ucieczki. źródło: NKJP: Piotr Kutkowski: Winny swojej śmierci, Echo Dnia, 2007-11-13 |
|
[...] Moczulski próbuje usprawiedliwić Piłsudskiego za przelaną krew na ulicach Warszawy, zrzucając odpowiedzialność na prezydenta Stanisława Wojciechowskiego i premiera Wincentego Witosa. źródło: NKJP: Zbigniew Siemiątkowski: Daremna krew, Gazeta Wyborcza, 1995-05-31 |
|
Celem proponowanej ustawy jest również usystematyzowanie przepisów dotyczących odpowiedzialności żołnierzy za wykroczenia i wyłączenia z regulacji dotyczącej dyscypliny. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 26.09.1996 |
|
Chłopcy nie podlegają odpowiedzialności karnej, gdyż - według ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich - dopiero od 13 roku życia można odpowiadać za swoje czyny. źródło: NKJP: Listy nie doszły, Dziennik Polski, 1999-03-31 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | odpowiedzialność |
odpowiedzialności |
|
D. | odpowiedzialności |
odpowiedzialności |
|
C. | odpowiedzialności |
odpowiedzialnościom |
|
B. | odpowiedzialność |
odpowiedzialności |
|
N. | odpowiedzialnością |
odpowiedzialnościami |
|
Ms. | odpowiedzialności |
odpowiedzialnościach |
|
W. | odpowiedzialności |
odpowiedzialności |
Inne uwagi
Zwykle lp