UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

frankizm

Chronologizacja

1895, A. Kraushar, "Frank i frankiści polscy, 1726-1816", books.google.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. frankizm
frankizmy
D. frankizmu
frankizmów
C. frankizmowi
frankizmom
B. frankizm
frankizmy
N. frankizmem
frankizmami
Ms. frankizmie
frankizmach
W. frankizmie
frankizmy

Inne uwagi

Zwykle lp

1. system polityczny

Definicja

autorytarny system polityczny powstały w Hiszpanii po objęciu władzy przez Francisco Franco

Noty o użyciu

Ms: lp wymawiany: [frankiźmie] lub [frankizmie].

Wymowa

[frankism] lub [frankizm]

Pochodzenie

hiszp. franquismo

Od: nazwiska: Francisco Franco (1892-1975), hiszpański dyktator wojskowy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa doktryny i poglądy polityczne

Połączenia

  • epoka; upadek frankizmu

Cytaty

Hiszpanie oficjalnie potępili frankizm.

źródło: NKJP: Internet

Obalenie frankizmu dokonało się w procesie wewnętrznej transformacji, przy czym postanowiono okres wojny domowej i systemu frankistowskiego traktować jako zamknięty rozdział historii: nie stworzono miejsca ani na rozrachunki, ani na zemstę.

źródło: NKJP: Bronisław Geremek: Polityka i nienawiść, Gazeta Wyborcza, 1992-01-02

Dla wszystkich demokratów, a zwłaszcza dla lewicy i komunistów, Europa była szansą na ostateczne zerwanie z frankizmem i gwarancją, że nie wróci dyktatura jakiegoś generała, któremu przyjdzie do głowy panowanie nad tłumami.

źródło: NKJP: Marek Ostrowski: Droga hiszpańska, Polityka, 2002-06-08

2. ruch religijny

Definicja

popularny w europejskich kręgach żydowskich ruch religijny założony w 2 połowie XVIII wieku przez Jakuba Franka, cechujący się odrzuceniem zasad obowiązujących w tradycyjnym judaizmie

Noty o użyciu

Ms: lp wymawiany: [frankiźmie] lub [frankizmie].

Wymowa

[frankism] lub [frankizm]

Pochodzenie

Od: nazwiska: Jakub Frank (1726-1791), żydowski reformator religijny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół wyznania: zasady i prawdy wiary

Cytaty

Kryzys społeczno-gospodarczy spowodował pojawienie się nurtów religijnych opozycyjnych wobec ortodoksyjnego judaizmu (w poł. XVII w. sabataizm, w latach 30. XVIII w. chasydyzm; w latach 50. XVIII w. frankizm prowadzący do przyjęcia katolicyzmu, spolszczenia i uszlachcenia).

źródło: NKJP: Urszula Augustyniak: Historia Polski 1572-1795, 2008

W czasie, gdy wygasa frankizm, rozwija się na Podolu chasydyzm. Wywarł on silne i trwałe piętno na religijności i życiu żydowskim.

źródło: NKJP: Adam Szostkiewicz: Tańczący dla Boga, Polityka, 2008-05-07

Zarówno frankizm, jak i sabatyzm nie zagroziły poważnie żydowskiej ortodoksji.

źródło: NKJP: Internet

Dla Rachel Elior ważne jest, by uwypuklić – na przekór innym historykom – brak związków chasydyzmu z herezją sabataistyczną i frankizmem.

źródło: NKJP: pp: Chasydyzm i jego mistyczne źródła, Midrasz, 2009-01-06

Data ostatniej modyfikacji: 10.02.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj