Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł.
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3, m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | sztos |
sztosy |
|
| D. | sztosa sztosu |
sztosów |
|
| C. | sztosowi |
sztosom |
|
| B. | sztos rzadziej sztosa |
sztosy |
|
| N. | sztosem |
sztosami |
|
| Ms. | sztosie |
sztosach |
|
| W. | sztosie |
sztosy |
Pochodzenie
niem. Stoss
1. w bilardzie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy
Cytaty
|
W bilardzie, jak wam wiadomo, jest taki sztos, gdy jedną bilą roztrącasz na boki dwie inne. źródło: Kazimierz Brandys: Obywatele, 1954 (SJPDor) |
|
|
Po drodze wstąpił do Dorotki, grano w alagiera, od dawna nie miał takiego sztosu jak tego wieczora. źródło: Tadeusz Chróścielewski: Księgi humoru polskiego. Tom 2, 1961 (books.google.pl) |
2. gra w karty
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy
Cytaty
|
„Bankier” [...] po oskubaniu kolejnego „frajera” kontynuował swoje „bajtlowanie”: „Nowa gra, nowe szczęście, nowy sztos! Wolno stawić, wolno się bawić! Kto ma oczy z korka, dokłada do worka! Im większa stawka, tem grubsza trafka! Figura przegrywa, wygrywa as! Próbujcie ludzie jeszcze raz!”. źródło: NKJP: Stanisław Milewski: Intymne życie niegdysiejszej Warszawy, 2008 |
|
|
Sasza Ch. się powiesił, bo przegrał konkubinę w sztos [...]. źródło: NKJP: Mariusz Wilk: Wilczy notes, 2007 |
3. wytrych
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa
Cytaty
|
Tak zwany obserwator bada teren, czyściciel unieszkodliwia alarm, otwieracz forsuje sztosem [...] drzwi, a kierowca odpala silnik i... odjazd. źródło: NKJP: Bohdan Dmochowski: Złodziejskie rewiry, Express Ilustrowany, 2003-10-31 |
|
|
W mieszkaniu Przemysława M. znaleziono [...] akcesoria samochodowe i zestaw sztosów, służących do kradzieży pojazdów. źródło: NKJP: Agnieszka Smogulecka: Złapani dilerzy. Przestępczość, Polska Głos Wielkopolski, 2007-08-06 |
|
|
Woda nie zaszkodziła [...] siekierom, łomom czy sztosom - urządzeniom, których złodzieje używają do włamywania się do okradanych aut. źródło: NKJP: Katarzyna Lubiniecka: Powódź w magazynie dowodów rzeczowych, Gazeta Wyborcza, 1997-08-12 |
4. coś fajnego
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | odlot |
Cytaty
|
Zdecydowaliście się już na tatuaż [...]. Mały, duży, kolorowy czy czarny – mimo upływu lat nadal będzie zachwycał i patrząc na niego, będziecie myśleć: „WOW, ale sztos!”. źródło: Internet: blog.loveink.pl |
|
|
Jest przytulnie, bardzo smacznie, a do tego mają włoską kawę! Ale sztos! źródło: Internet: haveabite.in |
|
|
„Tymbark Prank” to niezły sztos! Chcesz zagiąć rzeczywistość pojechanymi animacjami? Pobierz poniżej apkę [...]. źródło: Internet: youtube.com |
|
|
Leh w tym roku debiutował albumem „Podwórka pytają, kiedy płyta”, z którego pochodzą takie sztosy, jak „Obie dłonie zajęte” czy „Kurtka”. źródło: Mateusz Natali: Leh „Loty” - teledysk, 2015-12-04 (popkiller.pl) |
5. stosunek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | akt płciowy, kopulacja, stosunek |
Cytaty
|
W trakcie kopulacji wszyscy są tacy sami, bogacze i oberwańcy, arystokraci i plebs, dyrektor i sprzątaczka [...]. Wyczytałem w zbiorku napisów na murach: „Sztos uczłowiecza świat!”. źródło: NKJP: Zygmunt Kałużyński: Jestem ofiarą porno, Polityka, 2000-03-18 |
|
|
Levy niezdolny był do sztosów. źródło: NKJP: Janusz Szpotański: Zebrane utwory poetyckie, 1990 |
|
|
Miła, ruda panna, która nawet jeśli się znudzi na pierwszy rzut oka, to na drugi, trzeci i dziesiąty zaintryguje piegami [...]. Kilka sztosów na miesiąc i pełnia zadowolenia. źródło: NKJP: Dawid Kornaga: Gangrena, 2005 |