Chronologizacja
Pochodzenie
psł. torъ 'przetarte miejsce, utarta trasa'
1. kolejowy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy
Połączenia
- boczny, główny tor; kolejowe, tramwajowe tory
- tory kolei (elektrycznej, komunalnej), kolejki (linowo-terenowej, wąskotorowej), linii hutniczo-siarkowej, pociągu osobowego
- tory na liniach kolejowych, na moście kolejowym, na stacji, na trasie kolejowej; tor przy peronie drugim
- linia; budowa, modernizacja torów
- bezpieczeństwo, tragedia na torach; ruch po torach
- podmycie, położenie torów
- podmyć tory
- odjechać/odjeżdżać z toru czwartego, przy peronie drugim
- spaść/spadać na tory; przejść/przechodzić przez tory
- leżeć, zginąć na torach; jechać/jeździć po torach
- koleiny jak kolejowe tory
Cytaty
|
Wkrótce jednak stwierdzono, że awarii nie da się usunąć tak szybko; podjęto więc decyzję o odłączeniu cysterny od składu i przetransportowaniu na boczny tor, by nie blokować ruchu pociągów. źródło: NKJP: (WES): Zatamowany wyciek amoniaku, Dziennik Polski, 2001-01-29 |
|
|
Policja i Służba Ochrony Kolei zatrzymała pięcioro młodych ludzi, którzy ułożyli przeszkodę na torach na linii kolejowej Oborniki Śląskie-Osola. źródło: NKJP: (AGNI): Głupia zabawa nastolatków. Dzieci na torach, 2000, prasa |
|
|
Pociąg pospieszny z Łodzi Fabrycznej do Gliwic odjedzie z toru przy peronie drugim - informuje miły kobiecy głos. źródło: NKJP: Tomasz Haładyj: Uwaga pasażerowie, Gazeta Wyborcza, 1996-02-24 |
|
|
44-letni Tadeusz B. chciał przejść przez tory, ale dostał się pod koła wjeżdżającego na stację pociągu relacji Biłgoraj - Rozwadów. źródło: NKJP: Pod koła pociągu, 1998, prasa |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | tor |
tory |
|
| D. | toru |
torów |
|
| C. | torowi |
torom |
|
| B. | tor |
tory |
|
| N. | torem |
torami |
|
| Ms. | torze |
torach |
|
| W. | torze |
tory |
2. sportowy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport miejsca związane ze sportem
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | droga |
Połączenia
- długi, krótki; rowerowy, samochodowy; olimpijski tor; sztuczne tory; tor bobslejowy, gokartowy, kajakowy, kartingowy, kolarski, lodowy, motocrossowy, saneczkowy, snowboardowy, speedrowerowy, sprawnościowy
- tor biegu, jazdy, kajakarstwa górskiego, wyścigów konnych; Formuły 1; przeszkód
- tor dla biatlonistów, dla bobsleistów, dla deskorolkowców, dla kadrowiczów, dla łyżwiarzy, dla miłośników (ekstremalnej) jazdy motocyklami, na rowerze, dla pływaków, dla rolkarzy, dla rowerzystów, dla saneczkarzy, dla sprintera, dla wrotkarzy, dla zawodników; dla crossów, dla deskorolek, dla kajakarstwa, dla łyżwiarstwa, dla quadów, dla rowerów, dla samochodów, dla sanek; tor do biegania, do gry w golfa, w kręgla, do jazdy na deskorolkach, po łuku, do kajakarstwa, do łyżwiarstwa, do minigolfa, do motocrossu, do wyścigów, do zawodów
- tor z przeszkodami
- tor na basenie, na bieżni, na rozbiegu
- budowa, remont; nawierzchnia; ileś okrążeń, rekord toru
- jazda, przejazd, zjazd torem
- koledzy, konkurencja z toru
- emocje, rywalizacji, trening, walka na torze; jazda po torze
- okrążenie, pokonanie/pokonywanie toru
- pokonać/pokonywać tor
- zjechać/zjeżdżać z toru
- powrócić, wrócić/wracać, wyjechać/wyjeżdżać na tor
- wygrać na torze
Cytaty
|
Francuski kierowca [...] powróci na tory Formuły 1 już w tym tygodniu podczas wyścigu o Grand Prix Węgier na torze Hungaroring w Budapeszcie [...]. źródło: NKJP: (S): Sport, Dziennik Polski, 2000-08-08 |
|
|
Gdy uprzątnęliśmy i zagospodarowaliśmy teren, tworząc prawdziwy tor do motocrossu, odnosimy wrażenie, że się nas z niego wygania. źródło: NKJP: Jerzy Stobiecki: Wyścigowy spór o decybele, Echo Dnia, 2006-10-21 |
|
|
Usiadł za kierownicą, zrobił kilka okrążeń toru i już było wiadomo, że „czuje ten sport”. źródło: NKJP: Izabela Kraj: Pędzący lek na stres, 2001, prasa |
|
|
Keirin - to rodzaj sprintu popularny zwłaszcza w Japonii i Korei. W tej odmianie rywalizacji na torze kolarskim startuje od 4 do 8 zawodników. źródło: NKJP: Marcin Sabat: Adrian na torze pojechał po trzy medale, 2006, prasa |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | tor |
tory |
|
| D. | toru |
torów |
|
| C. | torowi |
torom |
|
| B. | tor |
tory |
|
| N. | torem |
torami |
|
| Ms. | torze |
torach |
|
| W. | torze |
tory |
3. trasa ruchu czegoś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | trasa |
Połączenia
- tor kwantów, lotu (bomby, pocisków, strzały), pocisku
- planety biegną po torach
- korekta toru
- obliczenie toru
- obliczać, zmienić tor
Cytaty
|
Tor drogi Merkurego i Wenus przebiega pomiędzy Słońcem i Ziemią, dlatego określono je mianem planet wewnętrznych (według Ptolemeusza są to tzw. planety dolne). Pozostałe planety biegną po torach położonych po stronie zewnętrznej orbity ziemskiej [...]. źródło: NKJP: Krystyna Konaszewska-Rymarkiewicz: Interpretacja horoskopu - podstawy, 1997 |
|
|
Mocno podkręcona piłka zatoczyła łuk i przez moment wydawało się, że wyjdzie obok bramki poza boisko, ale nagle jakby zmieniła tor lotu i wpadła tuż przy słupku do siatki. źródło: NKJP: (BH): Obustronny niedosyt, Dziennik Polski, 2004-03-21 |
|
|
Każdy strzał można obejrzeć w zwolnionym tempie i śledzić tor pocisku. źródło: NKJP: Zastrzel Kennedy'ego, 2004, prasa |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | tor |
tory |
|
| D. | toru |
torów |
|
| C. | torowi |
torom |
|
| B. | tor |
tory |
|
| N. | torem |
torami |
|
| Ms. | torze |
torach |
|
| W. | torze |
tory |
4. kierunek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- tor gospodarki rynkowej, myślenia, polityki socjalnej, rozwoju
- wejść, wprowadzić coś na tor jakiś
Cytaty
|
Wprowadzenie gospodarki rynkowej było nieuchronną koniecznością, warunkiem pchnięcia kraju na normalne tory rozwoju gospodarczego. źródło: NKJP: Tadeusz Mazowiecki, Gazeta Wyborcza, 1996-04-01 |
|
|
Słowa kanclerza o rozszerzeniu się świata [...] były zapowiedzią, że Niemcy weszły na tory polityki światowej [...]. źródło: NKJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1967 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | tor |
tory |
|
| D. | toru |
torów |
|
| C. | torowi |
torom |
|
| B. | tor |
tory |
|
| N. | torem |
torami |
|
| Ms. | torze |
torach |
|
| W. | torze |
tory |