UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

szanta

Chronologizacja

1419, SStp

1. pieśń

Definicja

pieśń żeglarska tradycyjnie śpiewana przy pracy na statku

Pochodzenie

ang. shanty, chanty

może z fr. chantez! 'śpiewajcie!'

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport wodny

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  pieśń

Połączenia

  • żeglarskie szanty
  • śpiewać szanty

Cytaty

Szereg robotników przekazywał sobie z rąk do rąk worki miarowymi, rozkołysanymi ruchami, mrucząc przy tym monotonną szantę: „Po-daj, po-daj, po-daj mu. A te-raz zaczerpnij tchu. To już dziesiąta paka, hej... Po dwu-dzies-tej bę-dzie lżej”.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Kamień na szczycie. Kroniki Drugiego Kręgu. Księga II, 2002

Szanty powstawały na pokładach statków jako pieśni robocze. Nie tylko dodawały animuszu przy ciężkiej pracy, ale również pomagały utrzymać jej rytm, pomóc we wspólnym działaniu.

źródło: NKJP: fig.: Nowy Targ pod żaglami, Tygodnik Podhalański nr 8, 1997

Po zakończeniu imprezy wszyscy uczestnicy regat oraz zaproszeni goście przy wspólnym ognisku i żeglarskich szantach bawili się do późnych godzin nocnych.

źródło: NKJP: SZKI WYP: Sport amatorski, Gazeta Poznańska, 2005-08-29

Miłośnicy szant znów więc będą mieli okazję usłyszeć wszystkie największe przeboje, jakie przez wiele lat rodził krakowski festiwal.

źródło: NKJP: Czas na rozśpiewany rejs, Dziennik Polski, 2001-02-20

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. szanta
szanty
D. szanty
szant
C. szancie
szantom
B. szantę
szanty
N. szantą
szantami
Ms. szancie
szantach
W. szanto
szanty

Inne uwagi

Zwykle lm

2. roślina

Definicja

roślina o małych białych lub czerwonych kwiatach i gorzkich liściach, hodowana dla ozdoby lub w celach leczniczych

Pochodzenie

Etymologia niepewna. Do niedawna uważano, że wyraz polski jest bohemizmem. Chronologia pozwala sądzić, że kierunek zapożyczenia był odwrotny - to czes. šanta (od XIX w.) jest raczej polonizmem (Basaj, Siatkowski).

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin rośliny uprawne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin rośliny ozdobne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  roślina

Cytaty

Po 50 gramów ziela szanty zwyczajnej, cząbru ogrodowego, krwawnika, podróżnika, kłączy tataraku, nasion kopru włoskiego dokładnie mieszamy [...].

źródło: NKJP: SIEL: Nie spiesz się przy stole, Gazeta Poznańska, 2005-03-29

Wykrztuśnie działać będą: korzeń pierwiosnka, korzeń lukrecji, kwiat dziewanny, ziele szanty.

źródło: NKJP: (iza): Astma, Gazeta Braniewska, 1999-05-07

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. szanta
szanty
D. szanty
szant
C. szancie
szantom
B. szantę
szanty
N. szantą
szantami
Ms. szancie
szantach
W. szanto
szanty
Data ostatniej modyfikacji: 05.12.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj