Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł.
Pochodzenie
Od: pol. (daw.) szczupać 'szczypać' < psł. *ščupati 'dotykać, szczypać'; od zachowania tej drapieżnej ryby.
1.a ryba
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwierzęta wodne
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | ryba |
Połączenia
- dorodny, duży, ładny, największy, ogromny, olbrzymi, piękny, wielki szczupak
- karaś i szczupak, karp i szczupak, leszcz i szczupak, lin i szczupak, okoń i szczupak, sandacz i szczupak, węgorz i szczupak
- złapać, złowić szczupaka
Cytaty
Szczupak, jako jedyny drapieżnik w naszych wodach, nie goni swojej ofiary. Ma słaby wzrok, lecz bardzo wrażliwą linię boczną. źródło: NKJP: Roman Majewski: Majowy szczupak, Dziennik Bałtycki, 2003-05-02 |
|
- Ta może być? - z wikliny nagle wyłonił się Cahir, niosąc za kark trzyfuntowego szczupaka, wciąż jeszcze prężącego ogon i poruszającego skrzelami. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996 |
|
W wodach płynących bardzo dobrą przynętą na szczupaki są imitacje żab. źródło: NKJP: Dariusz Zalega: Śląskie morze, Trybuna Śląska, 2001-05-05 |
|
Milicjanci przyjeżdżali do niego po ryby, które łowił w rzece. Były ogromne, szczupaki po sześć kilo, karasie. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Powrót do Lwowa, 2008 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | szczupak |
szczupaki |
|
D. | szczupaka |
szczupaków |
|
C. | szczupakowi |
szczupakom |
|
B. | szczupaka |
szczupaki |
|
N. | szczupakiem |
szczupakami |
|
Ms. | szczupaku |
szczupakach |
|
W. | szczupaku |
szczupaki |
1.b potrawa
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | potrawa |
Cytaty
Na obiad smażony szczupak, ziemniaki, fasolka. źródło: NKJP: Sonia Raduńska: Białe zeszyty, 2005 |
|
- Zaproszę panów na szczupaka w galarecie - powiedziała pani Jendruszkowa. źródło: NKJP: Leon Pawlik: Ankara, 1998 |
|
Kawior i pokrojony szczupak na stole. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Festung Breslau, 2006 |
|
Cieszę się zatem, że Szanowny Pan odzyskał, że się tak wyrażę, zdrowie, bo mają tu wybornego faszerowanego szczupaka albo cymes z wołowiną, prawdziwe arcydzieło. źródło: NKJP: Małgorzata Kuźmińska; Michał Kuźmiński: Sekret Kroke, 2009 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | szczupak |
szczupaki |
|
D. | szczupaka |
szczupaków |
|
C. | szczupakowi |
szczupakom |
|
B. | szczupaka |
szczupaki |
|
N. | szczupakiem |
szczupakami |
|
Ms. | szczupaku |
szczupakach |
|
W. | szczupaku |
szczupaki |
Inne uwagi
Zwykle lp
2. skok
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Połączenia
- efektowny szczupak
- rzucić się szczupakiem
Cytaty
Rzucił się szczupakiem na przeciwnika, który nawet nie drgnął. Pchnął nożem. źródło: NKJP: Małgorzata Kuźmińska; Michał Kuźmiński: Sekret Kroke, 2009 |
|
Nie zauważył więc sznura przeciągniętego w poprzek ścieżki i poleciał szczupakiem w ciemność, a gdy już miał się podnieść, plując piachem, ktoś walnął go w głowę. źródło: NKJP: Joanna Bator: Piaskowa Góra, 2009 |
|
Rzuciłem się do wody na szczupaka. Zahaczyłem o dno. Nie czułem bólu. źródło: NKJP: (jog, IwR, ag, MJ): Wakacje w szpitalu, Dziennik Bałtycki, 2000-08-30 |
|
- Najlepiej wychodzą mi salta i przewrotki, lubię też odbić się od muru albo polecieć na szczupaka - mówi 7-letni Radek Partyka skaczący w dmuchanym zamku. źródło: NKJP: Najlepsze jest szarpanie, Dziennik Polski, 2002-06-01 |
|
Kiedy dochodziła 64 min, faworyt odzyskał prowadzenie. Znowu za sprawą duetu Łobodziński - Paweł Brożek. Pierwszy zacentrował z prawej flanki, a drugi znów połączył szczupaka z celną główką. źródło: NKJP: Wojciech Batko, Bartosz Karcz: Wisła po raz 11. mistrzem Polski, Gazeta Krakowska, 2008-04-21 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | szczupak |
szczupaki |
|
D. | szczupaka |
szczupaków |
|
C. | szczupakowi |
szczupakom |
|
B. | szczupaka |
szczupaki |
|
N. | szczupakiem |
szczupakami |
|
Ms. | szczupaku |
szczupakach |
|
W. | szczupaku |
szczupaki |
Inne uwagi
Zwykle lp