UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

grabarz

Chronologizacja

1396, SStp

Pochodzenie

śr.-w.-niem. grabaere 'kopacz; grabarz'

1. zmarłych

Definicja

osoba zatrudniona na cmentarzu do kopania grobów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca zawody

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  robotnik

Połączenia

  • grabarz na cmentarzu
  • żałobnicy i grabarze
  • zawód grabarza
  • grabarze rozkopali grób
  • być grabarzem

Cytaty

Ledwie łopata grabarza kończy uklepywanie mogiłki, już nas koledzy wloką w miasto, szumiące powszednim życiem. Jakże łatwo zapominamy o tych, którzy w piachu zostali na zawsze.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995

Dwie rodziny z Psar koło Będzina uważają, że proboszcz na spółkę z grabarzem nielegalnie pobierali opłaty za pochówek zmarłych na miejscowym cmentarzu.

źródło: NKJP: Marcin Twaróg: Pogrzebowa spółka, Trybuna Śląska, 2003-07-23

Żałobnicy czekali, aż się przejaśni, w końcu ksiądz stracił cierpliwość i kazał iść na cmentarz w deszczu. Grabarze wybierali wodę z grobowca wiadrami, ludzie stali przemoczeni do nitki, zabłoceni po pas i klęli w duchu dziadka Bronka za ten ostatni figiel, który im sprawił.

źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002

Ksiądz pokropił trumnę, grabarze wzięli się za łopaty.

źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Bardzo dużo pajacyków, 1968

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. grabarz
grabarze
ndepr
grabarze
depr
D. grabarza
grabarzy
C. grabarzowi
grabarzom
B. grabarza
grabarzy
N. grabarzem
grabarzami
Ms. grabarzu
grabarzach
W. grabarzu
grabarze
ndepr
grabarze
depr

2. demokracji

Definicja

książk.  pejorat. 
osoba, która przyczynia się do upadku jakiejś idei, instytucji lub działalności

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Cytaty

Nie chcę być grabarzem tego szpitala i ogłaszać jego upadłość.

źródło: NKJP: (MN): Burzliwa debata o losach szpitala w Szubinie, Nakielski Czas, 2006-01-04

Nie chciałem bowiem za nic być grabarzem Związku Literatów, organizacji założonej jeszcze przez samego Stefana Żeromskiego.

źródło: NKJP: Janusz Rolicki: Edward Gierek: życie i narodziny legendy, 2002

Zapowiedzi grabarzy hutnictwa dowodzących, że oto mamy do czynienia z branżą schyłkową, na razie pozostają w sferze pustej retoryki.

źródło: NKJP: W stalowym kręgu, Dziennik Polski, 2002-01-21

Urzędnicy działają pod silną presją: jeżeli coś nie wyjdzie i baza rozsypie się w proch, zostaną okrzyknięci grabarzami oświęcimskiego sportu.

źródło: NKJP: Paweł Plinta: Ostatnia tercja, Dziennik Polski, 2006-03-24

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. grabarz
grabarze
ndepr
grabarze
depr
D. grabarza
grabarzy
C. grabarzowi
grabarzom
B. grabarza
grabarzy
N. grabarzem
grabarzami
Ms. grabarzu
grabarzach
W. grabarzu
grabarze
ndepr
grabarze
depr

Składnia

bez ograniczeń + grabarz +
CZEGO

3. chrząszcz

Definicja

zool. 
chrząszcz o żółto-czarnym pancerzu, żywiący się padliną; Necrophorus

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt owady

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  chrząszcz

Cytaty

Grabarze do detekcji padliny wykorzystują zmysł węchu. Chrząszcze te są w stanie zlokalizować źródło zasobów już po kilku godzinach od ustaniu czynności życiowych zwierzęcia. Umożliwiają im to organy znajdujące się na ostatnich segmentach czułków.

źródło: Internet: yadda.icm.edu.p

W społeczności chrząszczy grabarzy, typowych padlinożerców, nie ma podziału ról na chrząszczy-myśliwych, polujących na żywe okazy, i chrząszczy-konsumentów, zjadających upolowane jedzenie przez innych członków społeczeństwa.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. grabarz
grabarze
D. grabarza
grabarzy
C. grabarzowi
grabarzom
B. grabarza
grabarze
N. grabarzem
grabarzami
Ms. grabarzu
grabarzach
W. grabarzu
grabarze

Frazeologizmy

ktoś ucieka grabarzowi spod łopaty
ktoś uciekł grabarzowi spod łopaty
Data ostatniej modyfikacji: 12.09.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj