UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pleść

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *plesti (< *pletti)

1. warkocz

Definicja

łączyć pędy lub pasma, wielokrotnie przekładając je przez siebie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	splatać, uplatać, wić II, zaplatać
	antonimy:	rozplatać

Połączenia

pleść bicz, warkocz, wianki, wieniec
pleciony koszyk, pasek, rzemień, sznur; plecione łapcie, maty; misternie pleciony; pleciony z sitowia, z trzciny, z wikliny

Cytaty

	Bogna nie słyszała pszczelego brzęku, siedziała przy oknie na ławce zasłanej kobiercem i plotła wieniec z wonnej bylicy. źródło: KWSJP: Franciszek Fenikowski: Długie morze, 1963
	Dziewczęta plotły wianki, w których na środku umieszczały świecę. źródło: KWSJP: Tomasz Gos: Urlop zaplanuj na lipiec, Super Express, 2006
	Niańczyła gromadkę; plotła dziewczynkom warkoczyki, chłopców wiodła „na kolej”, cierpliwie uczyła po śląsku, a gdy podrastali, odprowadzała do szkoły. źródło: KWSJP: Jędrzej Niemirycz, Polityka nr 22, 1995
	Pomagałeś nam pleść koszyki i często pasłeś za nas chude krowy. źródło: KWSJP: Teodor Parnicki: Srebrne orły, 1945
	Liny z początku wieku - plecione ręcznie konopne powrozy - często zrywały się pod ciężarem alpinisty. źródło: KWSJP: Dawid Kaszlikowski: Wielki lot, CKM nr 05/05, 2000

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	plotę	pleciemy
2 os.	pleciesz	pleciecie
3 os.	plecie	plotą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	plotłem +(e)m plótł	plotłam +(e)m plotła	plotłom +(e)m plotło	pletliśmy +(e)śmy pletli	plotłyśmy +(e)śmy plotły
2 os.	plotłeś +(e)ś plótł	plotłaś +(e)ś plotła	plotłoś +(e)ś plotło	pletliście +(e)ście pletli	plotłyście +(e)ście plotły
3 os.	plótł	plotła	plotło	pletli	plotły

bezosobnik: pleciono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę plótł będę pleść	będę plotła będę pleść	będę plotło będę pleść	będziemy pletli będziemy pleść	będziemy plotły będziemy pleść
2 os.	będziesz plótł będziesz pleść	będziesz plotła będziesz pleść	będziesz plotło będziesz pleść	będziecie pletli będziecie pleść	będziecie plotły będziecie pleść
3 os.	będzie plótł będzie pleść	będzie plotła będzie pleść	będzie plotło będzie pleść	będą pletli będą pleść	będą plotły będą pleść

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		plećmy
2 os.	pleć	plećcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	plótłbym bym plótł	plotłabym bym plotła	plotłobym bym plotło	pletlibyśmy byśmy pletli	plotłybyśmy byśmy plotły
2 os.	plótłbyś byś plótł	plotłabyś byś plotła	plotłobyś byś plotło	pletlibyście byście pletli	plotłybyście byście plotły
3 os.	plótłby by plótł	plotłaby by plotła	plotłoby by plotło	pletliby by pletli	plotłyby by plotły

bezosobnik: pleciono by

bezokolicznik: pleść

imiesłów przysłówkowy współczesny: plotąc

gerundium: plecenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	plecenie	plecenia
D.	plecenia	pleceń
C.	pleceniu	pleceniom
B.	plecenie	plecenia
N.	pleceniem	pleceniami
Ms.	pleceniu	pleceniach
W.	plecenie	plecenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: plotący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	plotący	plotący	plotący	plotące	plotąca
D.	plotącego	plotącego	plotącego	plotącego	plotącej
C.	plotącemu	plotącemu	plotącemu	plotącemu	plotącej
B.	plotącego	plotącego	plotący	plotące	plotącą
N.	plotącym	plotącym	plotącym	plotącym	plotącą
Ms.	plotącym	plotącym	plotącym	plotącym	plotącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	plotący	plotący	plotące	plotące
D.	plotących	plotących	plotących	plotących
C.	plotącym	plotącym	plotącym	plotącym
B.	plotących	plotących	plotących	plotące
N.	plotącymi	plotącymi	plotącymi	plotącymi
Ms.	plotących	plotących	plotących	plotących

imiesłów przymiotnikowy bierny: pleciony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pleciony	pleciony	pleciony	plecione	pleciona
D.	plecionego	plecionego	plecionego	plecionego	plecionej
C.	plecionemu	plecionemu	plecionemu	plecionemu	plecionej
B.	plecionego	plecionego	pleciony	plecione	plecioną
N.	plecionym	plecionym	plecionym	plecionym	plecioną
Ms.	plecionym	plecionym	plecionym	plecionym	plecionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pleceni	pleceni	plecione	plecione
D.	plecionych	plecionych	plecionych	plecionych
C.	plecionym	plecionym	plecionym	plecionym
B.	plecionych	plecionych	plecionych	plecione
N.	plecionymi	plecionymi	plecionymi	plecionymi
Ms.	plecionych	plecionych	plecionych	plecionych

odpowiedniki aspektowe: upleść , zapleść

Składnia

Rz_osobowy

pleść

(KOMU) + CO + (z CZEGO)

2. bzdury

Definicja

pot.

opowiadać rzeczy nieprawdziwe lub głupie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	bajać, krochmalić, pitolić, wyplatać
	hiperonimy:	gadać

Połączenia

pleść androny, bajki, brednie, bzdury, dyrdymały, głupoty; co ślina na język przyniesie
pleść godzinami; bez związku, od rzeczy, trzy po trzy

Cytaty

	Jeśli ktoś się wtrąca i plecie bez sensu, nie bój się przywołać go do porządku krótkim „ale wróćmy do tematu”. źródło: KWSJP: Kariera: Jak awansować?, CKM, 2001
	Prezydenckie otoczenie plotło za to o jakiejś chemii, która podobno zaistniała podczas zagranicznych wojaży. źródło: KWSJP: Wiesław S. Dębski: Podróże pana prezydenta, Trybuna, 2006
	Od razu widać, że to nie początek, koniec raczej: wszyscy przemawiają, mówią, plotą. źródło: KWSJP: Ryszard Marek Groński, Polityka, 2004
	Słuchajcie, niektórzy plotą coś o tym, że Ameryka powinna wycofać się z wojny, że nie chce walczyć, ale to bzdury. źródło: NKJP: Adam Szostkiewicz: Siedmiu wspaniałych aliantów, Polityka, 2005-04-26

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	plotę	pleciemy
2 os.	pleciesz	pleciecie
3 os.	plecie	plotą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	plotłem +(e)m plótł	plotłam +(e)m plotła	plotłom +(e)m plotło	pletliśmy +(e)śmy pletli	plotłyśmy +(e)śmy plotły
2 os.	plotłeś +(e)ś plótł	plotłaś +(e)ś plotła	plotłoś +(e)ś plotło	pletliście +(e)ście pletli	plotłyście +(e)ście plotły
3 os.	plótł	plotła	plotło	pletli	plotły

bezosobnik: pleciono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę plótł będę pleść	będę plotła będę pleść	będę plotło będę pleść	będziemy pletli będziemy pleść	będziemy plotły będziemy pleść
2 os.	będziesz plótł będziesz pleść	będziesz plotła będziesz pleść	będziesz plotło będziesz pleść	będziecie pletli będziecie pleść	będziecie plotły będziecie pleść
3 os.	będzie plótł będzie pleść	będzie plotła będzie pleść	będzie plotło będzie pleść	będą pletli będą pleść	będą plotły będą pleść

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		plećmy
2 os.	pleć	plećcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	plótłbym bym plótł	plotłabym bym plotła	plotłobym bym plotło	pletlibyśmy byśmy pletli	plotłybyśmy byśmy plotły
2 os.	plótłbyś byś plótł	plotłabyś byś plotła	plotłobyś byś plotło	pletlibyście byście pletli	plotłybyście byście plotły
3 os.	plótłby by plótł	plotłaby by plotła	plotłoby by plotło	pletliby by pletli	plotłyby by plotły

bezosobnik: pleciono by

bezokolicznik: pleść

imiesłów przysłówkowy współczesny: plotąc

gerundium: plecenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	plecenie	plecenia
D.	plecenia	pleceń
C.	pleceniu	pleceniom
B.	plecenie	plecenia
N.	pleceniem	pleceniami
Ms.	pleceniu	pleceniach
W.	plecenie	plecenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: plotący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	plotący	plotący	plotący	plotące	plotąca
D.	plotącego	plotącego	plotącego	plotącego	plotącej
C.	plotącemu	plotącemu	plotącemu	plotącemu	plotącej
B.	plotącego	plotącego	plotący	plotące	plotącą
N.	plotącym	plotącym	plotącym	plotącym	plotącą
Ms.	plotącym	plotącym	plotącym	plotącym	plotącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	plotący	plotący	plotące	plotące
D.	plotących	plotących	plotących	plotących
C.	plotącym	plotącym	plotącym	plotącym
B.	plotących	plotących	plotących	plotące
N.	plotącymi	plotącymi	plotącymi	plotącymi
Ms.	plotących	plotących	plotących	plotących

imiesłów przymiotnikowy bierny: pleciony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pleciony	pleciony	pleciony	plecione	pleciona
D.	plecionego	plecionego	plecionego	plecionego	plecionej
C.	plecionemu	plecionemu	plecionemu	plecionemu	plecionej
B.	plecionego	plecionego	pleciony	plecione	plecioną
N.	plecionym	plecionym	plecionym	plecionym	plecioną
Ms.	plecionym	plecionym	plecionym	plecionym	plecionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pleceni	pleceni	plecione	plecione
D.	plecionych	plecionych	plecionych	plecionych
C.	plecionym	plecionym	plecionym	plecionym
B.	plecionych	plecionych	plecionych	plecione
N.	plecionymi	plecionymi	plecionymi	plecionymi
Ms.	plecionych	plecionych	plecionych	plecionych

odpowiednik aspektowy: napleść

Składnia

Rz_osobowy

pleść

(CO) + (o CZYM)

Frazeologizmy

ktoś bredzi jak Piekarski na mękach
ktoś plecie jak Piekarski na mękach
pleć pleciugo byle długo

Data ostatniej modyfikacji: 26.03.2014