UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

gościniec

Chronologizacja

1420, SStp

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gościniec
gościńce
D. gościńca
gościńców
C. gościńcowi
gościńcom
B. gościniec
gościńce
N. gościńcem
gościńcami
Ms. gościńcu
gościńcach
W. gościńcu
gościńce

Pochodzenie

Zob. gościć

1. droga

Definicja

przest. 
szeroka droga wiejska o niezbyt dobrej nawierzchni

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  trakt

Połączenia

  • bity, brukowany, główny, piaszczysty, szeroki, wyboisty gościniec
  • gościniec biegnie, prowadzi dokądś
  • zatarasować gościniec
  • ciągnąć, jechać gościńcem
  • skręcić z gościńca

Cytaty

Wyszła na gościniec i skręciła w lewo, do Daugiel, w przeciwną stronę niż do Bujwidz.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Bohiń, 1987

Kociak siadł na skraju gościńca i zaczął się tylną łapą drapać pod brodą.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Róża Selerbergu, 2006

Jak dawniej przybyszy wita sezonowa knajpa z biało-czerwonej cegły i ta sama biało-ceglasta kapliczka [...]. Dalej ciągnie się szereg drewnianych domów z ławeczkami obróconymi ku gościńcowi.

źródło: NKJP: Jakub Ciećkiewicz: Królestwo sosen w państwie brzóz, Dziennik Polski, 2006-05-20

Trzymali się leśnych ścieżek, przemykali wzdłuż duktów, przecinali gościńce.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996

2. zajazd

Definicja

niewielki hotel z restauracją przy drodze przeznaczony dla osób będących w podróży

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny turystyka

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes handel i usługi

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zajazd

Połączenia

  • stylowy, zabytkowy gościniec
  • gościniec przy drodze
  • pokój w gościńcu
  • wybudować gościniec
  • przenocować, zatrzymać się w gościńcu

Cytaty

Wprawdzie czekał na mnie jakiś pokój w gościńcu „Pod Jaworem”, ale powoli traciłam ochotę szukania gościńca [...], nie mówiąc już o wsiadaniu do zdezelowanego auta.

źródło: NKJP: Barbara Kosmowska: Prowincja, 2002

Niegdyś był tu okręg wiejski, w skład którego [...] wchodziły Mitręga i Młyn na Sępolnie. Znajduje się tu stylowy gościniec „Otwarte Wrota” wybudowany w 1974 r.

źródło: NKJP: Internet

3. prezent

Definicja

przest. 
niewielki upominek wręczany po powrocie z podróży

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

Cytaty

Każda z kobiet przyniosła gościniec - ser, skopek kobylego mleka, misę z wytopionym tłuszczem czy świeżo upieczone placki.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

Przyjdzie, bywa, w niedzielę i dziękuje staremu, dziękuje. Zawsze też jakiś gościniec przywiezie.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959

Kupujemy gościniec: w muzeum etnograficznym znajdujemy zielonego, chińskiego smoka. Dwutysięczny jest rokiem Smoka, niech dziecko Jagi ma pamiątkę.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Polka, 2001

Data ostatniej modyfikacji: 06.08.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj