UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nakrzątać się

Chronologizacja

1854, Biblioteka Warszawska: pismo poświęcone naukom, sztukom i przemysłowi, Tom 2, books.google.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nakrzątam się
nakrzątamy się
2 os. nakrzątasz się
nakrzątacie się
3 os. nakrząta się
nakrzątają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nakrzątałem się
+(e)m się nakrzątał
nakrzątałam się
+(e)m się nakrzątała
nakrzątałom się
+(e)m się nakrzątało
nakrzątaliśmy się
+(e)śmy się nakrzątali
nakrzątałyśmy się
+(e)śmy się nakrzątały
2 os. nakrzątałeś się
+(e)ś się nakrzątał
nakrzątałaś się
+(e)ś się nakrzątała
nakrzątałoś się
+(e)ś się nakrzątało
nakrzątaliście się
+(e)ście się nakrzątali
nakrzątałyście się
+(e)ście się nakrzątały
3 os. nakrzątał się
nakrzątała się
nakrzątało się
nakrzątali się
nakrzątały się

bezosobnik: nakrzątano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nakrzątajmy się
2 os. nakrzątaj się
nakrzątajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nakrzątałbym się
bym się nakrzątał
nakrzątałabym się
bym się nakrzątała
nakrzątałobym się
bym się nakrzątało
nakrzątalibyśmy się
byśmy się nakrzątali
nakrzątałybyśmy się
byśmy się nakrzątały
2 os. nakrzątałbyś się
byś się nakrzątał
nakrzątałabyś się
byś się nakrzątała
nakrzątałobyś się
byś się nakrzątało
nakrzątalibyście się
byście się nakrzątali
nakrzątałybyście się
byście się nakrzątały
3 os. nakrzątałby się
by się nakrzątał
nakrzątałaby się
by się nakrzątała
nakrzątałoby się
by się nakrzątało
nakrzątaliby się
by się nakrzątali
nakrzątałyby się
by się nakrzątały

bezosobnik: nakrzątano by się

bezokolicznik: nakrzątać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nakrzątawszy się

gerundium: nakrzątanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. nakrzątanie się
nakrzątania się
D. nakrzątania się
nakrzątań się
C. nakrzątaniu się
nakrzątaniom się
B. nakrzątanie się
nakrzątania się
N. nakrzątaniem się
nakrzątaniami się
Ms. nakrzątaniu się
nakrzątaniach się
W. nakrzątanie się
nakrzątania się

Pochodzenie

Zob. krzątać się

1. w kuchni

Definicja

będąc w ciągłym ruchu, wykonać wiele drobnych prac fizycznych

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  nauwijać się
hiperonimy:  napracować się

Cytaty

Przy obiedzie trzeba się nakrzątać, a jej nogi - jak mówi - trzęsą się od stania.

źródło: Małgorzata Goślińska: Dom na wynajem z pilotem do pielęgniarki, 2013-12-05 (wyborcza.pl)

Potrawy są świeże, dopiero co przygotowane, bez konserwantów, podgrzewania, a już z pewnością nie z torebek. Receptury są zazwyczaj czasochłonne i trzeba się przy nich nakrzątać.

źródło: Internet: pawelwronski.wordpress.com

Nabiega się, nakrząta przy tej kasie, a uśmiech z buzi nie schodzi, po tym ją poznacie.

źródło: Internet: pisanie-caloroczne.blogi.pl

Hulanka szła na całego, rozgwar wzmagał się z minuty na minutę, a służba niemało musiała się nakrzątać, by zdążyć z napełnianiem pucharów.

źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963

Mam za oknem słoninkę dla sikorek. Podziwiam cierpliwość tych ptaków. One to się nakrzątają cały dzień.

źródło: Internet: garnek.pl

Składnia

bez ograniczeń + nakrzątać się +
(przy CZYM)

2. koło dzieci

Definicja

wielokrotnie podjąć trud

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

Ileż to się ludzie natrudzili i nakrzątali wokół tego. Nie dysponowali żadnym dowodem na to, iż doszło do uderzenia skrzydłem w brzozę.

źródło: Internet: freeyourmind.salon24.pl

Ojej, ile to się trzeba nakrzątać koło tego zdrowia.

źródło: Internet: owczarek.blog.polityka.pl

Ileż to trzeba będzie się nakrzątać, ileż nauwijać, by wszystko trzymało się kupy i wyszło w miarę wiarygodnie.

źródło: NKJP: Internet

Ci, którzy lubią twórczość Pawła Jarodzkiego, będą musieli sobie zadać nieco trudu, by znaleźć jego pracę. Gdzie, nie powiem. Trzeba się nieco nakrzątać, by ją zobaczyć.

źródło: Agata Saraczyńska: Wystawa „Krzątanina II” - opowieści o sztuce w codzienności, 2004-07-22 (wroclaw.wyborcza.pl)

Składnia

bez ograniczeń + nakrzątać się +
(wokół CZEGO)
bez ograniczeń + nakrzątać się +
(koło CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 01.05.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj