Chronologizacja
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | szarmancki |
szarmancki |
szarmancki |
szarmanckie |
szarmancka |
| D. | szarmanckiego |
szarmanckiego |
szarmanckiego |
szarmanckiego |
szarmanckiej |
| C. | szarmanckiemu |
szarmanckiemu |
szarmanckiemu |
szarmanckiemu |
szarmanckiej |
| B. | szarmanckiego |
szarmanckiego |
szarmancki |
szarmanckie |
szarmancką |
| N. | szarmanckim |
szarmanckim |
szarmanckim |
szarmanckim |
szarmancką |
| Ms. | szarmanckim |
szarmanckim |
szarmanckim |
szarmanckim |
szarmanckiej |
| W. | szarmancki |
szarmancki |
szarmancki |
szarmanckie |
szarmancka |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | szarmanccy |
szarmanccy |
szarmanckie |
szarmanckie |
| D. | szarmanckich |
szarmanckich |
szarmanckich |
szarmanckich |
| C. | szarmanckim |
szarmanckim |
szarmanckim |
szarmanckim |
| B. | szarmanckich |
szarmanckich |
szarmanckich |
szarmanckie |
| N. | szarmanckimi |
szarmanckimi |
szarmanckimi |
szarmanckimi |
| Ms. | szarmanckich |
szarmanckich |
szarmanckich |
szarmanckich |
| W. | szarmanccy |
szarmanccy |
szarmanckie |
szarmanckie |
Pochodzenie
fr. charmant 'czarujący'
Pierwotny imiesłów czasu teraźniejszego (wtórnie uprzymiotnikowiony) od czasownika charmer 'rzucać urok, czarować'.
1.a pan
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | uprzejmy |
Połączenia
- szarmanccy panowie
Cytaty
|
Należałoby znać jego stosunek do kobiet, zawsze był szarmancki, puszczał je przodem, odsuwał krzesło, całował w rękę bez względu na wiek i pozycję. Był taki do końca. Odkąd przestał mnie traktować jak dziecko, wstawał, gdy wchodziłam do pokoju. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Wybór Anny, 2010 |
|
|
Córka popatrzyła dziwnie, jednak gdy odwiedziła Berga w Warszawie, po dwóch miesiącach pobytu nie chciała już wyjechać. Zadziałało to, co zwykle: urok szarmanckiego młodzieńca. źródło: NKJP: Paulina Grych: Numer zerowy, 2007 |
|
|
Wojtek cudowny. Nigdy bym nie powiedziała, że jest mechanikiem samochodowym. Szarmancki, dowcipny. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Namiętnik, 1997 |
|
|
Obydwaj starsi panowie prześcigali się wobec Marysi w grzecznościach i byli bardziej szarmanccy niż Przybora z Wasowskim w swym telewizyjnym kabarecie. źródło: NKJP: Jarosław Abramow-Newerly: Młyn w piekarni, 2002 |
1.b ukłon
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | uprzejmy |
Cytaty
|
Wujek pożegnał ją szarmanckim cmoknięciem w rękę: - Moje uszanowanie pani profesorowej! źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998 |
|
|
Ułani wyróżniali się stylem umundurowania, sposobem noszenia czapek, peleryn, szarmanckim stosunkiem do kobiet. źródło: NKJP: Jolanta Wachowicz-Makowska: Świat zapamiętany, 2002 |
|
|
Jego szarmanckie komplementy i jego w rączki cmokanie zrobiły swoje, policzki, a potem życie Ewy nabrało rumieńców. źródło: NKJP: Janusz Rudnicki: Mój Wehrmacht, 2004 |