UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ociupina

Chronologizacja

1875, Oskar Kolberg, Lud. Krakowskie, cz. 4, books.google.pl

Pochodzenie

Od przedrostkowego czasownika ociupać (z przyrostkiem -ina), pochodnego od ciupać' rąbać na drobne kawałki' ; formacja utworzona jak odrobina; zob. ciupać

1. odrobina

Definicja

mała ilość, liczba lub natężenie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Relacje znaczeniowe

synonimy:  drobina, krzta, krztynka, krzyna, łut, ociupinka, odrobina, odrobinka

Cytaty

Mama najlepiej robi nóżki w galarecie. Ociupina mięsa i mnóstwo galarety.

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Dziewczyny z Portofino, 2005

Żółtka rozetrzeć z odrobiną soli, dodać szklankę kefiru i ociupinę proszku do pieczenia.

źródło: NKJP: Maria Janicka: Śmiech jest potrzebny jak jedzenie, Trybuna Śląska, 2002-04-19

Jeśli roztłuczesz w moździerzu migdał z jednym goździkiem, ze szczyptą kolendry, ociupiną opiłków żelaznych [...], dosypiesz proszku wytartego ze starej końskiej uprzęży - otrzymasz woń „szampana”.

źródło: NKJP: Krzysztof Rutkowski: Paryskie pasaże, Gazeta Wyborcza, 1993-12-07

Na piętrze zwracają uwagę obite blachą drzwi i tabliczka z napisem: „TAJNA KANCELARIA”. Nigdzie ani ociupiny luksusu.

źródło: NKJP: Przystanek: Pacanów, Dziennik Polski, 1999-12-10

[...] mieczem na życie zarabiam, portki noszę, a teraz i z urody mocno chłopa przypominam, ale możesz mi wierzyć: jeszcze ociupina babskości we mnie pozostała.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Pogrzeb czarownicy, 2003

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ociupina
ociupiny
D. ociupiny
ociupin
C. ociupinie
ociupinom
B. ociupinę
ociupiny
N. ociupiną
ociupinami
Ms. ociupinie
ociupinach
W. ociupino
ociupiny

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + ociupina +
CZEGO

2. dziecko

Definicja

pieszczotliwie o małym dziecku

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia narodziny i dzieciństwo

Relacje znaczeniowe

synonimy:  maleństwo, ociupinka, odrobinka, okruszek, okruszyna
hiperonimy:  dziecko

Cytaty

Jest to rzadkie, ale najsłodsze dla Taty mówienie: kiedy zapomina, że rozmawia z ociupinami, kiedy nie jest wcale wyżej, kiedy czuje, że ludzkie medaliki rozumieją tak samo jak on.

źródło: Melchior Wańkowicz: Ziele na kraterze, 1957 (SJPDor)

Przedszkole przez duże „P”... miałam serce w gardle, kolana jak z waty, bo wielkość gmachu mnie przeraziła... Jak mój okruch, moja ociupina, taka maleńka ma się tam odnaleźć? Przerażające... i wszystko na maminych barkach...

źródło: Internet: jeziornydomeknakurzejstopce-monika.blogspot.com

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ociupina
ociupiny
D. ociupiny
ociupin
C. ociupinie
ociupinom
B. ociupinę
ociupiny
N. ociupiną
ociupinami
Ms. ociupinie
ociupinach
W. ociupino
ociupiny

3. przedmiot

Definicja

coś małego

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

Cytaty

Udane okazy tnie się na małe kawałki, potem te ociupiny trafiają do wnętrz telewizorów, komputerów, zegarków czy kalkulatorów.

źródło: NKJP: Sztuczne kamienie i prawdziwe skały, Gazeta Wyborcza, 1994-03-18

Raz, drugi, trzeci wpadła mi taka ociupina do oka (podrażniła oko i dostała się pod soczewkę).

źródło: Internet: wizaz.pl

[...] w tej ociupinie mieszka cała rodzina. Przeważnie bez elektryczności, z reguły bez kanalizacji.

źródło: Internet: malinski.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ociupina
ociupiny
D. ociupiny
ociupin
C. ociupinie
ociupinom
B. ociupinę
ociupiny
N. ociupiną
ociupinami
Ms. ociupinie
ociupinach
W. ociupino
ociupiny
Data ostatniej modyfikacji: 21.02.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj