Chronologizacja
Pierwotnie, zapewne z długą samogłoską, rost (2 poł. XV w.), później róst
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | ruszt |
ruszty |
|
| D. | rusztu |
rusztów |
|
| C. | rusztowi |
rusztom |
|
| B. | ruszt |
ruszty |
|
| N. | rusztem |
rusztami |
|
| Ms. | ruszcie |
rusztach |
|
| W. | ruszcie |
ruszty |
Pochodzenie
niem. Rost
1. do pieczenia
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem
Połączenia
- żeliwny ruszt
- ruszt do grillowania, do pieczenia, do smażenia; do grilla, do kominka, do paleniska, do pieca...
- dania, mięsa, potrawy; kurczak, ryba; dorsz, łosoś, pstrąg, szczupak; kiełbasa, kiełbaski, żeberka z rusztu
- skwierczeć; piec, opiec/opiekać, upiec coś; ułożyć, wstawić na ruszcie
- prosto z rusztu
Cytaty
|
Aby potrawy nie przywierały do rusztu, powinien on być nasmarowany olejem i mocno rozgrzany. źródło: NKJP: Dania Mistrza Jana, Panorama Mazurska, 11/1998 |
|
|
W restauracji wynajętej na promocję książki ustawiono ruszt, na którym etapami pieczono mięsiwa. źródło: NKJP: Moim zdaniem, Metropol 21-03-2001 |
|
|
Ubrany tylko w spodnie mężczyzna, z włochatym torsem pokrytym kropelkami potu, przekręcał rożny nad płonącym rusztem. źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 1967 |
|
|
Skonstruował wielofunkcyjne palenisko, nadające się do stosowania w ogrodzie, w domu, a nawet w lesie jako ognisko. Można na nim piec mięso na ruszcie albo na rożnie, albo po prostu się ogrzewać. źródło: NKJP: S. Żagiel: Edison zbiera medale, Tygodnik Ciechanowski, 2007-01-27 |
|
|
Do urządzenia eleganckiego przyjęcia na świeżym powietrzu potrzebne są specjalne wózki do rozwożenia posiłków, zazwyczaj także ruszty do pieczenia mięsa. źródło: NKJP: Tomasz Haładyj: Sześć punktów za bankiet, Gazeta Wyborcza,1995-06-02 |
2. do mocowania
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo materiały, narzędzia i maszyny budowlane
Połączenia
- drewniany ruszt
Cytaty
|
[...] ruszt wykonany jest z profili aluminiowych. źródło: NKJP: Witold Wrotek: Budowa i remont domu. Poradnik bez kantów, 2010 |
|
|
Ruszt aluminiowy stosowany jest do precyzyjnego montażu płyt elewacyjnych [...], które stanowią wytrzymałą i efektowną zewnętrzną część budynku. źródło: Internet: restrukturyzacja.egw.org.pl |
|
|
Pierwszym krokiem będzie przymocowanie do sufitu rusztu z listew drewnianych lub profili metalowych. Następnie przestrzenie między rusztem wypełnia się 8 lub 10-centymetrową matą, a całość wykańcza płytami gipsowo-kartonowymi. źródło: NKJP: BAB: Dokuczliwy hałas, Trybuna Śląska, 2002-01-23 |
|
|
Jako dodatkową termoizolację, pomiędzy rusztem wsporczym dla płyt gipsowo-kartonowych można ułożyć wełnę mineralną z włókien szklanych lub matę z warstwą folii aluminiowej. źródło: NKJP: Henryk Babczyk: Remontujemy poddasze, Gazeta Wrocławska, 2001-07-24 |
|
|
Zabudowa lodówki jest zamknięta częściowo od strony pokoju ścianą z płyt gipsowo-kartonowych na ruszcie, natomiast od strony łazienki - dostępna jest otwarta szafka, w której trzymać można drobne rzeczy typu klucze, dokumenty, nakrycia głowy, a w dolnej części obuwie [...]. źródło: NKJP: Izabela Ackermann, Bożena Olejarczyk: Dla młodego małżeństwa, Dziennik Bałtycki, 2005-11-22 |
3. dla bydła
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt
Cytaty
|
Maciory zamknięte w kojcach porodowych stoją na betonowych rusztach bez ściółki, mając do dyspozycji tak mało miejsca, że nie są w stanie nawet się obrócić. źródło: NKJP: Marek Kryda: Chów przemysłowy zagrożeniem dla dobrostanu zwierząt i środowiska, Zielone Brygady. Pismo Ekologów, 2004-11-01 |
|
|
Z kolei tuczniki żyją na ruszcie, bo wtedy ubywa czyszczenie boksów [...]. źródło: NKJP: Ireneusz Pawlik: Króliki-tuczniki, Gazeta Krakowska, 2004-09-18 |
|
|
Organizacje obrońców zwierząt alarmują, że w takich „fabrykach” zwierzęta są trzymane na metalowych rusztach, żeby nie trzeba było po nich sprzątać [...]. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Świnie żyją w niehumanitarnych, wręcz barbarzyńskich warunkach - w wielkim stłoczeniu i na rusztach. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Jeśli chcesz budować oborę na rusztach, to dochodzi koszt budowy zbiorników na gnojowicę i oczywiście rusztów. źródło: Internet: agrofoto.pl |