Chronologizacja
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | gnuśny |
gnuśny |
gnuśny |
gnuśne |
gnuśna |
D. | gnuśnego |
gnuśnego |
gnuśnego |
gnuśnego |
gnuśnej |
C. | gnuśnemu |
gnuśnemu |
gnuśnemu |
gnuśnemu |
gnuśnej |
B. | gnuśnego |
gnuśnego |
gnuśny |
gnuśne |
gnuśną |
N. | gnuśnym |
gnuśnym |
gnuśnym |
gnuśnym |
gnuśną |
Ms. | gnuśnym |
gnuśnym |
gnuśnym |
gnuśnym |
gnuśnej |
W. | gnuśny |
gnuśny |
gnuśny |
gnuśne |
gnuśna |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | gnuśni |
gnuśni |
gnuśne |
gnuśne |
D. | gnuśnych |
gnuśnych |
gnuśnych |
gnuśnych |
C. | gnuśnym |
gnuśnym |
gnuśnym |
gnuśnym |
B. | gnuśnych |
gnuśnych |
gnuśnych |
gnuśne |
N. | gnuśnymi |
gnuśnymi |
gnuśnymi |
gnuśnymi |
Ms. | gnuśnych |
gnuśnych |
gnuśnych |
gnuśnych |
W. | gnuśni |
gnuśni |
gnuśne |
gnuśne |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | gnuśniejszy |
gnuśniejszy |
gnuśniejszy |
gnuśniejsze |
gnuśniejsza |
D. | gnuśniejszego |
gnuśniejszego |
gnuśniejszego |
gnuśniejszego |
gnuśniejszej |
C. | gnuśniejszemu |
gnuśniejszemu |
gnuśniejszemu |
gnuśniejszemu |
gnuśniejszej |
B. | gnuśniejszego |
gnuśniejszego |
gnuśniejszy |
gnuśniejsze |
gnuśniejszą |
N. | gnuśniejszym |
gnuśniejszym |
gnuśniejszym |
gnuśniejszym |
gnuśniejszą |
Ms. | gnuśniejszym |
gnuśniejszym |
gnuśniejszym |
gnuśniejszym |
gnuśniejszej |
W. | gnuśniejszy |
gnuśniejszy |
gnuśniejszy |
gnuśniejsze |
gnuśniejsza |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | gnuśniejsi |
gnuśniejsi |
gnuśniejsze |
gnuśniejsze |
D. | gnuśniejszych |
gnuśniejszych |
gnuśniejszych |
gnuśniejszych |
C. | gnuśniejszym |
gnuśniejszym |
gnuśniejszym |
gnuśniejszym |
B. | gnuśniejszych |
gnuśniejszych |
gnuśniejszych |
gnuśniejsze |
N. | gnuśniejszymi |
gnuśniejszymi |
gnuśniejszymi |
gnuśniejszymi |
Ms. | gnuśniejszych |
gnuśniejszych |
gnuśniejszych |
gnuśniejszych |
W. | gnuśniejsi |
gnuśniejsi |
gnuśniejsze |
gnuśniejsze |
Pochodzenie
psł. *gnusьnъ 'wzbudzający wstręt, obrzydzenie, odrazę'
1.a człowiek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- gnuśny i apatyczny, gnuśny i leniwy, gnuśny i nudny, gnuśny i ospały
Cytaty
Kolejni monarchowie z dynastii Merowingów, panujący w państwie Franków po zmarłym w 639 r. Dagobercie I, nie przejawiali większej aktywności i historia zapisała ich jako królów gnuśnych . źródło: NKJP: Internet |
|
Mieszczanie mieli być gnuśni i tchórzliwi, miasta brudne, pełne złodziei, prostytutek i żebraków. źródło: NKJP: Dariusz Łukasiewicz: Dzieje strachu, Polityka, 2009-10-17 |
|
Kiedy w czternastym roku organizowaliśmy czyn zbrojny, tak samo spotykaliśmy się z niechęcią gnuśnego społeczeństwa. źródło: NKJP: Stanisław Berenda-Czajkowski: Dni grozy i łez, 2001 |
|
Jestem z natury gnuśna, powolna i okropnie leniwa [...]. źródło: NKJP: Anna Bojarska, Maria Bojarska: Siostry B., 1996 |
|
Wirtembergia staje nieomal w obliczu wojny domowej, której udaje się uniknąć tylko dlatego, że z powodu nadużycia alkoholu gnuśny Karol Aleksander dostaje ataku serca i umiera. źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: Kino totalitarne: Nazistowskie pragnienie „sprawiedliwości” wobec Żydów, Esensja, 2009-04-08 |
1.b twarz
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- gnuśna twarz, gnuśne spojrzenie, życie
Cytaty
Minister natychmiast się ocknął i posłał Kryłowowi gnuśny uśmiech [...]. źródło: Internet: books.google.pl |
|
Uporawszy się z mokrymi włosami, Debora zaczęła wycierać nogi, brzuch, pod pachami [...]. Była wreszcie wytarta i gnuśnym ruchem odrzuciła od siebie ręcznik. źródło: NKJP: Stanisław Berenda-Czajkowski: Dni grozy i łez, 2001 |
|
Gardzono gnuśnym ciałem z jego przyziemnymi potrzebami: głodzono je, umartwiano, raniono, aby dać duszy możliwość rozwoju. źródło: NKJP: Ksawery Knotz: Seks, jakiego nie znacie Dla małżonków kochających Boga, 2009 |
|
Twarz miał obojętną i gnuśną, zdawał się wcale małego nie słyszeć. źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961 |
2. miasto
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Połączenia
- gnuśny i leniwy, gnuśny i senny; nudny i gnuśny
Cytaty
Tytan pracy, jakby nie z gnuśnego PRL-u, robił dziesięć rzeczy naraz, ale w sposób przemyślany. źródło: NKJP: Maria Kruczkowska: Powrót profesora, Gazeta Wyborcza, 1998-01-16 |
|
Popatrzcie, ile emocji niesie sport na wysokim poziomie. Poza chuligańskimi marginesami są to emocje na ogół pozytywne, potrzebne nam w gnuśnym świecie codziennych obowiązków. źródło: NKJP: Jan Pietrzak: Gol pierwszy i jedyny, Dziennik Polski, 2008-06-19 |
|
Braci [...] łączą więzy krwi, różni cała reszta. Jeden jest bogiem, drugi życiową ofermą; jeden w życiu improwizuje, drugi prowadzi egzystencję gnuśną, bezbarwną i cudownie przewidywalną. źródło: NKJP: Magdalena Andrzejczyk: Magia w centrum miasta, czyli gdy bogowie się nudzą, Dziennik Bałtycki, 2006-02-24 |
|
Ktoś zdaje się mówił, że Kraków jest miastem gnuśnym, kulturalnym, nieskorym do awantur... źródło: NKJP: Tadeusz Nyczek; An Wróblewski: Spór o Wróblewskiego, Gazeta Wyborcza, 1994-03-29 |
|
Więc pewnie i dziś, wedle tej samej propagandowej modły, musimy wierzyć na słowo, że miasto nie jest gnuśne, lecz pełne wielkości, zaś to co każdy z nas widzi gołym okiem, to jedynie „przejściowe trudności dynamicznego rozwoju”. źródło: NKJP: Michał Smolor: Poszukiwanie wielkich wydarzeń, Dziennik Zachodni, 2008-04-25 |