UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

szumowina

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Pochodzenie

Od: szum (w przenośnym znaczeniu 'męty', 'zamieszki')

1. na rosole

Definicja

piana lub zbiór drobinek unoszących się na gotującej się zupie lub innej płynnej potrawie, zmniejszających jej przejrzystość

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Połączenia

  • zdejmować szumowiny

Cytaty

Siostra i ja dybałyśmy zawsze na szumowiny zdejmowane z konfitur.

źródło: NKJP: Maria Iwaszkiewicz: Z pamięci, 2006

Gdy po godzinie [...] gotowania przestaną się pokazywać szumowiny, odstawić rosół od ognia, zalać łyżką zimnej wody, a tłustość, zwana pozłotą, oddzieli się natychmiast i pokaże na wierzchu, fusy zaś opadną na spód.

źródło: NKJP: Andrzej Kozioł: Smaki polskie, czyli jak się dawniej jadało, 2008

Po kwadransie odlać połowę syropu, a konfitury dalej smażyć. Zdejmować szumowinę.

źródło: NKJP: Słodycz na talerzu, czyli konfitury, Polityka, 2005-08-27

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. szumowina
szumowiny
D. szumowiny
szumowin
C. szumowinie
szumowinom
B. szumowinę
szumowiny
N. szumowiną
szumowinami
Ms. szumowinie
szumowinach
W. szumowino
szumowiny

Inne uwagi

Zwykle lm

2. człowiek

Definicja

pogard. 
człowiek, którego mówiący podejrzewa o naruszanie prawa lub norm moralnych i społecznych

Noty o użyciu

Lp używana często w znaczeniu lm.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  męt

Połączenia

  • miejskie; najgorsze szumowiny
  • banda szumowin

Cytaty

Obezwładniono straż więzienną i wypuszczono na ulice różne szumowiny, by potęgowały zamieszanie i strach.

źródło: NKJP: Mieczysław Jałowiecki: Na skraju imperium, 2000

Policjantów rekrutowano w różnych stronach kraju, na Dzikim Zachodzie, spośród najgorszych, najbardziej przestępczych elementów i szumowin.

źródło: NKJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 1999

Jakie wille mają! Banda szumowinów i złodziei!

źródło: Internet: wiadomosci.onet.pl

Szumowino, da Bóg, dostanę takich jak ty w swoje łapy...

źródło: NKJP: Internet

Z żalem patrzy, jak niegdyś przyjazna, bogata uliczka w centrum Krakowa, pięć minut spacerkiem od Rynku, zmienia się. Kiedyś dzieci bawiły się tu beztrosko. Teraz wprowadziła się taka szumowina, tyle hołoty.

źródło: NKJP: Magdalena Gabryś: Ulica, Gazeta Krakowska, 2001-07-13

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1, ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. szumowina
szumowiny
D. szumowiny
szumowinów
szumowin
C. szumowinie
szumowinom
B. szumowinę
szumowinów
szumowiny
N. szumowiną
szumowinami
Ms. szumowinie
szumowinach
W. szumowino
szumowiny

Inne uwagi

Gdy wyraz odnosi się tylko do osób płci żeńskiej, używa się r. ż., D. lm szumowin, B. lm szumowiny. W przeciwnym razie używa się r. m1, D. i B. lm szumowinów lub r. ż, D. lm szumowin, B. lm szumowiny

Data ostatniej modyfikacji: 29.11.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj