Chronologizacja
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | pański |
pański |
pański |
pańskie |
pańska |
| D. | pańskiego |
pańskiego |
pańskiego |
pańskiego |
pańskiej |
| C. | pańskiemu |
pańskiemu |
pańskiemu |
pańskiemu |
pańskiej |
| B. | pańskiego |
pańskiego |
pański |
pańskie |
pańską |
| N. | pańskim |
pańskim |
pańskim |
pańskim |
pańską |
| Ms. | pańskim |
pańskim |
pańskim |
pańskim |
pańskiej |
| W. | pański |
pański |
pański |
pańskie |
pańska |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | pańscy |
pańscy |
pańskie |
pańskie |
| D. | pańskich |
pańskich |
pańskich |
pańskich |
| C. | pańskim |
pańskim |
pańskim |
pańskim |
| B. | pańskich |
pańskich |
pańskich |
pańskie |
| N. | pańskimi |
pańskimi |
pańskimi |
pańskimi |
| Ms. | pańskich |
pańskich |
pańskich |
pańskich |
| W. | pańscy |
pańscy |
pańskie |
pańskie |
Pochodzenie
Zob. pan
1. adres
Definicja
Noty o użyciu
Ze względów grzecznościowych w pismach skierowanych do osoby, z którą nie jesteśmy na ty, może być zapisywane wielką literą.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka płeć
Połączenia
- pański adres, dom, kraj, telefon; brat, kolega, kuzyn, ojciec, przyjaciel, syn, wuj; głos, przypadek, rozmiar, samochód, wygląd; pańska córka, dusza, dziewczyna, małżonka, matka, osoba, rodzina, siostra, żona; firma, gazeta, książka, oferta, pomoc, praca, propozycja, reakcja, sprawa, sugestia; pańskie nazwisko; pańscy ludzie, rodzice, pracownicy, współpracownicy
Cytaty
|
Jakby znajoma wydaje mi się pańska twarz, gdy tak na pana spoglądam. Zresztą wszedł pan tylko, od razu wydała mi się znajoma. Ale może pan tylko podobny do kogoś, z kim musiałem się kiedyś spotkać. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007 |
|
|
- Pańska osoba mnie mało obchodzi. - A powinna - wycedził - bo ode mnie zależy pański los. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Dwie Miłości, 2008 |
|
|
[...] udało mi się zauważyć, że od pewnego czasu pan i pańscy ludzie śledzą pewnego człowieka. Proszę wybaczyć, panie komisarzu, nie śmiałbym sugerować, że pańscy ludzie niedostatecznie się konspirują w trakcie inwigilacji. źródło: NKJP: Małgorzata Kuźmińska; Michał Kuźmiński: Sekret Kroke, 2009 |
|
|
– Proszę Pana, czy gdyby ten pański przyjaciel wszedł tu w tej chwili do pokoju, bo na przykład niespodziewanie by Pana odwiedził, to czy bylibyśmy sobie przedstawieni? źródło: NKJP: Paweł Nassalski: Manipulacje kleszczami, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2000-04-11 |
|
|
A teraz przejdźmy do wniosków, a raczej nie do wniosków, bo wniosek jest jasny i już przeze mnie panu zakomunikowany, to znaczy, że ojciec Pański winien być restytuowany w swoich funkcjach, lecz do samego sposobu uporządkowania sprawy. - To znaczy? - Biskup na Pańskiego ojca nam się nie poskarżył. źródło: NKJP: Tadeusz Breza: Urząd, 1960 |
2. posiadłość
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | wielkopański |
Połączenia
- pański kaprys; pańska pogarda; posiadłość, rezydencja
Cytaty
|
Za stawem, od strony zachodniej, rozciągały się dworskie pola obsiane przeważnie grochem, pszenicą i żytem. [...] Chłopi mówili, że cała pańska posiadłość (grunty, łąki i lasy) liczyła około 3 tysięcy hektarów. źródło: NKJP: Stanisław Berenda-Czajkowski: Dni grozy i łez, 2001 |
|
|
Z paroletniego pobytu w konwikcie oo. teatynów Stanisław Poniatowski wyniósł żarliwe umiłowanie kultury włoskiej oraz pańską pogardę dla „szlacheckiego motłochu”. źródło: NKJP: Marian Brandys: Nieznany Książę Poniatowski, 1996 |
|
|
W sumie w Polsce bezpieczniej było jednak obrazić króla aniżeli magnata. W swoich posiadłościach utrzymywali oni, zwłaszcza w XVIII wieku, prywatne „bastylie”, gdzie na mocy pańskiego kaprysu więziono nawet szlachtę, nieraz i po parę lat. źródło: NKJP: Janusz Tazbir: Silva rerum historicarum, 2002 |
|
|
W bogatych dworach, nie mówiąc już o pańskich rezydencjach, angażowano kucharza, najchętniej Francuza, Włocha lub Niemca, uważano bowiem, że prawdziwie wykwintną kuchnię potrafi prowadzić tylko mężczyzna. źródło: NKJP: Irena Domańska-Kubiak: Zakątek pamięci: życie w XIX-wiecznych dworkach kresowych, 2004 |
3. ton
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | jaśniepański, wielkopański |
Cytaty
|
W domu Louisa nie pada słowo o dawnej potędze, ale „pańskie” maniery są wyczuwalne. Inaczej niż u hrabiego Eduarda, który jawnie nawiązywał do czasów świetności i nie szczędził mi pouczeń. źródło: Marek Kondrat: Winne strony: opowieść o pasji, która zmienia życie, 2005 |
4. o Panu Bogu
Definicja
Noty o użyciu
Zapisywane wielką literą.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół wyznania: zasady i prawdy wiary
Połączenia
- objawienie, zmartwychwstanie Pańskie
Cytaty
|
W ewangeliach znalazła się krótka, ale charakterystyczna relacja o wątpliwościach, jakie przeżywali apostołowie odnośnie faktu zmartwychwstania Pańskiego. Nie chcieli uwierzyć temu, co usłyszeli od niewiast o pustym grobie Chrystusa; [...] źródło: NKJP: Marek Trybowski, ks.: O wątpliwościach w wierze, NTN Kartuzy, 2000-04-21 |
|
|
Na początku zamiast narodzin Jezusa 6 stycznia obchodzono święto epifanii, czyli objawienia Pańskiego, które łączono z chrztem Jezusa w Jordanie, co do dziś zachowało się w prawosławiu. źródło: NKJP: Agnieszka Krzemińska: Ukryte pod choinką, Polityka, 2009-12-19 |
|
|
Nabożeństwo zostanie odprawione w poniedziałek, 26 czerwca, o godzinie 18, w kościele pw. Ofiarowania Pańskiego przy ulicy Bluszczowej. źródło: NKJP: Bogdan Lewicki: Wilda, Uczczą czerwcowe wydarzenia, Polska Głos Wielkopolski, 2006-06-23 |