UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

oplatać się

Chronologizacja

1564, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	oplatam się	oplatamy się
2 os.	oplatasz się	oplatacie się
3 os.	oplata się	oplatają się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oplatałem się +(e)m się oplatał	oplatałam się +(e)m się oplatała	oplatałom się +(e)m się oplatało	oplataliśmy się +(e)śmy się oplatali	oplatałyśmy się +(e)śmy się oplatały
2 os.	oplatałeś się +(e)ś się oplatał	oplatałaś się +(e)ś się oplatała	oplatałoś się +(e)ś się oplatało	oplataliście się +(e)ście się oplatali	oplatałyście się +(e)ście się oplatały
3 os.	oplatał się	oplatała się	oplatało się	oplatali się	oplatały się

bezosobnik: oplatano się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się oplatał będę się oplatać	będę się oplatała będę się oplatać	będę się oplatało będę się oplatać	będziemy się oplatali będziemy się oplatać	będziemy się oplatały będziemy się oplatać
2 os.	będziesz się oplatał będziesz się oplatać	będziesz się oplatała będziesz się oplatać	będziesz się oplatało będziesz się oplatać	będziecie się oplatali będziecie się oplatać	będziecie się oplatały będziecie się oplatać
3 os.	będzie się oplatał będzie się oplatać	będzie się oplatała będzie się oplatać	będzie się oplatało będzie się oplatać	będą się oplatali będą się oplatać	będą się oplatały będą się oplatać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		oplatajmy się
2 os.	oplataj się	oplatajcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oplatałbym się bym się oplatał	oplatałabym się bym się oplatała	oplatałobym się bym się oplatało	oplatalibyśmy się byśmy się oplatali	oplatałybyśmy się byśmy się oplatały
2 os.	oplatałbyś się byś się oplatał	oplatałabyś się byś się oplatała	oplatałobyś się byś się oplatało	oplatalibyście się byście się oplatali	oplatałybyście się byście się oplatały
3 os.	oplatałby się by się oplatał	oplatałaby się by się oplatała	oplatałoby się by się oplatało	oplataliby się by się oplatali	oplatałyby się by się oplatały

bezosobnik: oplatano by się

bezokolicznik: oplatać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: oplatając się

gerundium: oplatanie się

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	oplatanie się	oplatania się
D.	oplatania się	oplatań się
C.	oplataniu się	oplataniom się
B.	oplatanie się	oplatania się
N.	oplataniem się	oplataniami się
Ms.	oplataniu się	oplataniach się
W.	oplatanie się	oplatania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: oplatający się

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	oplatający się	oplatający się	oplatający się	oplatające się	oplatająca się
D.	oplatającego się	oplatającego się	oplatającego się	oplatającego się	oplatającej się
C.	oplatającemu się	oplatającemu się	oplatającemu się	oplatającemu się	oplatającej się
B.	oplatającego się	oplatającego się	oplatający się	oplatające się	oplatającą się
N.	oplatającym się	oplatającym się	oplatającym się	oplatającym się	oplatającą się
Ms.	oplatającym się	oplatającym się	oplatającym się	oplatającym się	oplatającej się

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	oplatający się	oplatający się	oplatające się	oplatające się
D.	oplatających się	oplatających się	oplatających się	oplatających się
C.	oplatającym się	oplatającym się	oplatającym się	oplatającym się
B.	oplatających się	oplatających się	oplatających się	oplatające się
N.	oplatającymi się	oplatającymi się	oplatającymi się	oplatającymi się
Ms.	oplatających się	oplatających się	oplatających się	oplatających się

odpowiednik aspektowy: opleść się

Pochodzenie

Zob. pleść

1.a liną

Definicja

okręcić dookoła siebie różne przedmioty lub części tego samego przedmiotu, jednocześnie krzyżując je ze sobą w ten sposób, by zaczepiały się o siebie i trudno było je później rozdzielić

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	oplątywać się
	hiperonimy:	owijać się

Cytaty

[...] w zaawansowanym wieku malują twarze, oplatają się serpentynami, piszczą i wrzeszczą przed telewizorami w barach i restauracjach.

źródło: NKJP: Ryszard Marek Groński: Marsz do spowiedzi, Polityka, 2006-07-22

Narobiwszy wrzawy wokół swojej imponującej osoby i zgromadziwszy wystarczającą liczę widzów, gigant ów oplata się ciężkim, żelaznym łańcuchem o potężnych ogniwach.

źródło: NKJP: Artyści na bruku, Dziennik Polski, 2000-08-01

Zawsze najpierw wynosiłam pytona, oplatając się nim, bo był już dosyć duży i ciężki. Umieszczałam go na drzewku magnolii i zajmowałam się innymi zwierzętami.

