Chronologizacja
Tu też może zapis pyolon (ok. 1465). Wcześniej notowano postaci typu piołyn .
Pochodzenie
psł. *pelunь 'paląca, piekąca roślina; piołun'
1.a roślina
Definicja
Noty o użyciu
Lp używana również w znaczeniu lm.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin rośliny leśne i łąkowe
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne
Połączenia
- pachnący piołun
- kiść, listki, liście; odmiana; ziele; gorycz; woń, zapach piołunu
- pachnieć; nasycony piołunem; zarośnięty piołunami
Cytaty
|
Czerwone od słońca i rudy trawy, pachnący piołun i upalne dni towarzyszą turystom przez większą część - dziurawej jak sito - drogi. źródło: NKJP: Katarzyna Sklepik: Piękno ukryte w kontraście, Dziennik Zachodni, 2010-07-24 |
|
|
Bo ja, proszę księdza, ja się po prostu - w piołunach urodziłem. I pierwsze swoje kroki robiłem w piołunowych zaroślach. Cały dziedziniec w rodzinnej zagrodzie zarośnięty piołunami. Nie sposób było zrobić kroku, nie potrącając nogą kiści piołunu. źródło: NKJP: Marian Pilot: Na odchodnym, 2002 |
|
|
Usiadłem w kępie zeschłego piołunu. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Wniebowstąpienie, 2006 |
|
|
Wybrali lekko wzniesione miejsce, porośnięte piołunem i turzycą. źródło: NKJP: Barbara Pietkiewicz: Zaraz po kolacji, Polityka, 2002-07-20 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | piołun |
piołuny |
|
| D. | piołunu |
piołunów |
|
| C. | piołunowi |
piołunom |
|
| B. | piołun |
piołuny |
|
| N. | piołunem |
piołunami |
|
| Ms. | piołunie |
piołunach |
|
| W. | piołunie |
piołuny |
1.b ziele
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy
Połączenia
- herbatka, nalewka, napar, wyciąg z piołunu
- dodać, zalać piołun
Cytaty
|
Absynt to niemal legendarna mieszanina alkoholowych wyciągów z anyżu, kopru włoskiego, melisy i wermutu. Głównym jednak jego składnikiem jest piołun. źródło: NKJP: Zbigniew Ogrodnik: Potencjalne porady, czyli wszystko o afrodyzjakach, 2005 |
|
|
Pięć łyżek piołunu zalewamy dwoma litrami wody i gotujemy. źródło: NKJP: Uroda życia, Życie na gorąco, 1999 |
|
|
Larwy moli możemy zwalczać domowymi sposobami lub środkami chemicznymi. Najłatwiej włożyć do szafy woreczki z szałwią, naftaliną, piołunem, macierzanką. źródło: NKJP: Aurelia Pawlak: Wojna domowa, Gazeta Krakowska, 2005-04-21 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | piołun |
piołuny |
|
| D. | piołunu |
piołunów |
|
| C. | piołunowi |
piołunom |
|
| B. | piołun |
piołuny |
|
| N. | piołunem |
piołunami |
|
| Ms. | piołunie |
piołunach |
|
| W. | piołunie |
piołuny |
Inne uwagi
Zwykle lp
1.c napar
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne
Połączenia
- gorzki piołun
- smak piołunu
Cytaty
|
Za radą mojej matki kupiłem kozie mleko [...]. Mówię wam - nic bardziej obrzydliwego w smaku nie ma - wolę wypić całą szklankę piołunu niż to paskudztwo. źródło: NKJP: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | piołun |
piołuny |
|
| D. | piołunu |
piołunów |
|
| C. | piołunowi |
piołunom |
|
| B. | piołun |
piołuny |
|
| N. | piołunem |
piołunami |
|
| Ms. | piołunie |
piołunach |
|
| W. | piołunie |
piołuny |
Inne uwagi
Zwykle lp
2. gorycz
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | gorycz |
Połączenia
- piołun sukcesu, zwątpień
Cytaty
|
Biorąc do ręki kolejny tom „Almanachu Młodych”, podlegam zawsze mimowolnej sensacji, którą stanowi ciekawość, kto z tych startujących czeladników pióra dojdzie w przyszłości do mety, której przecież nie ma, kto z nich zazna słodyczy i piołunu sukcesu, kto w końcu jednak zapisze się trwale w literaturze. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Wiatr i pył, 2008 |
|
|
[...] „niecierpliwe wybuchy młodości; obok walki ognia i wody - popiół naukowych analiz i wyciągnięty z nich piołun zwątpień. źródło: NKJP: Krystyna Kolińska: Orzeszkowa, złote ptaki i terroryści, 1996 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | piołun |
piołuny |
|
| D. | piołunu |
piołunów |
|
| C. | piołunowi |
piołunom |
|
| B. | piołun |
piołuny |
|
| N. | piołunem |
piołunami |
|
| Ms. | piołunie |
piołunach |
|
| W. | piołunie |
piołuny |
Składnia
|
+ | piołun | + |
CZEGO
|