Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. | 
                                uprawię | 
                                                    
                                uprawimy | 
                                            |||
| 2 os. | 
                                uprawisz | 
                                                    
                                uprawicie | 
                                            |||
| 3 os. | 
                                uprawi | 
                                                    
                                uprawią | 
                                            |||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. | 
                                uprawiłem +(e)m uprawił  | 
                                                    
                                uprawiłam +(e)m uprawiła  | 
                                                    
                                uprawiłom +(e)m uprawiło  | 
                                                    
                                uprawiliśmy +(e)śmy uprawili  | 
                                                    
                                uprawiłyśmy +(e)śmy uprawiły  | 
                                            
| 2 os. | 
                                uprawiłeś +(e)ś uprawił  | 
                                                    
                                uprawiłaś +(e)ś uprawiła  | 
                                                    
                                uprawiłoś +(e)ś uprawiło  | 
                                                    
                                uprawiliście +(e)ście uprawili  | 
                                                    
                                uprawiłyście +(e)ście uprawiły  | 
                                            
| 3 os. | 
                                uprawił | 
                                                    
                                uprawiła | 
                                                    
                                uprawiło | 
                                                    
                                uprawili | 
                                                    
                                uprawiły | 
                                            
bezosobnik: uprawiono
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. | 
                    uprawmy | 
            |
| 2 os. | 
                    upraw | 
                
                    uprawcie | 
            
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. | 
                                uprawiłbym bym uprawił  | 
                                                    
                                uprawiłabym bym uprawiła  | 
                                                    
                                uprawiłobym bym uprawiło  | 
                                                    
                                uprawilibyśmy byśmy uprawili  | 
                                                    
                                uprawiłybyśmy byśmy uprawiły  | 
                                            
| 2 os. | 
                                uprawiłbyś byś uprawił  | 
                                                    
                                uprawiłabyś byś uprawiła  | 
                                                    
                                uprawiłobyś byś uprawiło  | 
                                                    
                                uprawilibyście byście uprawili  | 
                                                    
                                uprawiłybyście byście uprawiły  | 
                                            
| 3 os. | 
                                uprawiłby by uprawił  | 
                                                    
                                uprawiłaby by uprawiła  | 
                                                    
                                uprawiłoby by uprawiło  | 
                                                    
                                uprawiliby by uprawili  | 
                                                    
                                uprawiłyby by uprawiły  | 
                                            
bezosobnik: uprawiono by
bezokolicznik: uprawić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
                uprawiwszy
    
gerundium: uprawienie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | uprawienie | 
                    uprawienia | 
                
| D. | uprawienia | 
                    uprawień | 
                
| C. | uprawieniu | 
                    uprawieniom | 
                
| B. | uprawienie | 
                    uprawienia | 
                
| N. | uprawieniem | 
                    uprawieniami | 
                
| Ms. | uprawieniu | 
                    uprawieniach | 
                
| W. | uprawienie | 
                    uprawienia | 
                
imiesłów przymiotnikowy bierny: uprawiony
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | uprawiony | 
                                                            uprawiony | 
                                                            uprawiony | 
                                                            uprawione | 
                                                            uprawiona | 
                                            
| D. | uprawionego | 
                                                            uprawionego | 
                                                            uprawionego | 
                                                            uprawionego | 
                                                            uprawionej | 
                                            
| C. | uprawionemu | 
                                                            uprawionemu | 
                                                            uprawionemu | 
                                                            uprawionemu | 
                                                            uprawionej | 
                                            
| B. | uprawionego | 
                                                            uprawionego | 
                                                            uprawiony | 
                                                            uprawione | 
                                                            uprawioną | 
                                            
| N. | uprawionym | 
                                                            uprawionym | 
                                                            uprawionym | 
                                                            uprawionym | 
                                                            uprawioną | 
                                            
| Ms. | uprawionym | 
                                                            uprawionym | 
                                                            uprawionym | 
                                                            uprawionym | 
                                                            uprawionej | 
                                            
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | uprawieni | 
                                                            uprawieni | 
                                                            uprawione | 
                                                            uprawione | 
                                            
| D. | uprawionych | 
                                                            uprawionych | 
                                                            uprawionych | 
                                                            uprawionych | 
                                            
| C. | uprawionym | 
                                                            uprawionym | 
                                                            uprawionym | 
                                                            uprawionym | 
                                            
| B. | uprawionych | 
                                                            uprawionych | 
                                                            uprawionych | 
                                                            uprawione | 
                                            
| N. | uprawionymi | 
                                                            uprawionymi | 
                                                            uprawionymi | 
                                                            uprawionymi | 
                                            
| Ms. | uprawionych | 
                                                            uprawionych | 
                                                            uprawionych | 
                                                            uprawionych | 
                                            
odpowiednik aspektowy: uprawiać
Pochodzenie
Z przedrostkiem u- od prawić (zob.)
1. ziemię
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia rolnictwo
Cytaty
| 
                 Dopiero kilometry dalej można coś posadzić, z nadzieją, że jeśli przyjdą deszcze - ziemia obrodzi. Człowiek ma jej tu tyle, ile zdoła uprawić, rzecz w tym, że uprawi jej niewiele. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Heban, 2004  | 
        |
| 
                 [...] chłop nie uprawi ziemi i nie zbierze jej plonów, jeśli nie stanie się jego własnością, co mi tam będziesz ględził o klasykach, poczytaj sobie Reymonta. źródło: NKJP: Wiesław Paweł Szymański: Niedźwiedź w katedrze, 1981  | 
        |
| 
                 Około jednego hektara mamy jeszcze pod wodą. Pływają na nim łabędzie. Tej ziemi już w tym roku nie uprawimy. źródło: NKJP: Stanisław Kośmider: Rawicz, Gazeta Poznańska, 2002-04-08  | 
        |
| 
                 Każdy metr ziemi uprawiony został dzięki mięśniom końskim. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Kronika wypadków miłosnych, 1974  | 
        |
| 
                 Gleba może być przeciętnie żyzna, ale głęboko uprawiona. źródło: NKJP: Eugeniusz Radziul: Ogrodowe pasje, 2009  | 
        
Składnia
                                             
                                     | 
                + | uprawić | + | 
                                             
                                                                                                        CO                                                                                                 
                         | 
            
2. zboże
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia rolnictwo
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin ogrodnictwo i dbałość o rośliny
Cytaty
| 
                 Jak uprawić las? Lasy Państwowe rozpoczynają cykl szkoleń dla rolników. Będą one poświęcone zakładaniu i pielęgnacji lasów na gruntach rolnych. źródło: NKJP: BOŻ: Z ziemi pilskiej, Gazeta Poznańska, 2005-10-01  | 
        |
| 
                 Życie całej rodziny było więc uzależnione [...] od tego, jak dużo jadalnych roślin zdołano uprawić, jakie ryby złowiono i jak wiele zwierząt wykarmiono na skalistej wysepce. źródło: NKJP: Jacek Żakowski: Co dalej panie Mrożek, co dalej?, Gazeta Wyborcza, Agora S.A.  | 
        
Składnia
                                             
                                     | 
                + | uprawić | + | 
                                             
                                                                                                        CO                                                                                                 
                         |