źródło: NKJP: Hanna Jurczak-Gucwińska: Zwierzęta w moim domu, 1975

Składnia

oplatać się

CZYM

1.b o linie

Definicja

okręcić się wokół kogoś lub czegoś, jednocześnie krzyżując się ze sobą i zaczepiając o siebie w ten sposób, że trudno jest się później rozdzielić

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	oplątywać się
	hiperonimy:	owijać się

Cytaty

Jest to nic innego jak lubująca się w wilgoci i ciemności bylina, która oplata się wokół potencjalnej ofiary, co może doprowadzić nawet do jej śmierci.

źródło: Internet: pl.harrypotter.wikia.com

[...] poszczególne gatunki zachowują stały kierunek wzrostu: na przykład kokornak owija się lewoskrętnie, a chmiel - prawoskrętnie. Inne, np. winobluszcz czy passiflora, mają cienkie i sprężyste wąsy, oplatające się wokół podpory, gdy tylko jej dotkną.

źródło: NKJP: Łukasz Łuczaj: Pomysły. Podpórki dla pnączy, Kwietnik, 1995

W Malezji w Penangu jest [...] świątynia węży. Są w niej żywe węże, na dodatek jadowite. Leżą na kamieniu, oplatają się wokół posągów, są na wyciągnięcie ręki.

źródło: NKJP: Przelotem przez świat: Dziennik Polski, 2008-11-08

Składnia

oplatać się

wokół KOGO/CZEGO

2. rękami o kogoś

Definicja

otaczać kogoś lub coś swoimi zagiętymi kończynami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

otaczać

Cytaty

Oplatam się o niego nogami, kiedy wstaje, ciągle tuląc mnie do siebie

źródło: Internet: rozmowy-z-arbuzem.blog.pl

Dłonie wpycha pod moje pośladki i podnosi mnie, a ja nogami oplatam się o jego ciało.

źródło: Internet: rozbieramtwojenogi.blog.pl

Stałeś wyprostowany jak struna, z rękami luźno zwieszonymi wzdłuż boków, dając mi oplatać się ramionami i moczyć łzami przód twojej koszuli.

źródło: Internet: forum.artefakty.pl

Składnia

oplatać się

CZYM + (o KOGO/CO)

3. rękami siebie

Definicja

krzyżować na sobie swoje ręce, przyciskając je do swojego ciała

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Cytaty

Chwila, gdy go zauważasz, a on zawiesza wzrok na tobie, ma kluczowe znaczenie. Jeżeli oplatasz się ramionami, uciekasz wzrokiem i trzymasz dystans, komunikacja między wami jest zablokowana.

źródło: NKJP: Rafał Olbrachski: To nie jest oczarowanie, Wieczór Wybrzeża, 2011

Podciągała się nieomal z lękiem, czy zdoła utrzymać to swoje ciało wyzwolone tak do naga z ubrań. I kuliła się, oplatając się nieomal z wszystkich stron rękami i rzucając przerażone spojrzenia w stronę wujka.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996

Składnia

oplatać się

CZYM

4. rękami wzajemnie

Definicja

otaczać się nawzajem zagiętymi kończynami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

otaczać się

Cytaty

Nastąpiła długo oczekiwana walka między dwoma wielkimi zapaśnikami. [...] Ruchy ich, szybkie na początku spotkania, stawały się powolniejsze, w miarę jak oplatali się wzajemnie, jak ich ciała tworzyły sploty coraz bardziej zawiłe.

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1960-1965, 1965

Kłócili się w tych dniach dużo, drobiazgi urastały do rangi kłód rzucanych pod ich cztery, niezbyt zgodnie idące nogi. Za chwilę oplatali się nimi i kotłowali.

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Nielegalne związki, 2011

Składnia

Rzpl

oplatać się

CZYM

5. wokół tematu

Definicja

książk.

koncentrować się na określonym temacie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Cytaty

[...] pogłoski bywały rozmaite i w swoim czasie oplatały się nawet wokół osoby Rasputina.

źródło: NKJP: Ludwik Bazylow: Ostatnie lata Rosji Carskiej. Rządy Stołypina, 2008

Główny wątek oplata się wokół życia dwóch „pseudomafijnych, cygańskich rodzin”

źródło: NKJP: Internet

Tu była mowa o opowieści, która oplata się wokół jakiegoś przedmiotu, fragmentu wydobytego.

źródło: NKJP: Katarzyna Chmielewska: Literatura o Zagładzie. W poszukiwaniu formy przekazu, Midrasz, 2009-01-11

Składnia

oplatać się

wokół KOGO/CZEGO

Data ostatniej modyfikacji: 16.05.2017