UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozdział

Chronologizacja

SStp, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. dział, dzielić

1. w książce

Definicja

wydzielona część książki lub jakiegoś dzieła stanowiąca kompozycyjną i treściową całość

Wymowa

[rozdział] lub pot. [roździał]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka literatura

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu wydawnictwa

Połączenia

cały, każdy, kolejny, następny, niniejszy, osobny, poprzedni, ważny rozdział; dalsze, końcowe, niektóre, obszerne, początkowe, poszczególne, powyższe, wcześniejsze rozdziały; rozdział drugi, ostatni, pierwszy...; zatytułowany ("Miód i wanilia", "Najwspanialsza chwila", "Nasi przodkowie z Atlantydy")
rozdział "Stan cywilizacji — Hipotezy", "Supermarketyzacja kultury"...
rozdział książki, księgi, noweli, opowieści, powieści; Dżumy, Księgi Rodzaju, Sędziów, Wyjścia
rozdział z książki, z podręcznika; z "Nocy i dni"
rozdział na temat czegoś
rozdział pod tytułem ("Literatura", "Moje życie z Jerzym Giedroyciem", "Wywiad i bronie V")
rozdział o dekabrystach, o filozofii...; o Bieszczadach, o Lwowie...
rozdziały i paragrafy; działy i rozdziały
część, koniec, początek, sformułowanie, tytuł, ustęp, zakończenie, zapis rozdziału
podział na rozdziały
rozdział kończy się (morałem, słowami...), nosi tytuł
czytać, odczytać, przeczytać; zamknąć rozdział; rozdział poświęcony czemuś, komuś
podzielić na rozdziały
wyszczególniony w rozdziałach

Cytaty

Dostałam w telewizji od Cejrowskiego jego Gringo wśród dzikich plemion. Czyta się rewelacyjnie [...]. Można by to przerobić na szkolny podręcznik tolerancji i przygody, tym bardziej że każdy rozdział kończy się morałem.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Europejka, 2004

Początkowe rozdziały zawierają przedstawioną bardzo interesująco historię badań i pomiarów aerologicznych [...] oraz opis najstarszych udanych konstrukcji radiosond i systemów sondażowych, opisy ciekawych eksperymentów posuwających naprzód ludzkie dokonania na polu poznania górnych warstw atmosfery.

źródło: NKJP: (Henryk Ordakowski): PRZEGLĄD WYDAWNICTW, Gazeta Obserwatora IMGW, 1987

Poza rozdziałami o ochronie zasobów sztuki filmowej, o koncesjonowaniu działalności filmowej, ustawa nie zawiera nowych rozwiązań systemowych.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 25.04.1997

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozdział	rozdziały
D.	rozdziału	rozdziałów
C.	rozdziałowi	rozdziałom
B.	rozdział	rozdziały
N.	rozdziałem	rozdziałami
Ms.	rozdziale	rozdziałach
W.	rozdziale	rozdziały

Składnia

+	rozdział	+	CZEGO
+	rozdział	+	(w CZYM)
+	rozdział	+	(o CZYM)

Skróty

rozdz.

2. w życiu

Definicja

etap w rozwoju czegoś

Wymowa

[rozdział] lub pot. [roździał]

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

kolejny, nowy, pewien, ważny rozdział
jeden rozdział
rozdział biografii, życia
rozdział w dziejach, w historii (Europy, kina, kraju...), w życiu
zamknąć jakiś rozdział

Cytaty

Zjawisko promieniotwórczości stało się między innymi podstawą obecnie istniejących poglądów na strukturę atomu, obaliło bowiem panujący do tego czasu pogląd o niepodzielności atomu. W historii nauki rozpoczął się nowy rozdział, który doprowadził później do chemii i fizyki jądrowej.

źródło: NKJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1967

Obecnie ekspansja kolonialna koncentruje się głównie na Oceanie Spokojnym. Otwiera ona nowy rozdział dziejów odkryć, przynosi dokładniejsze poznanie wybrzeży kontynentów, wysp oraz przenikanie w głąb lądów.

źródło: NKJP: Daniel Olszewski: Dzieje chrześcijaństwa w zarysie, 1996

W pierwszym numerze „Solidarności” jastrzębskiej opublikowaliśmy konkretne dokumenty wydane na tym spotkaniu. [...] Powołano komisje. Zaczął się inny rozdział - konkretna działalność. Podział funkcji, kompetencji, kontakty z Gdańskiem.

źródło: NKJP: Jarosław Józef Szczepański: Górnik polski, 2005

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozdział	rozdziały
D.	rozdziału	rozdziałów
C.	rozdziałowi	rozdziałom
B.	rozdział	rozdziały
N.	rozdziałem	rozdziałami
Ms.	rozdziale	rozdziałach
W.	rozdziale	rozdziały

Składnia

rozdział

( w CZYM)

3. funduszy

Definicja

rozdzielanie - dawanie czegoś w pewnej ilości różnym osobom lub instytucjom

Wymowa

[rozdział] lub pot. [roździał]

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Relacje znaczeniowe

synonimy:

rozpodział

Połączenia

rozdział dotacji, funduszy, kosztów, pieniędzy, przywilejów, środków, uprawnień, żywności; odpadów
kryteria, plan rozdziału

Cytaty

Racjonalny rozdział broni zdobywanej był uwarunkowany wielu względami. Przyjęto słuszną zasadę, że broń zdobyczna pozostaje uzbrojeniem oddziału, który ją zdobył.

źródło: NKJP: Kazimierz Osmecki Iranek: Powołanie i przeznaczenie : wspomnienia oficera Komendy Głównej AK, 2004

Kryteria rozdziału pieniędzy będą więc przejrzyste i nie powinno dojść do konfliktów.

źródło: NKJP: Marcin Maj: Mozilla Corp. wynagrodzi ochotników, Dziennik Internautów, 2006-03-23

Wydaje się, że metodą konsensu dałoby się określić uwłaszczenie jako równy, darmowy rozdział między ogół obywateli części majątku narodowego.

źródło: NKJP: Janusz Jankowiak: Dwa razy nie, trzy razy tak, Gazeta Wyborcza, 1996-01-15

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozdział	rozdziały
D.	rozdziału	rozdziałów
C.	rozdziałowi	rozdziałom
B.	rozdział	rozdziały
N.	rozdziałem	rozdziałami
Ms.	rozdziale	rozdziałach
W.	rozdziale	rozdziały

Składnia

rozdział

CZEGO + (między KOGO)

4. kościoła od państwa

Definicja

uznanie, że obiekty nazwane przez dwa następujące rzeczowniki, są bytami całkowicie odrębnymi i nie powinny się pokrywać ich cele, zakresy kompetencji i działania

Wymowa

[rozdział] lub pot. [roździał]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

rozdział faktów, informacji od komentarza; kościoła od państwa; wiary od wiedzy

Cytaty

Nowe pomysły dotyczące religii są na szczęście niezgodne z konstytucją RP, w którą wpisany jest rozdział Kościoła od państwa. Szkoły publiczne w naszym kraju mają mieć charakter świecki.

źródło: NKJP: Magdalena Środa, Magdalena Kaszulanis: Katechizacja od podszewki źródło Trybuna, 2006

Bardzo mi się podoba wstępny artykuł [...] w ZB [Zielone Brygady] 11 12/2005. Porusza przystępnie problem rozdziału ekonomii od ekologii. [...] To prawda, że ekonomia rozmija się całkowicie z ekologią, że pieniądz nie odzwierciedla realnych dóbr, że nawet obrót pieniądzem przyczynia się do niszczenia, a nie ochrony,

źródło: NKJP: Janusz Korbel tytuł Dzikie jest piękne! Zielone Brygady. Pismo Ekologów, 2006-04-01

Śmierć stanowi linię rozdziału między doczesnością i wiecznością, między możliwością wyborów a utrwaleniem ich na zawsze.

źródło: NKJP: Kinga Helena Szczurek: Katolicka nauka o czyśćcu i formy niesienia pomocy zmarłym, 2008

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozdział	rozdziały
D.	rozdziału	rozdziałów
C.	rozdziałowi	rozdziałom
B.	rozdział	rozdziały
N.	rozdziałem	rozdziałami
Ms.	rozdziale	rozdziałach
W.	rozdziale	rozdziały

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

	+	rozdział	+	CZEGO + od CZEGO
	+	rozdział	+	między CZYM a/i CZYM

Data ostatniej modyfikacji: 01.01.2013