UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

gradacja

Chronologizacja

1733, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	gradacja	gradacje
D.	gradacji	gradacji	neut
D.	gradacji	gradacyj	char
C.	gradacji	gradacjom
B.	gradację	gradacje
N.	gradacją	gradacjami
Ms.	gradacji	gradacjach
W.	gradacjo	gradacje

Pochodzenie

łac. gradātiō 'przejście, stopniowanie'

1. oprocentowania

Definicja

książk.

stopniowe zwiększanie lub zmniejszanie się wielkości, intensywności lub ważności czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Cytaty

	Interesujące wydało mi się przeanalizowanie sposobów wywoływania i gradacji napięcia, co udaje się Poemu w sposób mistrzowski. źródło: NKJP: Grzegorz Gazda, Agnieszka Izdebska, Jarosław Płuciennik (red.): Gotycyzm i groza w kulturze, 2003
	Proponowane regulacje nie przewidują bowiem gradacji stawki maksymalnego oprocentowania w zależności od skali ryzyka kredytowego. źródło: NKJP: Błażej Lepczyński: Biznes i ryzyko na rynku Consumer Finance, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2005-12-20
	A może ciężka choroba generuje gradację postawy buntu aż do pogodzenia się z własnym losem źródło: NKJP: Julita Mazur: Cierpienie ma sens, Wieści Podwarszawskie, 2009-04-12
	Należy bowiem pamiętać, że Szeol, podobnie jak ziemia, nie był bynajmniej „miejscem” jednorodnym dla wszystkich zmarłych. Również w nim istniały określone stopnie, gradacje, rozróżnienia. Inny więc był dla zwykłych rzezimieszków, inny zaś dla tych, którzy oddali swoje życie w obronie ojczyzny. źródło: NKJP: Zdzisław Józef Kijas: Niebo w domu Ojca, czyściec dla kogo, piekło w oddaleniu, 2010

Składnia

gradacja

CZEGO

2. potrzeb

Definicja

książk.

porządkowanie czegoś według wzrastającej lub malejącej wartości, wagi, miary, wielkości, intensywności

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie kolejność

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ranking

Cytaty

	Potrzeb inwestycyjnych i remontowych jest jednak cała masa. W ich gradacji pod względem ważności biorą udział członkowie poszczególnych komisji Rady Miejskiej oraz Zarządu Miejskiego. źródło: NKJP: (bień): Mimo niedostatku pieniędzy, Euroregio Glacensis, nr 46, 2000
	Zajrzenie do wnętrza organizmu pacjenta i dokładne ustalenie, co się tam dzieje, jest marzeniem każdego lekarza. Techniki rezonansowe przybliżają jego spełnienie. W diagnostyce medycznej powinna jednak obowiązywać gradacja stosowanych technik. źródło: NKJP: Paweł Grieb, Leszek Królicki: Wpaść w rezonans, Wiedza i Życie, nr 10, 1997
	Gradacja zawodowa miała motywować nauczycieli, by pięli się po drabinie kariery zawodowej. źródło: NKJP: Katarzyna Piotrowiak: Podwyżki zbyt małe, Dziennik Zachodni, 2008-04-07
	Na Kongresie Kultury Polskiej zabrakło wreszcie gradacji tematów określającej stopień ich ważności. źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: Kongres skarg i zażaleń, Polityka, 2000-12-16

Składnia

	+	gradacja	+	(CZEGO)
	+	gradacja	+	(JAKA)

3. kornika

Definicja

biol.

szybki wzrost liczebności jakiegoś szkodnika roślin uprawnych na określonym terenie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Cytaty

Jaki jest najlepszy sposób na zahamowanie gradacji kornika?

źródło: NKJP: Tomasz Dębiec: W niesprzyjających okolicznościach przyrody, Las Polski, 2009-03-01

W Polsce, oprócz brudnicy mniszki, mają miejsce także gradacje innych szkodników owadzich, m.in. boreczników, strzygoni chojnówki, barczatki sosnówki, osnui gwiaździstej i czerwonogłowej oraz poprocha cetyniaka.

źródło: NKJP: Andrzej Żarczyński: Lasy wciąż zagrożone, Zielone Brygady. Pismo Ekologów, 1994-06-01

Las mówi nam jasno, kiedy zbliżamy się do katastrofy (powodzie, lawiny błotne, gradacje owadów itp.) i kiedy zbliżamy się do końca istnienia naszego gatunku.

źródło: NKJP: Janusz Korbel: Przyszedł czas na jelenia (felieton), Obywatel, nr 1, 2000

Składnia

gradacja

CZEGO

4. papieru fotograficznego

Definicja

fot.

właściwość materiałów światłoczułych, pozwalająca oddać różnice tonalne fotografowanego obiektu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka fotografia

Cytaty

Do wykonania tego rodzaju próbek gradacji trzeba używać papieru światłoczułego o formacie co najmniej 13x18 cm, miniaturki kadrów o formacie 3x3 cm trzeba byłoby oceniać pod lupą.

źródło: NKJP: Internet

Dość dokuczliwym problemem przy pracy z nieznanym negatywem, jest kwestia dobrania adekwatnej gradacji papieru.

źródło: NKJP: Internet

5. w retoryce

Definicja

lit.

figura stylistyczna polegająca na takim uporządkowaniu słów lub wyrażeń, by opisywana przez nie intensywność nasilała się lub słabła

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka literatura

Relacje znaczeniowe

synonimy:

klimaks

Cytaty

Autor nie omawia paralelizmu klimaktycznego, zaś zjawisko gradacji (klimaks i antyklimaks) zalicza do figur słów i prezentuje na str. 205 207.

źródło: Anastazja Seul: Jan Chrzciciel - Brat Pustynny, według Romana Brandstaettera, 2004

Reklama rządzi się oczywiście swoimi prawami, skłonna już z definicji do szermowania superlatywami i pochwałami na wyrost. Język polski jest jednak dostatecznie bogaty, aby umiejętnie stosować gradację, cieniować określenia, korzystać z aluzji, jeśli nie chce się powiedzieć całej prawdy - wszystko w celu zachowania wiarygodności.

źródło: NKJP: Cudze szczęście, Dziennik Polski, 1998-05-29

6. przymiotników

Definicja

jęz.

stopniowanie jako kategoria gramatyczna

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język

Połączenia

gradacja przymiotników, przysłówków

Cytaty

Nie ucz się niepotrzebnej w danej chwili strony biernej i gradacji przymiotników, skup się na tych wyrazach, które faktycznie używasz w pracy.

źródło: Internet: learnenglishvid.com

Z tego względu autor odróżnia dwojaką funkcję form stopnia wyższego: jedną jest «gradacja antonimiczna» (trudny: łatwiejszy), drugą «intensyfikacja» (łatwy: łatwiejszy).

źródło: Język Polski, 1976 z. 5, s. 342

Data ostatniej modyfikacji: 16.08.2018