UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zaklęty

Chronologizacja

1407, SStp

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zaklęty
zaklęty
zaklęty
zaklęte
zaklęta
D. zaklętego
zaklętego
zaklętego
zaklętego
zaklętej
C. zaklętemu
zaklętemu
zaklętemu
zaklętemu
zaklętej
B. zaklętego
zaklętego
zaklęty
zaklęte
zaklętą
N. zaklętym
zaklętym
zaklętym
zaklętym
zaklętą
Ms. zaklętym
zaklętym
zaklętym
zaklętym
zaklętej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zaklęci
zaklęci
zaklęte
zaklęte
D. zaklętych
zaklętych
zaklętych
zaklętych
C. zaklętym
zaklętym
zaklętym
zaklętym
B. zaklętych
zaklętych
zaklętych
zaklęte
N. zaklętymi
zaklętymi
zaklętymi
zaklętymi
Ms. zaklętych
zaklętych
zaklętych
zaklętych

Pochodzenie

Pierwotny imiesłów bierny czasu przeszłego z przyrostkiem -ty (< *-tъ) od przedrostkowego czasownika zakląć; zob. kląć

1. rycerz

Definicja

taki, który wskutek czarów został zmieniony w coś innego, uśpiony lub pozbawiony zwykłej funkcji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

Połączenia

  • zaklęty zamek; ogród; zaklęta królewna; kraina; zaklęci rycerze; zaklęte skarby

Cytaty

Ludzie omijali miejsce, w którym stał zaklęty zamek. Mówiono, że tam straszy.

źródło: NKJP: Hanna Kostyrko (zebr): Klechdy domowe, 1960

Zrobię z tobą, co zechcę! Nikt mi w tym nie przeszkodzi! Ani ludzie, ani bogowie, ani diabły, ani demony! Ani zaklęte wieże! Jesteś moja, wiedźminko!

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Wieża Jaskółki, 1997

[...] Tadek i Justyna mieli także piękne, kojące sny o Cecylii - w postaci drzewa albo zaklętego księcia z baśni.

źródło: NKJP: Anna Sobolewska: Cela: odpowiedź na zespół Downa, 2009

Legenda mówi, że malucha przez rok karmili zaklęci rycerze, śpiący we wnętrzu Królowej Beskidów, podobnie jak ci z Giewontu, czekający na czas interwencji, gdy Polska znajdzie się w potrzebie.

źródło: NKJP: Beata Szkaradzińska: Tajemnice skalnej ziemi, Dziennik Polski, 2005-07-16

Wszyscy, którzy przybędą w okolice zamku, będą mieli okazję przenieść się w czasy czarnych rycerzy, zaklętych księżniczek oraz smoków ziejących ogniem.

źródło: NKJP: (ll): Wojowie na zamku, Dziennik Powiatu Bytowskiego, 2000-07-21

2. śpiew

Definicja

taki, któremu się przypisuje pochodzenie ze świata baśni albo sił nadprzyrodzonych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

Cytaty

Zygmunt ostrożnie przepływał między nimi, a gdy niechcący musnął któryś z nich, odzywał się cichy, zaklęty śpiew syren...

źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003

Jako przykład przywołam fragment „Śpiącej królewny” [...]: „I wtedy wszystko, co tylko żyło, razem z królewną też się uśpiło. Ludzie, owady, ptaki, zwierzęta, w głazy zmieniła siła zaklęta ...”

źródło: NKJP: Krzysztof B. Lewandowski: Listy, Gazeta Wyborcza, 1994-08-29

Frazeologizmy

jak zaklęty
zaklęty krąg
zaklęte koło
Data ostatniej modyfikacji: 02.06.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj