UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

tokować

Chronologizacja

1812, SL

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	tokuję	tokujemy
2 os.	tokujesz	tokujecie
3 os.	tokuje	tokują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	tokowałem +(e)m tokował	tokowałam +(e)m tokowała	tokowałom +(e)m tokowało	tokowaliśmy +(e)śmy tokowali	tokowałyśmy +(e)śmy tokowały
2 os.	tokowałeś +(e)ś tokował	tokowałaś +(e)ś tokowała	tokowałoś +(e)ś tokowało	tokowaliście +(e)ście tokowali	tokowałyście +(e)ście tokowały
3 os.	tokował	tokowała	tokowało	tokowali	tokowały

bezosobnik: tokowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę tokował będę tokować	będę tokowała będę tokować	będę tokowało będę tokować	będziemy tokowali będziemy tokować	będziemy tokowały będziemy tokować
2 os.	będziesz tokował będziesz tokować	będziesz tokowała będziesz tokować	będziesz tokowało będziesz tokować	będziecie tokowali będziecie tokować	będziecie tokowały będziecie tokować
3 os.	będzie tokował będzie tokować	będzie tokowała będzie tokować	będzie tokowało będzie tokować	będą tokowali będą tokować	będą tokowały będą tokować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		tokujmy
2 os.	tokuj	tokujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	tokowałbym bym tokował	tokowałabym bym tokowała	tokowałobym bym tokowało	tokowalibyśmy byśmy tokowali	tokowałybyśmy byśmy tokowały
2 os.	tokowałbyś byś tokował	tokowałabyś byś tokowała	tokowałobyś byś tokowało	tokowalibyście byście tokowali	tokowałybyście byście tokowały
3 os.	tokowałby by tokował	tokowałaby by tokowała	tokowałoby by tokowało	tokowaliby by tokowali	tokowałyby by tokowały

bezosobnik: tokowano by

bezokolicznik: tokować

imiesłów przysłówkowy współczesny: tokując

gerundium: tokowanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	tokowanie	tokowania
D.	tokowania	tokowań
C.	tokowaniu	tokowaniom
B.	tokowanie	tokowania
N.	tokowaniem	tokowaniami
Ms.	tokowaniu	tokowaniach
W.	tokowanie	tokowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: tokujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	tokujący	tokujący	tokujący	tokujące	tokująca
D.	tokującego	tokującego	tokującego	tokującego	tokującej
C.	tokującemu	tokującemu	tokującemu	tokującemu	tokującej
B.	tokującego	tokującego	tokujący	tokujące	tokującą
N.	tokującym	tokującym	tokującym	tokującym	tokującą
Ms.	tokującym	tokującym	tokującym	tokującym	tokującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	tokujący	tokujący	tokujące	tokujące
D.	tokujących	tokujących	tokujących	tokujących
C.	tokującym	tokującym	tokującym	tokującym
B.	tokujących	tokujących	tokujących	tokujące
N.	tokującymi	tokującymi	tokującymi	tokującymi
Ms.	tokujących	tokujących	tokujących	tokujących

Pochodzenie

ogsł. *tokovati / *tokati '(o samcach głuszców, cietrzewi w okresie godowym) wydawać charakterystyczny dźwięk wabiący samicę'

Podstawa dźwiękonaśladowcza - zob. tok (o głuszcu)

1. o ptaku

Definicja

łow.

wydawać charakterystyczne dźwięki i wykonywać specjalne ruchy w okresie godowym po to, by zwabić samicę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Relacje znaczeniowe

synonimy:

klapać

Połączenia

cietrzew, głuszec, kogut, ptak, samiec tokuje
czas tokowania

Cytaty

	W czasie tokowania kogut napręża skrzydła, opuszczając je do ziemi, lirę rozpościera i unosi prostopadle w górę, szyję wyciąga równolegle do ziemi i w tej pozycji biega, podfruwa, podskakuje i w ogóle jest bardzo ruchliwy. Często wdaje się w walkę z innymi kogutami. źródło: NKJP: Stanisław Godlewski: Vademecum myśliwego, 1955
	Samica [...] dołącza do wybranego samca. Po zapłodnieniu oddala się i buduje gniazdo, podczas gdy samiec tokuje dalej, starając się przyciągnąć kolejną partnerkę. źródło: NKJP: Internet
	Gajowy [...] wynajdował drzewa, na których tokowały głuszce, znał kryjówki dzików, tereny, gdzie pasły się sarny i jelenie oraz trasy, którymi wędrowały łosie. źródło: NKJP: Irena Domańska-Kubiak: Zakątek pamięci: życie w XIX-wiecznych dworkach kresowych, 2004
	Panowała cisza, mącona jedynie pluskaniem wody i beztroskim terkotem jakiegoś ptaka, tokującego gdzieś w szuwarach. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Naznaczeni błękitem. Kamień na szczycie. Kroniki Drugiego Kręgu. Księga I, cz 1, 2005
	Podczas zwiedzania turyści będą mogli posłuchać śpiewu ptaków. Najciekawsze – mówią znawcy – są odgłosy tokujących cietrzewi. źródło: NKJP: (MIR): Zwiedzanie z ptakami w tle, Gazeta Krakowska, 2005-05-07

2. o człowieku

Definicja

pejorat.

mówić długo i z przejęciem, nie pozwalając innym się wypowiedzieć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

mówić

Połączenia

tokować dalej

Cytaty

	Tokował, tokował i tokował, gdy zamykałem drzwi był gotów do następnej opowieści. źródło: NKJP: Ryszard Marek Groński: Coś wisi w powietrzu, Polityka, 2007-04-07
	Przecież tu każdy tokuje o sobie [...]. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966
	Sączył wino wpatrzony w Bieruta jak w obraz. A Bierut tokował. O czym? O tym jaka będzie Polska... Piękna i sprawiedliwa oczywiście. Przedstawiał się nam jako wielki patriota. źródło: NKJP: Barbara Szczepuła: Watażka Anatol, Dziennik Bałtycki, 1999-12-10
	Tokuje, że muzułmanie powinni przeprosić, że obie strony powinny przeprosić, bo nie może być tak, że jak jedna strona opublikuje karykatury Mahometa, to druga w rewanżu opublikuje Chrystusa... źródło: NKJP: Internet
	- Niech pan weźmie to, co się działo na wschodzie - tokował dalej Z. - kto z otwartymi rękami witał Armię Czerwoną? źródło: NKJP: Maria Nurowska: Wybór Anny, 2010

Składnia

+	tokować	+	(o KIM/CZYM)
+	tokować	+	(że ZDANIE)
+	tokować	+	MOWA WPROST

Data ostatniej modyfikacji: 06.06.2016