UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dopełnić

Chronologizacja

1418, SStp
Użycie niepewne

Pochodzenie

Zob. pełnić

1. naczynie

Definicja

zwiększyć ilość zawartości pojemnika, tak aby był pełny

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Połączenia

dopełnić naczynie, worki, zbiornik
dopełnić piaskiem, wodą

Cytaty

Dopełnili szklanki gorzałą z termosu i dyskusja trwała nadal.

źródło: NKJP: Maciej Pinkwart: Dziewczyna z Ipanemy, 2003

Z pełnego zbiornika zawierającego 729 litrów czystego kwasu odlano a litrów i dopełniono zbiornik wodą.

źródło: NKJP: Przygotuj się z matematyki, Wieczór Wybrzeża, 2002-01-22

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dopełnię	dopełnimy
2 os.	dopełnisz	dopełnicie
3 os.	dopełni	dopełnią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dopełniłem +(e)m dopełnił	dopełniłam +(e)m dopełniła	dopełniłom +(e)m dopełniło	dopełniliśmy +(e)śmy dopełnili	dopełniłyśmy +(e)śmy dopełniły
2 os.	dopełniłeś +(e)ś dopełnił	dopełniłaś +(e)ś dopełniła	dopełniłoś +(e)ś dopełniło	dopełniliście +(e)ście dopełnili	dopełniłyście +(e)ście dopełniły
3 os.	dopełnił	dopełniła	dopełniło	dopełnili	dopełniły

bezosobnik: dopełniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dopełnijmy rzadziej dopełńmy
2 os.	dopełnij rzadziej dopełń	dopełnijcie rzadziej dopełńcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dopełniłbym bym dopełnił	dopełniłabym bym dopełniła	dopełniłobym bym dopełniło	dopełnilibyśmy byśmy dopełnili	dopełniłybyśmy byśmy dopełniły
2 os.	dopełniłbyś byś dopełnił	dopełniłabyś byś dopełniła	dopełniłobyś byś dopełniło	dopełnilibyście byście dopełnili	dopełniłybyście byście dopełniły
3 os.	dopełniłby by dopełnił	dopełniłaby by dopełniła	dopełniłoby by dopełniło	dopełniliby by dopełnili	dopełniłyby by dopełniły

bezosobnik: dopełniono by

bezokolicznik: dopełnić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: dopełniwszy

gerundium: dopełnienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dopełnienie	dopełnienia
D.	dopełnienia	dopełnień
C.	dopełnieniu	dopełnieniom
B.	dopełnienie	dopełnienia
N.	dopełnieniem	dopełnieniami
Ms.	dopełnieniu	dopełnieniach
W.	dopełnienie	dopełnienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: dopełniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dopełniony	dopełniony	dopełniony	dopełnione	dopełniona
D.	dopełnionego	dopełnionego	dopełnionego	dopełnionego	dopełnionej
C.	dopełnionemu	dopełnionemu	dopełnionemu	dopełnionemu	dopełnionej
B.	dopełnionego	dopełnionego	dopełniony	dopełnione	dopełnioną
N.	dopełnionym	dopełnionym	dopełnionym	dopełnionym	dopełnioną
Ms.	dopełnionym	dopełnionym	dopełnionym	dopełnionym	dopełnionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dopełnieni	dopełnieni	dopełnione	dopełnione
D.	dopełnionych	dopełnionych	dopełnionych	dopełnionych
C.	dopełnionym	dopełnionym	dopełnionym	dopełnionym
B.	dopełnionych	dopełnionych	dopełnionych	dopełnione
N.	dopełnionymi	dopełnionymi	dopełnionymi	dopełnionymi
Ms.	dopełnionych	dopełnionych	dopełnionych	dopełnionych

odpowiednik aspektowy: dopełniać

Składnia

Rz_osobowy

dopełnić

CO + (CZYM)

2. formalności

Definicja

wykonać czynności wynikające z jakiegoś obowiązku

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

Połączenia

dopełnić formalności, obowiązku, wymogów

Cytaty

Powiat jest zainteresowany realizacją tego zadania, choć jest to inwestycja finansowana z budżetu krajowego i wojewódzkiego. W ostatnich dniach czerwca [...] starosta dopełnił ostatnich formalności w Ministerstwie Infrastruktury Technicznej.

źródło: NKJP: Koło Słupca, Gazeta Poznańska, 2002-07-16

Teraz, w związku z postępem medycyny, ludzie mają więcej nadziei, że oddając chorego do szpitala, przedłużą mu życie chociaż o kilka miesięcy – mówi Franciszek Rosiński. – W ten sposób rodzina usiłuje też pozbyć się pewnych obaw, że nie dopełniła wszystkich obowiązków.

źródło: NKJP: Joanna Lamparska: Śmierć w wielkim mieście, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2005-04-23

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dopełnię	dopełnimy
2 os.	dopełnisz	dopełnicie
3 os.	dopełni	dopełnią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dopełniłem +(e)m dopełnił	dopełniłam +(e)m dopełniła	dopełniłom +(e)m dopełniło	dopełniliśmy +(e)śmy dopełnili	dopełniłyśmy +(e)śmy dopełniły
2 os.	dopełniłeś +(e)ś dopełnił	dopełniłaś +(e)ś dopełniła	dopełniłoś +(e)ś dopełniło	dopełniliście +(e)ście dopełnili	dopełniłyście +(e)ście dopełniły
3 os.	dopełnił	dopełniła	dopełniło	dopełnili	dopełniły

bezosobnik: dopełniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dopełnijmy rzadziej dopełńmy
2 os.	dopełnij rzadziej dopełń	dopełnijcie rzadziej dopełńcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dopełniłbym bym dopełnił	dopełniłabym bym dopełniła	dopełniłobym bym dopełniło	dopełnilibyśmy byśmy dopełnili	dopełniłybyśmy byśmy dopełniły
2 os.	dopełniłbyś byś dopełnił	dopełniłabyś byś dopełniła	dopełniłobyś byś dopełniło	dopełnilibyście byście dopełnili	dopełniłybyście byście dopełniły
3 os.	dopełniłby by dopełnił	dopełniłaby by dopełniła	dopełniłoby by dopełniło	dopełniliby by dopełnili	dopełniłyby by dopełniły

bezosobnik: dopełniono by

bezokolicznik: dopełnić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: dopełniwszy

gerundium: dopełnienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dopełnienie	dopełnienia
D.	dopełnienia	dopełnień
C.	dopełnieniu	dopełnieniom
B.	dopełnienie	dopełnienia
N.	dopełnieniem	dopełnieniami
Ms.	dopełnieniu	dopełnieniach
W.	dopełnienie	dopełnienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: dopełniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dopełniony	dopełniony	dopełniony	dopełnione	dopełniona
D.	dopełnionego	dopełnionego	dopełnionego	dopełnionego	dopełnionej
C.	dopełnionemu	dopełnionemu	dopełnionemu	dopełnionemu	dopełnionej
B.	dopełnionego	dopełnionego	dopełniony	dopełnione	dopełnioną
N.	dopełnionym	dopełnionym	dopełnionym	dopełnionym	dopełnioną
Ms.	dopełnionym	dopełnionym	dopełnionym	dopełnionym	dopełnionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dopełnieni	dopełnieni	dopełnione	dopełnione
D.	dopełnionych	dopełnionych	dopełnionych	dopełnionych
C.	dopełnionym	dopełnionym	dopełnionym	dopełnionym
B.	dopełnionych	dopełnionych	dopełnionych	dopełnione
N.	dopełnionymi	dopełnionymi	dopełnionymi	dopełnionymi
Ms.	dopełnionych	dopełnionych	dopełnionych	dopełnionych

odpowiednik aspektowy: dopełniać

Składnia

Rz_osobowy

dopełnić

CZEGO

3. całość

Definicja

spowodować, że coś jest ukończone lub kompletne

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

dopełnić dzieła, miary, obrzędu, rytuału
dopełnić całość

Cytaty

Ofertę tłumaczeń rosyjskojęzycznej fantastyki dopełniło pięć opowiadań opublikowanych na łamach „Nowej Fantastyki”.

źródło: NKJP: Paweł Laudański: Rosyjskojęzyczna fantastyka w Polsce (2008), Esensja, 2009-07-02

Plemiona zostały rozpędzone, pozbawione ziemi, skazane na wegetację. Alkoholizm i choroby dopełniły dzieła.

źródło: NKJP: Zbigniew Teplicki: Wielcy Indianie Ameryki Północnej, 1994

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dopełnię	dopełnimy
2 os.	dopełnisz	dopełnicie
3 os.	dopełni	dopełnią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dopełniłem +(e)m dopełnił	dopełniłam +(e)m dopełniła	dopełniłom +(e)m dopełniło	dopełniliśmy +(e)śmy dopełnili	dopełniłyśmy +(e)śmy dopełniły
2 os.	dopełniłeś +(e)ś dopełnił	dopełniłaś +(e)ś dopełniła	dopełniłoś +(e)ś dopełniło	dopełniliście +(e)ście dopełnili	dopełniłyście +(e)ście dopełniły
3 os.	dopełnił	dopełniła	dopełniło	dopełnili	dopełniły

bezosobnik: dopełniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dopełnijmy rzadziej dopełńmy
2 os.	dopełnij rzadziej dopełń	dopełnijcie rzadziej dopełńcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dopełniłbym bym dopełnił	dopełniłabym bym dopełniła	dopełniłobym bym dopełniło	dopełnilibyśmy byśmy dopełnili	dopełniłybyśmy byśmy dopełniły
2 os.	dopełniłbyś byś dopełnił	dopełniłabyś byś dopełniła	dopełniłobyś byś dopełniło	dopełnilibyście byście dopełnili	dopełniłybyście byście dopełniły
3 os.	dopełniłby by dopełnił	dopełniłaby by dopełniła	dopełniłoby by dopełniło	dopełniliby by dopełnili	dopełniłyby by dopełniły

bezosobnik: dopełniono by

bezokolicznik: dopełnić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: dopełniwszy

gerundium: dopełnienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dopełnienie	dopełnienia
D.	dopełnienia	dopełnień
C.	dopełnieniu	dopełnieniom
B.	dopełnienie	dopełnienia
N.	dopełnieniem	dopełnieniami
Ms.	dopełnieniu	dopełnieniach
W.	dopełnienie	dopełnienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: dopełniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dopełniony	dopełniony	dopełniony	dopełnione	dopełniona
D.	dopełnionego	dopełnionego	dopełnionego	dopełnionego	dopełnionej
C.	dopełnionemu	dopełnionemu	dopełnionemu	dopełnionemu	dopełnionej
B.	dopełnionego	dopełnionego	dopełniony	dopełnione	dopełnioną
N.	dopełnionym	dopełnionym	dopełnionym	dopełnionym	dopełnioną
Ms.	dopełnionym	dopełnionym	dopełnionym	dopełnionym	dopełnionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dopełnieni	dopełnieni	dopełnione	dopełnione
D.	dopełnionych	dopełnionych	dopełnionych	dopełnionych
C.	dopełnionym	dopełnionym	dopełnionym	dopełnionym
B.	dopełnionych	dopełnionych	dopełnionych	dopełnione
N.	dopełnionymi	dopełnionymi	dopełnionymi	dopełnionymi
Ms.	dopełnionych	dopełnionych	dopełnionych	dopełnionych

odpowiednik aspektowy: dopełniać

Składnia

Rz_nieżywotny

dopełnić

CO | CZEGO

Frazeologizmy

coś przelało czarę goryczy
coś dopełniło czary goryczy
coś dopełniło kielich goryczy
coś dopełniło czarę goryczy
ktoś/coś dokonał/dokonało reszty

Data ostatniej modyfikacji: 10.04.2025