UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

sylogizm

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. sylogizm
sylogizmy
D. sylogizmu
sylogizmów
C. sylogizmowi
sylogizmom
B. sylogizm
sylogizmy
N. sylogizmem
sylogizmami
Ms. sylogizmie
sylogizmach
W. sylogizmie
sylogizmy

Pochodzenie

gr. syllogismós

Definicja

log. 
sposób wnioskowania pośredniego, w którym przechodzi się z dwu przesłanek zawierających ten sam termin do wniosku obejmującego pozostałe dwa terminy występujące w przesłankach

Noty o użyciu

Ms. lp wymawiany: [sylogiźmie] lub [sylogizmie].

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

Cytaty

Sylogizmem nazywamy wypowiedź o postaci zdania warunkowego (implikację materialną albo formalną) mającego w poprzedniku koniunkcję dwóch zdań (funkcji zdaniowych), w których powtarza się pewien składnik wspólny, następnik zaś jest zdaniem (funkcją zdaniową) zbudowanym ze składników nie powtarzających się w poprzedniku.

źródło: NKJP: Zygmunt Ziembiński: Logika praktyczna, 1958

Remedium na niskie, jak twierdzi sama autorka, zainteresowanie logiką wśród kobiet wydaje się szalenie proste - należy wspomniany sylogizm zmienić na: „Wszyscy ludzie są śmiertelni; Janice Moulton jest człowiekiem; zatem Janice Moulton jest śmiertelna”.

źródło: NKJP: Ryszard M. Machnikowski: Spór o relatywizm w XX - wiecznej socjologii wiedzy naukowej, 2003

Jest to wywód równie przekonujący, jak słynny sylogizm: „Pies jest zwierzęciem i kot jest zwierzęciem, więc pies jest kotem” .

źródło: NKJP: Mikołaj Szymański: Grób tożsamy z nieboszczykiem, Gazeta Wyborcza, 1998-06-19

Arystoteles przedstawił reguły wnioskowania jako związku między różnymi sądami, a szczególnie teorię sylogizmów – związku dwóch zdań z trzecim.

źródło: NKJP: Internet

Wielki Cycero, jak na prawnika, za bardzo był filozofem. Jego sylogizmy prowadzą do absurdów.

źródło: NKJP: Jacek Bocheński: Tyberiusz Cezar, 2009

Data ostatniej modyfikacji: 03.04.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj