UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

sztafaż

Chronologizacja

1855, Nowiny, books.google.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. sztafaż
sztafaże
D. sztafażu
sztafaży
C. sztafażowi
sztafażom
B. sztafaż
sztafaże
N. sztafażem
sztafażami
Ms. sztafażu
sztafażach
W. sztafażu
sztafaże

Inne uwagi

Zwykle lp

Pochodzenie

niem. Staffage

1. literacki

Definicja

książk. 
ogół elementów charakterystycznych dla jakiejś formy, rodzaju lub gatunku artystycznego, które występują w danym dziele, ale nie są pierwszoplanowe

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka prądy, kierunki i kategorie artystyczne

Cytaty

Czasem trzeba sięgnąć po teatralny sztafaż i wykonać dramatyczne gesty.

źródło: NKJP: Grochem o ścianę, Dziennik Polski, 2002-12-13

Z powieści gotyckiej przejmuje sztafaż rekwizytów, charakterystycznych dla szeroko pojętej fantastyki grozy.

źródło: NKJP: Grzegorz Gazda, Agnieszka Izdebska, Jarosław Płuciennik: Gotycyzm i groza w kulturze, 2003

Jedynie w Medalionach Nałkowska potrafiła uwolnić się od sztafażu literackiego.

źródło: NKJP: Bieńkowski Zbigniew: Przyszłość… przeszłości, 1996

2. malarski

Definicja

szt. 
ogół przedmiotów i postaci ludzi oraz zwierząt na obrazie, którego głównym tematem jest pejzaż

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka sztuki plastyczne

Cytaty

Płaszczyznę tych schodów mącą plamy zbyt dużych postaci ludzi wstępujących, którzy tworzą ten niepotrzebny sztafaż, który zbyt często psuje obrazy i rysunki Aleksandra Gierymskiego.

źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Podróże do Włoch, 1977

- Mogę powiedzieć jako ciekawostkę, że sztafaż - proscenium obrazu - tworzą zabytkowe pamiątki z Racławic i okolicznych wsi. Chłopskie wozy, półkoszki, narzędzia rolnicze, gliniane garnki, sprzęty gospodarstwa domowego a nawet fragmenty drewnianych płotów pochodzą właśnie stąd

źródło: NKJP: WOJ: Wokół Panoramy, Dziennik Polski, 2005-06-11

Bywa i tak, że ludzkie figurki, stanowiące dla artysty być może tylko sztafaż dopełniający kompozycję, przemieniają się w pełnokrwiste postacie zajęte jakąś pilną pracą lub też oddające się beztroskiej zabawie.

źródło: NKJP: Luźne zapiski, Dziennik Polski, 1999-07-16

Wśród wykonywanych prac były też takie, do których nie będzie chciał się w przyszłości przyznać, jak domalowywanie sztafażu do pejzaży Anglika Johna Wiliama Wallisa.

źródło: NKJP: Internet

Niechętny wszelkim artystycznym nowinkom, malował z dużą wprawą i drobiazgowością pejzaże (bardzo często ze sztafażem).

źródło: NKJP: Piotr Sarzyński: Przewodnik po rynku malarstwa, 1999

3. obyczajowy

Definicja

książk. 
ogół okoliczności specyficznych dla danego miejsca i czasu, towarzyszących czemuś

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • ideologiczny sztafaż; sztafaż historyczny, naukowy

Cytaty

Budowa Huty Katowice i pierwsze lata jej funkcjonowania nie mogły się obyć bez politycznego sztafażu.

źródło: NKJP: Grzegorz Cius, Jacek Derek: Uwiodła ich huta, Dziennik Zachodni, 2001-03-16

Imię Tristana pochodzi od słowa triste (smutny), a jego dzieje uświadamiają tragizm wyboru w obliczu konieczności, cenę wolności i indywidualizmu, co — mimo obyczajowego sztafażu tamtych czasów — zdaje się go zbliżać do współczesności.

źródło: NKJP: Jan Pieszczachowicz: Koniec wieku: szkice o literaturze, 1994

Chciałam też pokazać arystokratę, który żyje w XXI wieku, ale żyje z całym sztafażem XVIII-wiecznym.

źródło: NKJP: Monika Frenkiel: Chciałam napisać o kucharzu, Gazeta Krakowska, 2005-12-14

Data ostatniej modyfikacji: 23.05.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj