UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ognik

Chronologizacja

1534, SPXVI

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ognik
 ogniki
D. ognika
 ogników
C. ognikowi
 ognikom
B. ognik
 ogniki
N. ognikiem
 ognikami
Ms. ogniku
 ognikach
W. ogniku
 ogniki

Pochodzenie

Znaczenie 'krzew' być może pod wpływem ang. firethorn lub niem. Feuerdorn; zob.  ogień 

1. świecy

Definicja

niewielki płomień lub małe światełko

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

Relacje znaczeniowe

synonimy:  płomyk

Połączenia

  • ognik papierosa, świecy, znicza

Cytaty

Mamlając w ustach papierosa, którego ognik migotał w ciemności, znacząco pociągnął nosem.

źródło: NKJP: Robert Urbański; Jacek Kondracki: Operacja „Dunaj”, 2009

Lena odchyla się na krześle [...], kości policzkowe wyraźnieją jeszcze bardziej w [...] ogniku świecy, prześwietlającym butelkę czerwonego wina.

źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006

Ćmili papierosy, więc chwilami, gdy rozbłyskiwały migotliwe ogniki, twarze mężczyzn dość wyraźnie wyłaniały się z pomroki.

źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Noc i inne opowiadania, 2001

Aleksandrę znali tu chyba wszyscy, liczba rąk kiwających od stolików natężeniem przypominała koncert rockowy, brakowało tylko ogników zapałek.

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2002

Składnia

bez ograniczeń + ognik +
(CZEGO)

2. zainteresowania

Definicja

nagłe i krótkotrwałe pojawienie się w czyichś oczach jakiegoś stanu lub uczucia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  błysk

Połączenia

  • figlarne ogniki
  • ogniki gniewu, zainteresowania
  • ogniki w oczach

Cytaty

Nie widział tej radości na twarzy brata, zniknął jego uśmiech, zniknął ognik, który zawsze czaił się na dnie jego oczu.

źródło: NKJP: Wit Szostak: Oberki do końca świata, 2007

– Niewiele słyszałam – w oczach pani Grażynki błysnęły, jakby wbrew odpowiedzi, ogniki zrozumienia.

źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004

Czułe ogniki zabłysły przez chwilę w jej oczach.

źródło: NKJP: Ewa Kujawska: Dom Małgorzaty, 2007

Składnia

bez ograniczeń + ognik +
(CZEGO)

3. krzew

Definicja

ozdobny krzew o barwnych, długo utrzymujących się owocach, występujący w południowej i środkowej Europie, Azji Zachodniej i na Kaukazie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin rośliny ozdobne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin drzewa i krzewy

Cytaty

Obsypane owocami ogniki sprawiają wrażenie, jakby całe stały w płomieniach. Późną jesienią i zimą jest to bardzo rozgrzewający widok.

źródło: Internet: info.e-ogrody.pl

Stenia nawet nie myślała o jakichś tajemniczych atakach z zewnątrz, lękała się tylko, że w dzikiej, nieuporządkowanej części parku, gdzie nie brakowało kolczastych krzewów ognika szkarłatnego, berberysu i jeżyn, można było najzwyczajniej utknąć na dłużej.

źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Czarna wdowa atakuje, 2009

Frazeologizmy

błędny ognik
Data ostatniej modyfikacji: 16.05.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN