UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zaszachować

Chronologizacja

1865, Drugi rozbiór polski z pamiętników Sieversa, books.google.pl

Pochodzenie

Od: szach

1. króla

Definicja

w grze w szachy: bezpośrednio zaatakować króla przeciwnika

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  zaatakować

Cytaty

Wykonajmy przykładowy ruch: Teraz zaszachować może czarna wieża.

źródło: NKJP: Internet

Jednak w 60. ruchu popełniła błąd, nie zaszachowała wieżą i król uciekł .

źródło: Internet: onet.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaszachuję
zaszachujemy
2 os. zaszachujesz
zaszachujecie
3 os. zaszachuje
zaszachują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaszachowałem
+(e)m zaszachował
zaszachowałam
+(e)m zaszachowała
zaszachowałom
+(e)m zaszachowało
zaszachowaliśmy
+(e)śmy zaszachowali
zaszachowałyśmy
+(e)śmy zaszachowały
2 os. zaszachowałeś
+(e)ś zaszachował
zaszachowałaś
+(e)ś zaszachowała
zaszachowałoś
+(e)ś zaszachowało
zaszachowaliście
+(e)ście zaszachowali
zaszachowałyście
+(e)ście zaszachowały
3 os. zaszachował
zaszachowała
zaszachowało
zaszachowali
zaszachowały

bezosobnik: zaszachowano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaszachujmy
2 os. zaszachuj
zaszachujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaszachowałbym
bym zaszachował
zaszachowałabym
bym zaszachowała
zaszachowałobym
bym zaszachowało
zaszachowalibyśmy
byśmy zaszachowali
zaszachowałybyśmy
byśmy zaszachowały
2 os. zaszachowałbyś
byś zaszachował
zaszachowałabyś
byś zaszachowała
zaszachowałobyś
byś zaszachowało
zaszachowalibyście
byście zaszachowali
zaszachowałybyście
byście zaszachowały
3 os. zaszachowałby
by zaszachował
zaszachowałaby
by zaszachowała
zaszachowałoby
by zaszachowało
zaszachowaliby
by zaszachowali
zaszachowałyby
by zaszachowały

bezosobnik: zaszachowano by

bezokolicznik: zaszachować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zaszachowawszy

gerundium: zaszachowanie

rodzaj gramatyczny: dk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zaszachowanie
zaszachowania
D. zaszachowania
zaszachowań
C. zaszachowaniu
zaszachowaniom
B. zaszachowanie
zaszachowania
N. zaszachowaniem
zaszachowaniami
Ms. zaszachowaniu
zaszachowaniach
W. zaszachowanie
zaszachowania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zaszachowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zaszachowany
zaszachowany
zaszachowany
zaszachowane
zaszachowana
D. zaszachowanego
zaszachowanego
zaszachowanego
zaszachowanego
zaszachowanej
C. zaszachowanemu
zaszachowanemu
zaszachowanemu
zaszachowanemu
zaszachowanej
B. zaszachowanego
zaszachowanego
zaszachowany
zaszachowane
zaszachowaną
N. zaszachowanym
zaszachowanym
zaszachowanym
zaszachowanym
zaszachowaną
Ms. zaszachowanym
zaszachowanym
zaszachowanym
zaszachowanym
zaszachowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zaszachowani
zaszachowani
zaszachowane
zaszachowane
D. zaszachowanych
zaszachowanych
zaszachowanych
zaszachowanych
C. zaszachowanym
zaszachowanym
zaszachowanym
zaszachowanym
B. zaszachowanych
zaszachowanych
zaszachowanych
zaszachowane
N. zaszachowanymi
zaszachowanymi
zaszachowanymi
zaszachowanymi
Ms. zaszachowanych
zaszachowanych
zaszachowanych
zaszachowanych

odpowiednik aspektowy: szachować

Składnia

bez ograniczeń + zaszachować +
(CO) + (CZYM)

2. wroga

Definicja

użyć przewagi lub groźby w celu zmuszenia kogoś do jakiegoś zachowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zaszantażować

Cytaty

Tym razem to prezydent zaszachował radnych, wprowadzając autopoprawkę zmniejszającą o ponad 110 mln zł nakłady na inwestycje strategiczne.

źródło: NKJP: (NIT-AGA): Szach prezydenta, Gazeta Krakowska, 2005-11-10

- Niepotrzebnie zmieniłem róg, w który tradycyjnie strzelam. Bramkarz Pogoni mnie zaszachował, do końca czekając na mój ruch - mówi piłkarz Kmity.

źródło: NKJP: (BL): Krzysztof Filipczak, Dziennik Polski, 2005-04-26

- Nareszcie dopiąłeś celu. Zaszachowałeś mnie. Ale mam już dosyć tego szantażu. Teraz ja ci pokażę, co to jest szantaż.

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1960-1965, 1965

Właśnie tą wiedzą zaszachował prezydent Ronald Reagan sekretarza generalnego Komunistycznej Partii Związku Sowieckiego Michaiła Gorbaczowa podczas gorącego szczytu w Reykjaviku.

źródło: Internet: wpolityce.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaszachuję
zaszachujemy
2 os. zaszachujesz
zaszachujecie
3 os. zaszachuje
zaszachują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaszachowałem
+(e)m zaszachował
zaszachowałam
+(e)m zaszachowała
zaszachowałom
+(e)m zaszachowało
zaszachowaliśmy
+(e)śmy zaszachowali
zaszachowałyśmy
+(e)śmy zaszachowały
2 os. zaszachowałeś
+(e)ś zaszachował
zaszachowałaś
+(e)ś zaszachowała
zaszachowałoś
+(e)ś zaszachowało
zaszachowaliście
+(e)ście zaszachowali
zaszachowałyście
+(e)ście zaszachowały
3 os. zaszachował
zaszachowała
zaszachowało
zaszachowali
zaszachowały

bezosobnik: zaszachowano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaszachujmy
2 os. zaszachuj
zaszachujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaszachowałbym
bym zaszachował
zaszachowałabym
bym zaszachowała
zaszachowałobym
bym zaszachowało
zaszachowalibyśmy
byśmy zaszachowali
zaszachowałybyśmy
byśmy zaszachowały
2 os. zaszachowałbyś
byś zaszachował
zaszachowałabyś
byś zaszachowała
zaszachowałobyś
byś zaszachowało
zaszachowalibyście
byście zaszachowali
zaszachowałybyście
byście zaszachowały
3 os. zaszachowałby
by zaszachował
zaszachowałaby
by zaszachowała
zaszachowałoby
by zaszachowało
zaszachowaliby
by zaszachowali
zaszachowałyby
by zaszachowały

bezosobnik: zaszachowano by

bezokolicznik: zaszachować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zaszachowawszy

gerundium: zaszachowanie

rodzaj gramatyczny: dk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zaszachowanie
zaszachowania
D. zaszachowania
zaszachowań
C. zaszachowaniu
zaszachowaniom
B. zaszachowanie
zaszachowania
N. zaszachowaniem
zaszachowaniami
Ms. zaszachowaniu
zaszachowaniach
W. zaszachowanie
zaszachowania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zaszachowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zaszachowany
zaszachowany
zaszachowany
zaszachowane
zaszachowana
D. zaszachowanego
zaszachowanego
zaszachowanego
zaszachowanego
zaszachowanej
C. zaszachowanemu
zaszachowanemu
zaszachowanemu
zaszachowanemu
zaszachowanej
B. zaszachowanego
zaszachowanego
zaszachowany
zaszachowane
zaszachowaną
N. zaszachowanym
zaszachowanym
zaszachowanym
zaszachowanym
zaszachowaną
Ms. zaszachowanym
zaszachowanym
zaszachowanym
zaszachowanym
zaszachowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zaszachowani
zaszachowani
zaszachowane
zaszachowane
D. zaszachowanych
zaszachowanych
zaszachowanych
zaszachowanych
C. zaszachowanym
zaszachowanym
zaszachowanym
zaszachowanym
B. zaszachowanych
zaszachowanych
zaszachowanych
zaszachowane
N. zaszachowanymi
zaszachowanymi
zaszachowanymi
zaszachowanymi
Ms. zaszachowanych
zaszachowanych
zaszachowanych
zaszachowanych

odpowiednik aspektowy: szachować

Składnia

bez ograniczeń + zaszachować +
KOGO/CO + (CZYM)
Data ostatniej modyfikacji: 25.08.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj