UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

syk

Chronologizacja

1627, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. syk
syki
D. syku
syków
C. sykowi
sykom
B. syk
syki
N. sykiem
sykami
Ms. syku
sykach
W. syku
syki

Pochodzenie

Zob. syczeć

1. z bólu

Definicja

odgłos podobny do tego, jaki powstaje przy wydłużonym wymawianiu głoski „s”

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  dźwięk

Połączenia

  • cichy, głośny, przeciągły syk
  • syk gazu, pary, powietrza; węża
  • usłyszeć syk

Cytaty

Z gardła chłopaka wydobył się syk bólu...

źródło: NKJP: Dariusz Chętkowski z uczniami: Ostatni weekend, 2007

Słychać było syk tłuszczu na patelni.

źródło: NKJP: Kazimierz Orłoś: Niebieski szklarz, 1996

Gęsi z sykiem uciekały spod nóg.

źródło: NKJP: Kazimierz Orłoś: Cudowna melina, 1988

Czarne, okrągłe ślepia w białych obwódkach, zieją oburzeniem, szeroko otwarte dzioby miotają jakieś obelżywe wymysły. Hałas trudny do opisania, gęganie, kwakanie, syki. Jest ich tu na wyspie dobrych kilkanaście tysięcy.

źródło: NKJP: Alina Centkiewiczowa: Na krańcach świata, Morze nr 10, 1961

Ubóstwiał dźwięki wydobywające się z Arevy. Wielkiej, nowoczesnej fabryki, produkującej transformatory. Dyskretne syki, miłe szumy i ciepłe bzyczenia.

źródło: NKJP: Maciej Malicki: Ostatnia, 2009

Składnia

bez ograniczeń + syk +
(CZEGO)

2. ze złości

Definicja

dźwięki wydobywające się przez zaciśnięte usta lub zęby, wyrażające czyjeś emocje, takie jak złość czy niechęć

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

  • wściekły syk

Cytaty

Po pierwszym spazmie syk przez zęby: Ty draniu! Sadysta. Znęcasz się nade mną.

źródło: NKJP: Józef Hen: Bruliony profesora T., 2006

- Teraz poproś! Skomlij o życie! - Ton syku zdradzał satysfakcję.

źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Rytuał, 2008

Na widowni brawa i okrzyki „Niech żyją!”. Również syki uciszania.

źródło: NKJP: Marian Pankowski: Teatrowanie nad świętym barszczem, 1968

Składnia

bez ograniczeń + syk +
(CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 05.04.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj