UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

surdut

Chronologizacja

1812, SL

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. surdut
surduty
D. surduta
surdutów
C. surdutowi
surdutom
B. surdut
surduty
N. surdutem
surdutami
Ms. surducie
surdutach
W. surducie
surduty

Pochodzenie

fr. surtout 'odzienie wierzchnie'

Złożenie wyrazów sur 'na' (< łac. super) i tout 'wszystko' (< łac. totum).

1. marynarka

Definicja

długa marynarka męska noszona dawniej jako strój wizytowy

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie rodzaje i części ubrań

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  marynarka

Połączenia

  • biały, czarny, czerwony, tabaczkowy, zielony; długi surdut

Cytaty

Wystrojony był jak na niedzielę, w tabaczkowy kraciasty surdut.

źródło: NKJP: Jerzy Stempowski: Szkice literackie. Klimat życia i klimat literatury: 1948-1967, 2001

W spodniach jego zdołałem naliczyć szesnaście kieszeni, w kamizelce zaś dwadzieścia cztery. W surducie natomiast jest tylko jedna kieszeń, i to w dodatku z tyłu.

źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Akademia pana Kleksa, 1946

Tego dnia nie upije się z radości, lecz ubierze się w swój od dawna nienoszony wizytowy surdut i pojedzie na Cmentarz Miejski.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Dżuma w Breslau, 2007

Nastała moda na samodziałowe marynarki, długie jak dawne surduty.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995

2. płaszcz

Definicja

dawne męskie okrycie wierzchnie podobne do płaszcza

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie rodzaje i części ubrań

Połączenia

  • czarny; długi surdut

Cytaty

Kierownik literacki ubrany był dziwnie. W szare bryczesy, długie buty ze sprzączkami i w czarny, sukienny, zupełnie surowy surdut, zapinany wysoko pod szyją.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006

Siostry Wadkowskie wynajęły izbę u sołtysa. Miał duży dom, nosił się po „ślachecku”, chadzając w długim, zapinanym na pętle surducie z olbrzymimi, skórzanymi guzami.

źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996

Chasyd w staromodnym surducie, w czarnych pończochach i w lisiej czapie; za chwilę zapadnie piątkowy zmrok, początek szabatu.

źródło: NKJP: Paweł Smoleński: Izrael już nie frunie, 2006

Kiedyś Courbet walczył o prawo malowania rzeczy potocznych - ludzi w surdutach, chłopskiego pogrzebu, rzemieślników, pracy.

źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Legendy nowoczesności: eseje okupacyjne, 1996

Data ostatniej modyfikacji: 12.02.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj