UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

polonizować

Chronologizacja

1842, Narodowość, books.google.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. polonizuję
polonizujemy
2 os. polonizujesz
polonizujecie
3 os. polonizuje
polonizują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. polonizowałem
+(e)m polonizował
polonizowałam
+(e)m polonizowała
polonizowałom
+(e)m polonizowało
polonizowaliśmy
+(e)śmy polonizowali
polonizowałyśmy
+(e)śmy polonizowały
2 os. polonizowałeś
+(e)ś polonizował
polonizowałaś
+(e)ś polonizowała
polonizowałoś
+(e)ś polonizowało
polonizowaliście
+(e)ście polonizowali
polonizowałyście
+(e)ście polonizowały
3 os. polonizował
polonizowała
polonizowało
polonizowali
polonizowały

bezosobnik: polonizowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę polonizował
będę polonizować
będę polonizowała
będę polonizować
będę polonizowało
będę polonizować
będziemy polonizowali
będziemy polonizować
będziemy polonizowały
będziemy polonizować
2 os. będziesz polonizował
będziesz polonizować
będziesz polonizowała
będziesz polonizować
będziesz polonizowało
będziesz polonizować
będziecie polonizowali
będziecie polonizować
będziecie polonizowały
będziecie polonizować
3 os. będzie polonizował
będzie polonizować
będzie polonizowała
będzie polonizować
będzie polonizowało
będzie polonizować
będą polonizowali
będą polonizować
będą polonizowały
będą polonizować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. polonizujmy
2 os. polonizuj
polonizujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. polonizowałbym
bym polonizował
polonizowałabym
bym polonizowała
polonizowałobym
bym polonizowało
polonizowalibyśmy
byśmy polonizowali
polonizowałybyśmy
byśmy polonizowały
2 os. polonizowałbyś
byś polonizował
polonizowałabyś
byś polonizowała
polonizowałobyś
byś polonizowało
polonizowalibyście
byście polonizowali
polonizowałybyście
byście polonizowały
3 os. polonizowałby
by polonizował
polonizowałaby
by polonizowała
polonizowałoby
by polonizowało
polonizowaliby
by polonizowali
polonizowałyby
by polonizowały

bezosobnik: polonizowano by

bezokolicznik: polonizować

imiesłów przysłówkowy współczesny: polonizując

gerundium: polonizowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. polonizowanie
polonizowania
D. polonizowania
polonizowań
C. polonizowaniu
polonizowaniom
B. polonizowanie
polonizowania
N. polonizowaniem
polonizowaniami
Ms. polonizowaniu
polonizowaniach
W. polonizowanie
polonizowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: polonizujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. polonizujący
polonizujący
polonizujący
polonizujące
polonizująca
D. polonizującego
polonizującego
polonizującego
polonizującego
polonizującej
C. polonizującemu
polonizującemu
polonizującemu
polonizującemu
polonizującej
B. polonizującego
polonizującego
polonizujący
polonizujące
polonizującą
N. polonizującym
polonizującym
polonizującym
polonizującym
polonizującą
Ms. polonizującym
polonizującym
polonizującym
polonizującym
polonizującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. polonizujący
polonizujący
polonizujące
polonizujące
D. polonizujących
polonizujących
polonizujących
polonizujących
C. polonizującym
polonizującym
polonizującym
polonizującym
B. polonizujących
polonizujących
polonizujących
polonizujące
N. polonizującymi
polonizującymi
polonizującymi
polonizującymi
Ms. polonizujących
polonizujących
polonizujących
polonizujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: polonizowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. polonizowany
polonizowany
polonizowany
polonizowane
polonizowana
D. polonizowanego
polonizowanego
polonizowanego
polonizowanego
polonizowanej
C. polonizowanemu
polonizowanemu
polonizowanemu
polonizowanemu
polonizowanej
B. polonizowanego
polonizowanego
polonizowany
polonizowane
polonizowaną
N. polonizowanym
polonizowanym
polonizowanym
polonizowanym
polonizowaną
Ms. polonizowanym
polonizowanym
polonizowanym
polonizowanym
polonizowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. polonizowani
polonizowani
polonizowane
polonizowane
D. polonizowanych
polonizowanych
polonizowanych
polonizowanych
C. polonizowanym
polonizowanym
polonizowanym
polonizowanym
B. polonizowanych
polonizowanych
polonizowanych
polonizowane
N. polonizowanymi
polonizowanymi
polonizowanymi
polonizowanymi
Ms. polonizowanych
polonizowanych
polonizowanych
polonizowanych

odpowiednik aspektowy: spolonizować

1. poddanych

Definicja

książk. 
zmuszać osobę innej narodowości do przyjęcia polskiej kultury i obyczajowości oraz do posługiwania się językiem polskim

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny państwa, miasta, obszary geograficzne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język języki świata

Relacje znaczeniowe

synonimy:  polszczyć
antonimy:  depolonizować

Cytaty

Kler bowiem polonizuje poddanych pruskich na wschodnich ziemiach, rewolucjonizuje młodzież krajów zachodnio- i południowoniemieckich.

źródło: NKJP: Henryk Wereszycki: Sojusz trzech cesarzy. Walka o pokój europejski 1872–1878, 2010

Papież nie przyjeżdża godzić ze sobą zwaśnionych Cerkwi ani polonizować grekokatolików czy ukrainizować tamtejszych katolików rzymskich.

źródło: NKJP: Adam Szostakiewicz: Ziemia zwaśniona, Polityka, 2001-06-23

- Ja zawsze będę Polakiem, ja was nie będę polonizował, a wy nie będziecie mnie germanizować - mówił ksiądz Ryszard.

źródło: NKJP: (e): Rodak z Dominikowic w Niemczech, Gazeta Krakowska, 2003-08-19

[...] już w XX wieku, w Polsce międzywojennej, żyło pięć milionów Ukraińców w poczuciu krzywdy, polonizowano ich na siłę.

źródło: NKJP: Ewa Berberyusz: Pielgrzymka, Kultura, nr 400-401, 1981

Wyobrażają sobie, że Litwini mieli niezwykłe szczęście, że polscy księża misjonarze czy jezuici nie tylko uczyli Litwinów prawdziwej wiary, ale także przy okazji ich polonizowali.

źródło: NKJP: Ewa Junczyk-Ziomecka: Nasze szanse, czyli na zachód od Wschodu, Gazeta Wyborcza, 1993-01-11

Składnia

bez ograniczeń + polonizować +
KOGO

2. imiona

Definicja

książk. 
nadawać czemuś pod względem językowym czy kulturowym i obyczajowym charakter polski

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny państwa, miasta, obszary geograficzne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język języki świata

Relacje znaczeniowe

synonimy:  polszczyć, spolszczać

Cytaty

Notabene, w ramach polonizowania terminologii w XIX stuleciu proponowano, aby badacza, którego erudycja pozostaje daleko w tyle za inteligencją, nazywać nie uczonym, ale uczeńcem.

źródło: NKJP: Janusz Tazbir: Długi romans z muzą Klio, 2007

[...] unikano polonizowania imion germańskich, a imiona ogólnochrześcijańskie w zdecydowanej większości podawano w wersji niemieckiej.

źródło: NKJP: Marian Biskup, Roman Czaja: Państwo zakonu krzyżackiego w Prusach. Władza i społeczeństwo, 2008

Powinniśmy polonizować nazwiska sławnych osób, tak jak zrobiliśmy to z Szopenem?

źródło: NKJP: Milena Kochanowska: W 4 oczy z prof. Janem Miodkiem, Gazeta Poznańska, 2003-09-29

Teatr nasz programowo był jeszcze antyklasyczny. Adaptował i uaktualniał francuskie i niemieckie utwory. I polonizował je.

źródło: NKJP: Adam Hanuszkiewicz: Moja nowa Balladyna, Gazeta Wyborcza, 1995-10-20

Gdyby jednak tłumacz polonizował świadomie i dążył do jednoznacznego odczytania wypowiedzi (coś musi potrwać), mógł wykorzystać polski frazeologizm „Nie od razu Kraków zbudowano”.

źródło: NKJP: Anna Bednarczyk: Wybory translatorskie: modyfikacje tekstu literackiego w przekładzie i kontekst asocjacyjny, 1999

Składnia

bez ograniczeń + polonizować +
CO

3. wyrób

Definicja

hand. 
zwiększać udział polskiego kapitału w produkcji czegoś lub prowadzeniu innych działań gospodarczych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes funkcjonowanie firm i przedsiębiorstw

Cytaty

[...] maszyna nie mogła być skończona. Ale taka przez lata była polityka Komatsu, zastrzegającego sobie dostawę wybranych części i zgodę na ich sprzedaż komuś trzeciemu. Z drugiej strony, to zaniedbanie Huty, bo trzeba było polonizować ich produkcję.

źródło: NKJP: Cholernie trudny problem, Sztafeta, 2004

Producenci samochodów, zarówno w wyniku zobowiązań umownych, jak też z powodów ekonomicznych, polonizują swoje wyroby, co oznacza zwiększanie udziału różnego rodzaju podzespołów i części produkowanych w naszym kraju.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 27.03.2001

Składnia

bez ograniczeń + polonizować +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 21.06.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj