Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
grabieję |
grabiejemy |
|||
2 os. |
grabiejesz |
grabiejecie |
|||
3 os. |
grabieje |
grabieją |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
grabiałem +(e)m grabiał |
grabiałam +(e)m grabiała |
grabiałom +(e)m grabiało |
grabieliśmy +(e)śmy grabieli |
grabiałyśmy +(e)śmy grabiały |
2 os. |
grabiałeś +(e)ś grabiał |
grabiałaś +(e)ś grabiała |
grabiałoś +(e)ś grabiało |
grabieliście +(e)ście grabieli |
grabiałyście +(e)ście grabiały |
3 os. |
grabiał |
grabiała |
grabiało |
grabieli |
grabiały |
bezosobnik: grabiano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę grabiał będę grabieć |
będę grabiała będę grabieć |
będę grabiało będę grabieć |
będziemy grabieli będziemy grabieć |
będziemy grabiały będziemy grabieć |
2 os. |
będziesz grabiał będziesz grabieć |
będziesz grabiała będziesz grabieć |
będziesz grabiało będziesz grabieć |
będziecie grabieli będziecie grabieć |
będziecie grabiały będziecie grabieć |
3 os. |
będzie grabiał będzie grabieć |
będzie grabiała będzie grabieć |
będzie grabiało będzie grabieć |
będą grabieli będą grabieć |
będą grabiały będą grabieć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
grabiejmy |
|
2 os. |
grabiej |
grabiejcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
grabiałbym bym grabiał |
grabiałabym bym grabiała |
grabiałobym bym grabiało |
grabielibyśmy byśmy grabieli |
grabiałybyśmy byśmy grabiały |
2 os. |
grabiałbyś byś grabiał |
grabiałabyś byś grabiała |
grabiałobyś byś grabiało |
grabielibyście byście grabieli |
grabiałybyście byście grabiały |
3 os. |
grabiałby by grabiał |
grabiałaby by grabiała |
grabiałoby by grabiało |
grabieliby by grabieli |
grabiałyby by grabiały |
bezosobnik: grabiano by
bezokolicznik: grabieć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
grabiejąc
gerundium: grabienie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | grabienie |
grabienia |
D. | grabienia |
grabień |
C. | grabieniu |
grabieniom |
B. | grabienie |
grabienia |
N. | grabieniem |
grabieniami |
Ms. | grabieniu |
grabieniach |
W. | grabienie |
grabienia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: grabiejący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | grabiejący |
grabiejący |
grabiejący |
grabiejące |
grabiejąca |
D. | grabiejącego |
grabiejącego |
grabiejącego |
grabiejącego |
grabiejącej |
C. | grabiejącemu |
grabiejącemu |
grabiejącemu |
grabiejącemu |
grabiejącej |
B. | grabiejącego |
grabiejącego |
grabiejący |
grabiejące |
grabiejącą |
N. | grabiejącym |
grabiejącym |
grabiejącym |
grabiejącym |
grabiejącą |
Ms. | grabiejącym |
grabiejącym |
grabiejącym |
grabiejącym |
grabiejącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | grabiejący |
grabiejący |
grabiejące |
grabiejące |
D. | grabiejących |
grabiejących |
grabiejących |
grabiejących |
C. | grabiejącym |
grabiejącym |
grabiejącym |
grabiejącym |
B. | grabiejących |
grabiejących |
grabiejących |
grabiejące |
N. | grabiejącymi |
grabiejącymi |
grabiejącymi |
grabiejącymi |
Ms. | grabiejących |
grabiejących |
grabiejących |
grabiejących |
odpowiednik aspektowy: zgrabieć
Pochodzenie
Od: grabie (zob.), pierwotnie w zn. 'stawać się podobnym do grabi, sztywnym jak grabie'.
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu
Połączenia
- dłonie, palce, ręce grabieją
- grabieć z zimna
Cytaty
W domu zimno, choć ogrzewanie działa. Ręce grabieją, więc siedzę w swetrach i wełnianych rzeczach. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Monografia grzechów z dziennika 1978-1989, 2006 |
|
Za kołnierz leje się zimny deszcz i grabieją dłonie. źródło: NKJP: Daniel Odija: Kronika umarłych, 2010 |
|
Kurczowo na drążku zaciśnięte palce grabieją z zimna i bolą. źródło: NKJP: Beata Obertyńska: W domu niewoli, 2005 |
|
Ręce mi grabiały, bo nie miałem rękawiczek, w butach też zrobiło mi się zaraz mokro, bo podeszwy były już przetarte, a nie było za co podzelować. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996 |
|
Ale dykta była za mała dla nas trzech i zawsze komuś jakaś część ciała wystawała, a ręce grabiały od trzymania jej nad głową. źródło: NKJP: Ryszard Sługocki: Na przekór i na bakier, 2008 |
Składnia
+ | grabieć | + |
(KOMU) +
(od CZEGO | z CZEGO)
|