UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ośmiornica

Chronologizacja

1844, J. J. Virey (tłum. Antoni Waga), Historya obyczajów i zmyślności zwierząt, books.google.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ośmiornica
ośmiornice
D. ośmiornicy
ośmiornic
C. ośmiornicy
ośmiornicom
B. ośmiornicę
ośmiornice
N. ośmiornicą
ośmiornicami
Ms. ośmiornicy
ośmiornicach
W. ośmiornico
ośmiornice

1.a zwierzę

Definicja

zwierzę morskie o dużych oczach i centralnie położonej owalnej głowie otoczonej ośmioma ramionami z przyssawkami, żywiące się rybami

Pochodzenie

Rzeczownik pochodny od ośmioro; zob. osiem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwierzęta wodne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwierzęta drapieżne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  zwierzę

Połączenia

  • kalmary i ośmiornice, kraby i ośmiornice, krewetki i ośmiornice, ryby i ośmiornice
  • macki ośmiornicy

Cytaty

Czarna krew głowonogów tryskała strumieniami, farbując ludzi, wodę i lodzie. [...] wciągnął do środka ośmiornicę pozbawioną trzech macek, przy czym łódź omal się nie wywróciła.

źródło: NKJP: Stanisław Janicki: Krwawe bestie przed kamerą, Trybuna Śląska, 2002-09-27

Z naszego punktu widzenia również ośmiornice prowadzą bardzo rozwiązły tryb życia. Kiedy przychodzi czas godów, samce i samice romansują z wieloma partnerami.

źródło: NKJP: Agata Bochenek: Wrony wiedzą, co to miłość, Wieści Podwarszawskie, 2010-04-18

Luiza jest ośmiornicą leniwą. Poza porą posiłku, kiedy wypręża macki i gwałtownie przyobleka się w czerwień, siedzi zwinięta w kłębek w rogu akwarium, niewiele robiąc sobie z tłumów zwiedzających.

źródło: NKJP: Beata Jajkowska: Zabójcy z Akwarium Gdyńskiego, Dziennik Bałtycki, 2009-01-02

W swych dziejach ośmiornice utraciły swój wydłużony kształt, a ich głowa [...] nie znajduje się ani z przodu, ani z tyłu ciała, ale właśnie w środku [...].

źródło: NKJP: Marcin Ryszkiewicz: Przepis na człowieka, 1996

1.b mięso

Definicja

mięso ośmiornicy - zwierzęcia

Pochodzenie

Rzeczownik pochodny od ośmioro; zob. osiem

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  mięso

Cytaty

Wcześniej jadało się trzy razy dziennie siksę, czyli posiłek: ryż, suszoną rybę, czasem suszoną ośmiornicę albo jajko.

źródło: NKJP: Beata Pawlak: Nie ma nic, czego byśmy mogli zazdrościć komuś na świecie, Gazeta Wyborcza, 1996-06-28

Na zakąskę spróbowaliśmy ośmiornicy w łagodnym occie (14 zł). Mięso było miękkie, lecz jędrne, sos aromatyczny, dyskretnie towarzyszący smakowi ośmiornicy.

źródło: NKJP: Piotr Adamczewski, Andrzej Garlicki: Egzotyka z własnej Woli, Polityka, 2005-01-29

Namaczała strzępek ośmiornicy w glinianej miseczce z sosem.

źródło: NKJP: Zbigniew Górniak: Siostra i byk, 2009

Sushi to japońskie zakąski spożywane na zimno w południe lub między posiłkami, złożone z małych surowych kawałków ryb i jarzyn, a także z wodorostów morskich, jaj, krewetek i ośmiornic.

źródło: NKJP: mado: Przyczajony smak, ukryte przyprawy, Trybuna Śląska, 2003-09-13

2. organizacja przestępcza

Definicja

zorganizowana grupa ludzi prowadzących wspólne interesy i podejmujących działania o charakterze przestępczym

Pochodzenie

Być może kalka wł. piovra w związku z włoskim serialem "La Piovra" (polski tytuł Ośmiornica) opowiadającym o mafii

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Połączenia

  • wągrowiecka, polska; medyczna, przestępcza ośmiornica; ośmiornica winiarska
  • członkowie, szefowie; głowa, macki, zbrojne ramię; proces, sprawa; jakiś wątek ośmiornicy
  • rozbić/rozbijać ośmiornicę

Cytaty

Sąd Rejonowy w Łodzi aresztował dwóch członków tzw. zbrojnego ramienia łódzkiej ośmiornicy.

źródło: NKJP: (MAJ): Nie zdążyli uciec za granicę, Dziennik Łódzki, 2002-02-12

Ośmiornica ma na sumieniu produkcję narkotyków, wymuszenia, zamachy i zbrodnie.

źródło: NKJP: Igor T. Miecik: Ośmiornica czy krewetka, Polityka, 2000-06-24

Leczyli się u niego urzędnicy, przedsiębiorcy, politycy i prawnicy. Od maja każdy z jego pacjentów zaczął obawiać się, by nie pogrążyły go zeznania lekarza. On sam był równocześnie podejrzanym i świadkiem w sprawie ośmiornicy medycznej.

źródło: NKJP: Alina Gierak: Śmierć koronnego świadka, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-08-25

W ostatnim czasie do informacji publicznej zostały przekazane dane właśnie o ujawnieniu i zlikwidowaniu kilku [...] ośmiornic VAT-owskich czy podobnych.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 11.10.2000

Składnia

bez ograniczeń + ośmiornica +
(JAKA)
Data ostatniej modyfikacji: 13.02.2019
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj