Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł.
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | szarańcza |
szarańcze |
|
| D. | szarańczy |
szarańczy |
|
| C. | szarańczy |
szarańczom |
|
| B. | szarańczę |
szarańcze |
|
| N. | szarańczą |
szarańczami |
|
| Ms. | szarańczy |
szarańczach |
|
| W. | szarańczo |
szarańcze |
Inne uwagi
Zwykle lp
Pochodzenie
ros. sarančá
z kipcz.-tur. sarïnča ( z wstawnym -n-) < sarïča 'żółtawy' : 'małe żółte stworzenie'
1.a owad
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt owady
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | owad |
Połączenia
- chmura szarańczy
Cytaty
|
Strzepnął szarańczę, która z furkotem wleciała przez okno i wczepiła mu się we włosy. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966 |
|
|
Jan Chrzciciel ograniczył aprobatę do głośniejszego niż zwykle schrupania szarańczy. źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Rynek w Smyrnie, 2007 |
|
|
Gdy po drodze przystanęliśmy na chwilę w Ejedzie, zauważyłem tam w trawie kilkanaście sztuk wędrownych szarańczy. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Madagaskar okrutny czarodziej, 1969 |
1.b chmara
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt owady
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | chmara |
Połączenia
- plaga szarańczy
Cytaty
|
Szarańcza oblegała czasze ulicznych latarni. Owady tłoczyły się jeden na drugim i słupy latarń zginały się pod ich ciężarem, jakby były z plasteliny. źródło: NKJP: Daniel Odija: Kronika umarłych, 2010 |
|
|
Kiedy w miastach watahy wściekłych, zdziczałych psów zaczęły napadać na dzieci i zbłąkanych podróżnych, a z wypalonych słońcem górskich dolin na równiny zleciała szarańcza, Afgańczycy jęli rozpamiętywać swoje postępki i doszukiwać się w nich win. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2002 |
|
|
- Któż nie słyszał o Huonie von Sagar? I o Matavermis, potężnym zaklęciu, które latem roku tysiąc czterysta dwunastego ocaliło od szarańczy pola nad Wezerą. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002 |
2. tłum
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
Cytaty
|
Czuła, że jeśli zostanie w Sopocie, przeżywającym nalot turystycznej szarańczy obsiadującej „Monciaka” i molo, udusi się. źródło: NKJP: Marek Krajewski; Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009 |
|
|
Nim pociąg stanie, popielata szarańcza rzuca się w stronę dworca i zatarasowuje sobą wszystkie wejścia, drzwi, korytarzyki i tylko ten się tam dopcha, kto umie deptać i odpychać innych. źródło: NKJP: Beata Obertyńska: W domu niewoli, 2005 |
|
|
Ludzie mieszkali po norach, głodowali, a tyfus, zwany tutaj cholerą, nawiedzał te strony częściej aniżeli gradobicie w lecie. W Roździeniu i Szopienicach, które były wtedy małymi wioskami, prosperowało już czterdzieści gospód i wyszynków, w których ta ludzka szarańcza topiła w alkoholu swoją nędzę i zezwierzęcenie. źródło: NKJP: Kazimierz Kutz: Piąta strona świata, 2010 |
|
|
Nie ma gdzie zjeść. Wszędzie szarańcze wycieczek, smród, brud i ubóstwo. Turystyka tutaj to zgroza. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Monografia grzechów z dziennika 1978-1989, 2006 |