UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nawis

Chronologizacja

1861, SJPWil

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. nawis
nawisy
D. nawisu
nawisów
C. nawisowi
nawisom
B. nawis
nawisy
N. nawisem
nawisami
Ms. nawisie
nawisach
W. nawisie
nawisy

1. śnieżny

Definicja

zwisająca część jakiegoś materiału - substancji o pewnych cechach

Pochodzenie

Być może kalka ang. overhang; zob. wisieć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zwis

Połączenia

  • nawisy lodowe, skalne, śnieżne
  • nawis śniegu
  • usuwać nawisy

Cytaty

Sople i nawisy śniegu ratownicy strącali z obiektów użyteczności publicznej.

źródło: NKJP: (CZY): Uwaga na sople, Gazeta Krakowska, 2005-03-02

Jasno sprecyzowany obowiązek będą mieli właściciele domów. Muszą oni usuwać z dachów sople i nawisy śnieżne.

źródło: NKJP: Łukasz Zalesiński: Pilnuj się obywatelu, Gazeta Poznańska, 2006-07-04

Zakopiańscy strażacy w miarę potrzeb interweniują przy usuwaniu nawisów lodowych i nadmiaru śniegu z obiektów użyteczności publicznej.

źródło: NKJP: (RAV): Kryzysowy apel o usuwanie śniegu, Dziennik Polski, 2006-01-31

Jeśli przy opadzie śniegu wieje silny wiatr to przenosi on śnieg na stoki zawietrzne. Na grani tworzą się nawisy, a na stokach dowietrznych powstają śniegi ubite - gipsy.

źródło: NKJP: Adam Marasek: Zimowe niebezpieczeństwa Tatr, Tygodnik Podhalański nr 52, 1996

Składnia

bez ograniczeń + nawis +
(CZEGO)

2. kadrowy

Definicja

nadmiar czegoś uniemożliwiający właściwe funkcjonowanie jakiegoś systemu

Pochodzenie

Być może kalka ang. overhang; zob. wisieć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes funkcjonowanie firm i przedsiębiorstw

Cytaty

Ogromny nawis obciążeń wynikających ze spłaty kredytów więzi w klinczu umysłowym cały naród amerykański i wiele społeczeństw dobrobytu.

źródło: NKJP: Krzysztof Lewandowski: Atraktory kontra wirtualne pieniądze. Część druga: wirtualne pieniądze, Zielone Brygady. Pismo Ekologów, 2000-09-01

Trzeba mieć odwagę, żeby powiedzieć, że mamy niezdrową strukturę w siłach zbrojnych, że mamy ogromny, istniejący od lat nawis kadrowy, że mamy w Wojsku Polskim dwadzieścia parę etatów podporucznikowskich, a generalskich kilkaset.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 03.12.1997

Trzeba stwierdzić, że sytuacja w przemyśle jest niejednoznaczna i skomplikowana. Prawie połowa przedsiębiorstw przynosi straty, a część bardzo niskie zyski. Firmy podnoszące się z upadku dławione są z kolei nawisem zadłużeniowym.

źródło: NKJP: Waldemar Pawlak: Obszerne fragmenty wczorajszego expose premiera, Gazeta Wyborcza, 1993-11-09

3. rufowy

Definicja

żegl. 
część przedniej lub tylnej części kadłuba statku, która znajduje się nad powierzchnią wody

Pochodzenie

Być może kalka ang. brow; zob. wisieć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport wodny

Cytaty

W burtach statku zamontowano dodatkowe bulaje, okrągłe szczelne okna okrętowe. Na płaskiej uprzednio rufie zamontowano nawis rufowy, a na dziobie - nakładkę dziobową i 18-metrowy bukszpryt.

źródło: NKJP: Jacek Sieński: Hotel pod żaglami, Dziennik Bałtycki, 2000-09-29

W nowoczesnych jachtach, nie tylko regatowych, nawis dziobowy bywa skracany do minimum, głównie ze względu na wydłużenie w ten sposób linii wodnej (zwiększenie teoretycznej szybkości jachtu).

źródło: NKJP: Internet

Frazeologizmy

nawis inflacyjny
Data ostatniej modyfikacji: 29.04.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj