UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przepasać

Chronologizacja

XV w., SStp

1. paskiem

Definicja

owinąć czymś długim i wąskim tak, żeby powstała stabilna całość

Pochodzenie

Zob. pas (część ciała)

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Relacje znaczeniowe

synonimy:  opasać

Połączenia

  • przepasać biodra
  • przepasany w biodrach, w pasie

Cytaty

Przepasał czoło skórzaną opaską, odgarniając włosy do tyłu, za uszy.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992

Mundur przepasała fartuchem w czerwone kwiatki, w dłoniach trzymała płócienną torbę.

źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996

Warto przepasać bolące miejsce wełnianym szalem [...].

źródło: NKJP: KaK: Zgięci w pół przez ból, Nasze Miasto Kraków, 2004-03-11

W majowe święto X przyznał m.in. trzy najwyższe odznaczenia - Ordery Orła Białego. Błękitnymi szarfami z orderowymi gwiazdami przepasał Annę Walentynowicz [...].

źródło: NKJP: Marek Henzler: Uskrzydleni, Polityka, 2006-05-13

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przepasam
przepaszę
przepasamy
przepaszemy
2 os. przepasasz
przepaszesz
przepasacie
przepaszecie
3 os. przepasa
przepasze
przepasają
przepaszą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przepasałem
+(e)m przepasał
przepasałam
+(e)m przepasała
przepasałom
+(e)m przepasało
przepasaliśmy
+(e)śmy przepasali
przepasałyśmy
+(e)śmy przepasały
2 os. przepasałeś
+(e)ś przepasał
przepasałaś
+(e)ś przepasała
przepasałoś
+(e)ś przepasało
przepasaliście
+(e)ście przepasali
przepasałyście
+(e)ście przepasały
3 os. przepasał
przepasała
przepasało
przepasali
przepasały

bezosobnik: przepasano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przepasajmy
przepaszmy
2 os. przepasaj
przepasz
przepasajcie
przepaszcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przepasałbym
bym przepasał
przepasałabym
bym przepasała
przepasałobym
bym przepasało
przepasalibyśmy
byśmy przepasali
przepasałybyśmy
byśmy przepasały
2 os. przepasałbyś
byś przepasał
przepasałabyś
byś przepasała
przepasałobyś
byś przepasało
przepasalibyście
byście przepasali
przepasałybyście
byście przepasały
3 os. przepasałby
by przepasał
przepasałaby
by przepasała
przepasałoby
by przepasało
przepasaliby
by przepasali
przepasałyby
by przepasały

bezosobnik: przepasano by

bezokolicznik: przepasać

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

przepasawszy

gerundium: przepasanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przepasanie
przepasania
D. przepasania
przepasań
C. przepasaniu
przepasaniom
B. przepasanie
przepasania
N. przepasaniem
przepasaniami
Ms. przepasaniu
przepasaniach
W. przepasanie
przepasania

imiesłów przymiotnikowy bierny: przepasany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przepasany
przepasany
przepasany
przepasane
przepasana
D. przepasanego
przepasanego
przepasanego
przepasanego
przepasanej
C. przepasanemu
przepasanemu
przepasanemu
przepasanemu
przepasanej
B. przepasanego
przepasanego
przepasany
przepasane
przepasaną
N. przepasanym
przepasanym
przepasanym
przepasanym
przepasaną
Ms. przepasanym
przepasanym
przepasanym
przepasanym
przepasanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przepasani
przepasani
przepasane
przepasane
D. przepasanych
przepasanych
przepasanych
przepasanych
C. przepasanym
przepasanym
przepasanym
przepasanym
B. przepasanych
przepasanych
przepasanych
przepasane
N. przepasanymi
przepasanymi
przepasanymi
przepasanymi
Ms. przepasanych
przepasanych
przepasanych
przepasanych

odpowiednik aspektowy: przepasywać

Składnia

bez ograniczeń + przepasać +
KOGO/CO + CZYM

2. o pasku

Definicja

stworzyć stabilną całość, będąc owiniętym wokół czegoś

Pochodzenie

Zob. pas (część ciała)

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Relacje znaczeniowe

synonimy:  opasać

Cytaty

- Skórzany pas przepasał jego biodra.

źródło: Internet: sainkroth.blox.pl

Czerwone, plastikowe kółko, które przepasało rybę, musiało jej towarzyszyć przynajmniej przez rok życia.

źródło: NKJP: Sebastian Mensfeld: Efekty ludzkiej bezmyślności, Gazeta Krakowska, 2007-08-06

Odcinki łańcucha przepasają oponę poprzecznie do kierunku jazdy.

źródło: NKJP: (emka): Jedź ostrożniej, Dziennik Bałtycki, 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany lub niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przepasam
przepaszę
przepasamy
przepaszemy
2 os. przepasasz
przepaszesz
przepasacie
przepaszecie
3 os. przepasa
przepasze
przepasają
przepaszą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przepasałem
+(e)m przepasał
przepasałam
+(e)m przepasała
przepasałom
+(e)m przepasało
przepasaliśmy
+(e)śmy przepasali
przepasałyśmy
+(e)śmy przepasały
2 os. przepasałeś
+(e)ś przepasał
przepasałaś
+(e)ś przepasała
przepasałoś
+(e)ś przepasało
przepasaliście
+(e)ście przepasali
przepasałyście
+(e)ście przepasały
3 os. przepasał
przepasała
przepasało
przepasali
przepasały

bezosobnik: przepasano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę przepasał
będę przepasać
będę przepasała
będę przepasać
będę przepasało
będę przepasać
będziemy przepasali
będziemy przepasać
będziemy przepasały
będziemy przepasać
2 os. będziesz przepasał
będziesz przepasać
będziesz przepasała
będziesz przepasać
będziesz przepasało
będziesz przepasać
będziecie przepasali
będziecie przepasać
będziecie przepasały
będziecie przepasać
3 os. będzie przepasał
będzie przepasać
będzie przepasała
będzie przepasać
będzie przepasało
będzie przepasać
będą przepasali
będą przepasać
będą przepasały
będą przepasać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przepasajmy
przepaszmy
2 os. przepasaj
przepasz
przepasajcie
przepaszcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przepasałbym
bym przepasał
przepasałabym
bym przepasała
przepasałobym
bym przepasało
przepasalibyśmy
byśmy przepasali
przepasałybyśmy
byśmy przepasały
2 os. przepasałbyś
byś przepasał
przepasałabyś
byś przepasała
przepasałobyś
byś przepasało
przepasalibyście
byście przepasali
przepasałybyście
byście przepasały
3 os. przepasałby
by przepasał
przepasałaby
by przepasała
przepasałoby
by przepasało
przepasaliby
by przepasali
przepasałyby
by przepasały

bezosobnik: przepasano by

bezokolicznik: przepasać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przepasając

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

przepasawszy

gerundium: przepasanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przepasanie
przepasania
D. przepasania
przepasań
C. przepasaniu
przepasaniom
B. przepasanie
przepasania
N. przepasaniem
przepasaniami
Ms. przepasaniu
przepasaniach
W. przepasanie
przepasania

imiesłów przymiotnikowy czynny: przepasający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przepasający
przepasający
przepasający
przepasające
przepasająca
D. przepasającego
przepasającego
przepasającego
przepasającego
przepasającej
C. przepasającemu
przepasającemu
przepasającemu
przepasającemu
przepasającej
B. przepasającego
przepasającego
przepasający
przepasające
przepasającą
N. przepasającym
przepasającym
przepasającym
przepasającym
przepasającą
Ms. przepasającym
przepasającym
przepasającym
przepasającym
przepasającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przepasający
przepasający
przepasające
przepasające
D. przepasających
przepasających
przepasających
przepasających
C. przepasającym
przepasającym
przepasającym
przepasającym
B. przepasających
przepasających
przepasających
przepasające
N. przepasającymi
przepasającymi
przepasającymi
przepasającymi
Ms. przepasających
przepasających
przepasających
przepasających

imiesłów przymiotnikowy bierny: przepasany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przepasany
przepasany
przepasany
przepasane
przepasana
D. przepasanego
przepasanego
przepasanego
przepasanego
przepasanej
C. przepasanemu
przepasanemu
przepasanemu
przepasanemu
przepasanej
B. przepasanego
przepasanego
przepasany
przepasane
przepasaną
N. przepasanym
przepasanym
przepasanym
przepasanym
przepasaną
Ms. przepasanym
przepasanym
przepasanym
przepasanym
przepasanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przepasani
przepasani
przepasane
przepasane
D. przepasanych
przepasanych
przepasanych
przepasanych
C. przepasanym
przepasanym
przepasanym
przepasanym
B. przepasanych
przepasanych
przepasanych
przepasane
N. przepasanymi
przepasanymi
przepasanymi
przepasanymi
Ms. przepasanych
przepasanych
przepasanych
przepasanych

odpowiednik aspektowy: przepasywać

Składnia

bez ograniczeń + przepasać +
CO

3. o rzece

Definicja

książk. 
podzielić jakąś przestrzeń na mniejsze części

Pochodzenie

Zob. pas (część ciała)

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Cytaty

Oczy jego, w których majaczyły dwa zielone ogniki, wbite były w dal, tam, gdzie nad czarnym lasem czerwony płomień przepasał niebo.

źródło: NKJP: Efroim Kaganowski: Mirele, Midrasz, 2009-01-07

Gorlice zostały dokładnie przepasane sieciami różnych instalacji.

źródło: NKJP: (e): Modernizacja oczyszczalni, Gazeta Krakowska, 2002-09-06

Gdy spojrzymy na nocne niebo, przepasane wstęgą Drogi Mlecznej, może nas uderzyć harmonia wszechistnienia.

źródło: NKJP: Piotr Wierzbicki: Zapis świata. Traktat metafizyczny, 2009

Okolice były przepasane jarami [...].

źródło: Internet: dzieci.erys.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przepasam
przepaszę
przepasamy
przepaszemy
2 os. przepasasz
przepaszesz
przepasacie
przepaszecie
3 os. przepasa
przepasze
przepasają
przepaszą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przepasałem
+(e)m przepasał
przepasałam
+(e)m przepasała
przepasałom
+(e)m przepasało
przepasaliśmy
+(e)śmy przepasali
przepasałyśmy
+(e)śmy przepasały
2 os. przepasałeś
+(e)ś przepasał
przepasałaś
+(e)ś przepasała
przepasałoś
+(e)ś przepasało
przepasaliście
+(e)ście przepasali
przepasałyście
+(e)ście przepasały
3 os. przepasał
przepasała
przepasało
przepasali
przepasały

bezosobnik: przepasano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przepasajmy
przepaszmy
2 os. przepasaj
przepasz
przepasajcie
przepaszcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przepasałbym
bym przepasał
przepasałabym
bym przepasała
przepasałobym
bym przepasało
przepasalibyśmy
byśmy przepasali
przepasałybyśmy
byśmy przepasały
2 os. przepasałbyś
byś przepasał
przepasałabyś
byś przepasała
przepasałobyś
byś przepasało
przepasalibyście
byście przepasali
przepasałybyście
byście przepasały
3 os. przepasałby
by przepasał
przepasałaby
by przepasała
przepasałoby
by przepasało
przepasaliby
by przepasali
przepasałyby
by przepasały

bezosobnik: przepasano by

bezokolicznik: przepasać

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

przepasawszy

gerundium: przepasanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przepasanie
przepasania
D. przepasania
przepasań
C. przepasaniu
przepasaniom
B. przepasanie
przepasania
N. przepasaniem
przepasaniami
Ms. przepasaniu
przepasaniach
W. przepasanie
przepasania

imiesłów przymiotnikowy bierny: przepasany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przepasany
przepasany
przepasany
przepasane
przepasana
D. przepasanego
przepasanego
przepasanego
przepasanego
przepasanej
C. przepasanemu
przepasanemu
przepasanemu
przepasanemu
przepasanej
B. przepasanego
przepasanego
przepasany
przepasane
przepasaną
N. przepasanym
przepasanym
przepasanym
przepasanym
przepasaną
Ms. przepasanym
przepasanym
przepasanym
przepasanym
przepasanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przepasani
przepasani
przepasane
przepasane
D. przepasanych
przepasanych
przepasanych
przepasanych
C. przepasanym
przepasanym
przepasanym
przepasanym
B. przepasanych
przepasanych
przepasanych
przepasane
N. przepasanymi
przepasanymi
przepasanymi
przepasanymi
Ms. przepasanych
przepasanych
przepasanych
przepasanych

odpowiednik aspektowy: przepasywać

Inne uwagi

Zwykle imb

Składnia

bez ograniczeń + przepasać +
CO

4. łąkę

Definicja

roln. 
okresowo poddawać pewien teren porośnięty roślinnością eksploatacji, pasąc na nim zwierzęta

Pochodzenie

Zob. paść (krowy na łące)

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Cytaty

Tak użytkowane łąki zaleca się lekko przepasać, gdyż pozostawienie zbyt wysokiej runi, co może mieć miejsce, gdy jesień jest długa, wilgotna i ciepła, sprzyja wystąpieniu pleśni śniegowej.

źródło: Internet: sowul.pl

Znaczny areał zajmują łąki świeże, z fragmentami łąk wilgotnych [...], nawożone obornikiem i przepasane ekstensywnie (krowy i owce).

źródło: Internet: iop.krakow.pl

Stanowisko zlokalizowane jest na łagodnym zboczu o wystawie południowo-wschodniej na wysokości około 600 m n.p.m., na jednej z ostatnich użytkowanych (ekstensywnie przepasanych i wykaszanych) polan reglowych w Bieszczadach.

źródło: Internet: pts-orchis.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przepasam
przepasamy
2 os. przepasasz
przepasacie
3 os. przepasa
przepasają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przepasałem
+(e)m przepasał
przepasałam
+(e)m przepasała
przepasałom
+(e)m przepasało
przepasaliśmy
+(e)śmy przepasali
przepasałyśmy
+(e)śmy przepasały
2 os. przepasałeś
+(e)ś przepasał
przepasałaś
+(e)ś przepasała
przepasałoś
+(e)ś przepasało
przepasaliście
+(e)ście przepasali
przepasałyście
+(e)ście przepasały
3 os. przepasał
przepasała
przepasało
przepasali
przepasały

bezosobnik: przepasano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę przepasał
będę przepasać
będę przepasała
będę przepasać
będę przepasało
będę przepasać
będziemy przepasali
będziemy przepasać
będziemy przepasały
będziemy przepasać
2 os. będziesz przepasał
będziesz przepasać
będziesz przepasała
będziesz przepasać
będziesz przepasało
będziesz przepasać
będziecie przepasali
będziecie przepasać
będziecie przepasały
będziecie przepasać
3 os. będzie przepasał
będzie przepasać
będzie przepasała
będzie przepasać
będzie przepasało
będzie przepasać
będą przepasali
będą przepasać
będą przepasały
będą przepasać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przepasajmy
2 os. przepasaj
przepasajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przepasałbym
bym przepasał
przepasałabym
bym przepasała
przepasałobym
bym przepasało
przepasalibyśmy
byśmy przepasali
przepasałybyśmy
byśmy przepasały
2 os. przepasałbyś
byś przepasał
przepasałabyś
byś przepasała
przepasałobyś
byś przepasało
przepasalibyście
byście przepasali
przepasałybyście
byście przepasały
3 os. przepasałby
by przepasał
przepasałaby
by przepasała
przepasałoby
by przepasało
przepasaliby
by przepasali
przepasałyby
by przepasały

bezosobnik: przepasano by

bezokolicznik: przepasać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przepasając

gerundium: przepasanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przepasanie
przepasania
D. przepasania
przepasań
C. przepasaniu
przepasaniom
B. przepasanie
przepasania
N. przepasaniem
przepasaniami
Ms. przepasaniu
przepasaniach
W. przepasanie
przepasania

imiesłów przymiotnikowy czynny: przepasający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przepasający
przepasający
przepasający
przepasające
przepasająca
D. przepasającego
przepasającego
przepasającego
przepasającego
przepasającej
C. przepasającemu
przepasającemu
przepasającemu
przepasającemu
przepasającej
B. przepasającego
przepasającego
przepasający
przepasające
przepasającą
N. przepasającym
przepasającym
przepasającym
przepasającym
przepasającą
Ms. przepasającym
przepasającym
przepasającym
przepasającym
przepasającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przepasający
przepasający
przepasające
przepasające
D. przepasających
przepasających
przepasających
przepasających
C. przepasającym
przepasającym
przepasającym
przepasającym
B. przepasających
przepasających
przepasających
przepasające
N. przepasającymi
przepasającymi
przepasającymi
przepasającymi
Ms. przepasających
przepasających
przepasających
przepasających

imiesłów przymiotnikowy bierny: przepasany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przepasany
przepasany
przepasany
przepasane
przepasana
D. przepasanego
przepasanego
przepasanego
przepasanego
przepasanej
C. przepasanemu
przepasanemu
przepasanemu
przepasanemu
przepasanej
B. przepasanego
przepasanego
przepasany
przepasane
przepasaną
N. przepasanym
przepasanym
przepasanym
przepasanym
przepasaną
Ms. przepasanym
przepasanym
przepasanym
przepasanym
przepasanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przepasani
przepasani
przepasane
przepasane
D. przepasanych
przepasanych
przepasanych
przepasanych
C. przepasanym
przepasanym
przepasanym
przepasanym
B. przepasanych
przepasanych
przepasanych
przepasane
N. przepasanymi
przepasanymi
przepasanymi
przepasanymi
Ms. przepasanych
przepasanych
przepasanych
przepasanych

odpowiednik aspektowy: przepaść

Inne uwagi

Zwykle imb

Składnia

bez ograniczeń + przepasać +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 18.03.2019
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj