UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pułapka

Chronologizacja

SPXVI: połapka, SJPXVII, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

st.pol. połapać/połapić 'schwytać, pojmać'

Dawna forma połapka, zob. łapać

1. na myszy

Definicja

urządzenie, konstrukcja lub wykop w ziemi wykonany przez człowieka w celu złapania jakiegoś zwierzęcia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Połączenia

  • blaszane, stalowe pułapki; pułapki szczękowe; feromonowe, lepowe
  • pułapka dla ptaków
  • pułapka na gryzonie; na krety, na myszy, na szczury; na ptaki; na jastrzębie; na drobną zwierzynę; na owady; na kraby; na muchy; na mrówki; na drapieżniki; na lisy, na wilki; na antylopy, na sarny
  • zaopatrzony w pułapki
  • skonstruować, stosować, założyć pułapkę
  • chwytać, łapać; wpaść w pułapkę
  • ginąć w pułapkach

Cytaty

W pułapkę wpadła okazała sarna, co wielce ucieszyło kłusownika.

źródło: NKJP: A. Fidrysiak: Święta bez pasztetu z dziczyzny, Tygodnik Ciechanowski, 2003-12-22

Nikt nam nic nie da za darmo, bo za darmo jest tylko ser w pułapce na myszy.

źródło: NKJP: W. Hagedorny: Rozsądek i okolice: Do raju z Wiatrem, Tygodnik Ciechanowski, 2002-09-09

Tak zwane pułapki szczękowe, które niegdyś miażdżyły zwierzętom nogi, przeszły dla współczesnych celów badawczych istotne modyfikacje.

źródło: NKJP: Tańcząc z wilkami, Dziennik Polski, 2000-07-28

Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa raciborskiego magistratu kontynuuje akcję ochrony kasztanowców przed szkodnikiem szrotówkiem kasztanowcowiaczkiem. [...] Na drzewach założono pułapki feromonowe i lepowe.

źródło: NKJP: Eko informacje, Nowiny Raciborskie, 2005-06-14

W stalowych pułapkach giną w okrutny sposób także psy - te bezpańskie i te myśliwskie.

źródło: NKJP: W. Hagedorny: Makabryczne skutki kłusownictwa, Tygodnik Ciechanowski, 2004-03-02

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pułapka
pułapki
D. pułapki
pułapek
C. pułapce
pułapkom
B. pułapkę
pułapki
N. pułapką
pułapkami
Ms. pułapce
pułapkach
W. pułapko
pułapki

Składnia

bez ograniczeń + pułapka +
na CO

2. lodowa

Definicja

miejsce, w którym człowiek niespodziewanie przekonuje się, że nie może się z niego wydostać lub, przez znajdujące się na nim utrudnienia, bezpiecznie poruszać się po nim

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • lodowa, śnieżna; kamienna pułapka
  • pułapka dla podróżujących, dla lokatora, dla kierowców
  • coś stanowi pułapkę
  • coś okazało się pułapką

Cytaty

Kraty na parterze są dla włamywacza świetną drabiną, po której dostanie się na wyższe piętra. Zainstalowane na zewnątrz okien, mogą też stać się pułapką dla lokatora i odciąć mu jedyną drogę wyjścia np. podczas pożaru.

źródło: NKJP: Bezpiecznie we wspólnym domu, Dziennik Polski, 2002-12-11

W Kłodzku tylko 4 budynki wysokie mają klapy dymowe, w Nowej Rudzie - żaden. Brak odpowiedniej wentylacji spowoduje, że w trakcie pożaru wszystkie mieszkania ulegną zadymieniu. [...] Przy takich faktach trudno mówić o zabezpieczeniach przed pożarem, bo ich praktycznie nie ma. W razie nieszczęścia wieżowce mogą stać się pułapkami, dla osób znajdujących się wewnątrz.

źródło: NKJP: Betonowe pułapki, Euroregio Glacensis, 2001

„ADAC Ski Atlas 2001” prezentuje najpiękniejsze alpejskie tereny narciarskie. Jednak można w nim odnaleźć nie tylko opis kilkuset miejscowości i kurortów oraz atrakcji w nich się znajdujących, ale także tak potrzebne narciarzom i turystom informacje, jak np. stopnie zagrożenia lawinowego, wskazówki, jak przetrwać w śnieżnej pułapce.

źródło: NKJP: (M): ADAC Ski Atlas, Dziennik Polski, 2001-01-09

Niesprzyjająca aura sprawia, że jest coraz niebezpieczniej na drogach. Zwłaszcza rano, śliskie drogi mogą stać się prawdziwą pułapką dla kierowców. Policjanci ostrzegają, że najlepiej już zmienić w samochodach opony na zimowe, a przede wszystkim zachować ostrożność na drodze.

źródło: NKJP: (EWAF): Ślisko na drogach, Dziennik Polski, 2003-10-28

To były pułapki w postaci ostrych przedmiotów wkopanych w drogi dojazdowe do kompleksów leśnych.

źródło: NKJP: (krs): Pułapki na leśników, Echo Dnia, 2006-03-09

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pułapka
pułapki
D. pułapki
pułapek
C. pułapce
pułapkom
B. pułapkę
pułapki
N. pułapką
pułapkami
Ms. pułapce
pułapkach
W. pułapko
pułapki

3. policyjna

Definicja

akcja mająca na celu schwytanie kogoś z zaskoczenia lub kogoś popełniającego czyn zabroniony

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa policja i inne służby mundurowe

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zasadzka

Połączenia

  • policyjna; śmiertelna; zdradliwa pułapka
  • pułapka na bandytę, na gangstera, na handlarzy narkotyków, na kidnaperów, na podejrzanych, na przemytników, na rabusiów, na szantażystów, na włamywaczy, na złodziei; na wroga, na konwoje wojskowe
  • zastawić pułapkę
  • wpaść w pułapkę

Cytaty

Niewiele brakowało, aby akcja policji spaliła na panewce. Na krótko przed jej rozpoczęciem na stacji benzynowej doszło [...] do [...] kolizji [...]. Pojawili się wówczas - nic nie wiedzący o zastawionej pułapce na bandytę - funkcjonariusze drogówki...

źródło: NKJP: K. Kowalski: Proces porywaczy ciechanowskiego gimnazjalisty, Tygodnik Ciechanowski, 2004-03-15

Rząd czeczeński wyjaśnił, że wspomniany wielokrotny morderca [...] zginął w policyjnej pułapce przed osiemnastu laty.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski, Bartosz Węglarczyk: PROPAGANDOWA WOJNA O CZECZENIĘ, Gazeta Wyborcza, 1994-08-30

W Biesach spiskowcy wysyłają do domu, w którym mieszka Szatow z żoną i nowo narodzonym dzieckiem, chorążego Erkla [...]. Celem jego wizyty jest zwabienie przyszłej ofiary w śmiertelną pułapkę.

źródło: NKJP: ADAM KUŹ: Misja Antoniny Kolberg, prasa, 2001

Wieczorem 11 kwietnia policja zastawiła pułapkę na szantażystów.

źródło: NKJP: K. Kowalski: Aresztowania w agencji towarzyskiej: Tygodnik Ciechanowski, 2002-04-16

Główny podejrzany wpadł w pułapkę podczas upozorowanego przez policję przekazywania pieniędzy na parkingu przy autostradzie między Bawarią a Salzburgiem.

źródło: NKJP: Dziennik Polski, 1998-12-24

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pułapka
pułapki
D. pułapki
pułapek
C. pułapce
pułapkom
B. pułapkę
pułapki
N. pułapką
pułapkami
Ms. pułapce
pułapkach
W. pułapko
pułapki

Składnia

bez ograniczeń + pułapka +
(na KOGO)

4. nałogu

Definicja

niekorzystna sytuacja, z której trudno wybrnąć

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

synonimy:  sak, sidło
hiperonimy:  sytuacja

Połączenia

  • swoista, własna pułapka; pułapka kredytowa, podatkowa, prawna; finansowa, zadłużeniowa; życiowa; cywilizacyjna; moralna; intelektualna, logiczna; językowa, ortograficzna; psychologiczna; współczesne pułapki
  • pułapka nałogu, uzależnienia; długu, zadłużenia; biedy, ubóstwa; dwuznaczności; historii, losu; słów; demokracji
  • pułapka dla człowieka; dla ludzi najbiedniejszych; dla kredytobiorcy; dla naiwnych użytkowników; dla demokracji
  • rodzaj; ofiara pułapki
  • obawa przed pułapką
  • pełny pułapek
  • pułapki czekają, czyhają, kryją się
  • uniknąć/unikać pułapek
  • stanowić; ominąć pułapkę
  • uwolnić się z pułapki
  • popaść/popadać, wciągnąć, wpaść, złapać w pułapkę; powpadać w pułapki
  • chronić, ostrzec, przestrzec/przestrzegać, uchronić, zabezpieczyć się przed pułapką
  • tkwić, znaleźć się w pułapce

Cytaty

Co zrobić, aby ograniczyć niszczące zarówno w wymiarze indywidualnym jak i społecznym skutki alkoholizmu? Dzieciom i młodzieży tłumaczyć, że alkohol potrafi okaleczeć duszę. A dorosłych, którzy już wpadli w pułapkę nałogu, leczyć.

źródło: NKJP: K. Kowalski: Jak skłonić alkoholików do poddania się leczeniu?, Tygodnik Ciechanowski, 2007-11-16

Oczywiście są zakłady, które nie z własnej winy wpadły w pułapkę zadłużeniową realizując kontrakty rządowe.

źródło: NKJP: Jacek Suchorowski: LISTY, Gazeta Wyborcza, 1993-11-15

[...] będzie on szczególnie zainteresowany takimi kobietami, którym będzie mógł pomagać i być za nie odpowiedzialny. A to z kolei utrudni mu zbudowanie w jego małżeństwie relacji typu dorosły–dorosły. Przed tą pułapką pomoże Ci się ustrzec szczególne zadbanie o to, aby dzielić się z dzieckiem nie swoim poczuciem krzywdy, ale swoim problemem.

źródło: NKJP: Kuba Jabłoński: Rozwód. Jak go przeżyć?, 2000

Trzeba uważać także na niezwykle zdradliwe pułapki w postaci odnośników do fałszywych stron www. Klikamy na niewzbudzający jakichkolwiek podejrzeń link i otwiera się dobrze nam znana witryna sklepu internetowego czy banku. Nie mając pojęcia, że jest to imitacja-fałszywka, wpisujemy dane karty kredytowej lub hasło, otwierające dostęp do rachunku bankowego, przekazując w ten sposób poufne informacje oszustom.

źródło: NKJP: Kilobajty zarazy, Dziennik Polski, 2004-02-07

– Ale czy to przypadkiem nie pułapka, prowokacja – ostrzegał ojciec. – Puknij się, ciebie akurat miałby prowokować – bagatelizowała mama.

źródło: NKJP: Witold Horwath: Seans, 2003

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pułapka
pułapki
D. pułapki
pułapek
C. pułapce
pułapkom
B. pułapkę
pułapki
N. pułapką
pułapkami
Ms. pułapce
pułapkach
W. pułapko
pułapki

Składnia

bez ograniczeń + pułapka +
JAKA
bez ograniczeń + pułapka +
CZEGO

Frazeologizmy

pułapka ofsajdowa
samochód pułapka
Data ostatniej modyfikacji: 06.03.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj