Chronologizacja
Pochodzenie
Wyraz wyłącznie polski; rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego odwilgnąć 'stać się wilgotnym, namoknąć'; zob. wilgnąć , wilżyć
1. wiosenna
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne
Relacje znaczeniowe
synonimy: | roztopy |
Połączenia
- chwilowa, lekka, wiosenna odwilż
- odwilż i deszcz
- odwilż nadeszła, przyszła
- zapowiadać odwilż
Cytaty
Dziś rano musimy nadal spodziewać się ciężkich warunków na drogach, będzie padał śnieg. Dopiero po południu nadejdzie odwilż. Na drogach zacznie robić się błoto i będzie padał deszcz. źródło: NKJP: Wstyd, panowie drogowcy!, Dziennik Bałtycki, 2004-02-13 |
|
W czasie słot jesiennych i odwilży wiosennej mieszkańcy tych „uroczych dzielnic stolicy” brną po kolana w wodzie, a czasami chodzą po płotach jak koty... źródło: NKJP: Jerzy Zaruba: Z pamiętników bywalca, 2007 |
|
Powietrze polarno-morskie [...] w zimie sprowadza okresowe ocieplenia i odwilże, wzrost zachmurzenia nieba oraz opady atmosferyczne w postaci śniegu lub deszczu. źródło: NKJP: Alojzy Woś: Meteorologia dla geografów, 1996 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | odwilż |
odwilże |
|
D. | odwilży |
odwilży |
|
C. | odwilży |
odwilżom |
|
B. | odwilż |
odwilże |
|
N. | odwilżą |
odwilżami |
|
Ms. | odwilży |
odwilżach |
|
W. | odwilży |
odwilże |
2. polityczna
Definicja
Noty o użyciu
Wyraz często bywa używany jako określenie zmian w polityce rządów sprawowanych przez partie komunistyczne.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa
Połączenia
- Chruszczowowska, Gomułkowska; polityczna; polska odwilż
- odwilż w polityce
- fala; lata, okres; polityka odwilży
- odwilż nastała
Cytaty
[...] kinematografia radziecka przez całą dekadę skupiała się na kręceniu filmów sławiących potęgę Armii Czerwonej i geniusz Józef Stalina. Przełom nastąpił w 1956 roku, kiedy Nikita Chruszczow rozpoczął politykę odwilży. źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: Wojna, wojna i… po wojnie, Esensja, 2009-10-12 |
|
[...] nie było możliwości, by pomnik zlikwidować, mimo śmierci Stalina. Stało się to możliwe dopiero w okresie politycznej odwilży 1956 roku. źródło: NKJP: Gdzie jest Stalin, Dziennik Polski, 2001-03-19 |
|
Gdy nastała odwilż w stosunkach między USA a komunistycznymi władzami Wietnamu, oba państwa zgodziły się na repatriację do USA grupy dzieci i członków rodzin żołnierzy amerykańskich. źródło: NKJP: Wojciech Sadurski: Filipiny, Rzeczpospolita, 1997 |
|
W moim rodzinnym domu [...] stał na szafie kołchoźnik, czyli ówczesny radioodbiornik „kablowy”. W latach odwilży politycznej, kiedy rygory cenzury nieco osłabły, nadawał w Boże Narodzenie kolędy. źródło: NKJP: Wacław Oszajca: Bóg przychodzi nocą, Gazeta Wyborcza, 1996-12-24 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | odwilż |
odwilże |
|
D. | odwilży |
odwilży |
|
C. | odwilży |
odwilżom |
|
B. | odwilż |
odwilże |
|
N. | odwilżą |
odwilżami |
|
Ms. | odwilży |
odwilżach |
|
W. | odwilży |
odwilże |
Inne uwagi
Zwykle lp
Składnia
+ | odwilż | + |
(JAKA)
|
|
+ | odwilż | + |
(w CZYM)
|