UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zwieracz

Chronologizacja

1861, SJPWil

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zwieracz
zwieracze
D. zwieracza
zwieraczów
zwieraczy
C. zwieraczowi
zwieraczom
B. zwieracz
zwieracze
N. zwieraczem
zwieraczami
Ms. zwieraczu
zwieraczach
W. zwieraczu
zwieracze

Pochodzenie

Od: przedrostkowego czasownika opartego na psł. -*verati : *verti, *vьrǫ 'zamykać, zawierać; kryć, chować'

Definicja

mięsień znajdujący się wokół różnego rodzaju otworów w ciele, odpowiadający za ich zamykanie się

Noty o użyciu

Używane często w liczbie mnogiej odniesieniu do mięśni odpowiadających za kontrolę oddawania potrzeb fizjologicznych.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  mięsień

Połączenia

  • silny, słaby zwieracz
  • zwieracz cewki moczowej, gardła, odbytu, pęcherza, przełyku
  • mięsień; napięcie, skurcz; zaburzenia zwieracza
  • kontrola nad zwieraczami
  • zwieracze puszczają
  • kontrolować, zaciskać zwieracze; rozluźnienie zwieracza
  • panować nad zwieraczami

Cytaty

Wraz z rozwojem dziecka i procesem jego dojrzewania, między pierwszym a drugim rokiem życia, równie ważna staje się okolica odbytu, strefa analna. Dziecko zaczyna kontrolować zwieracze [...].

źródło: NKJP: Agnieszka Leźnicka-Łoś: Nauczyć się kochać: terapia psychoanalityczna w teorii i praktyce, 2002

Jest [...] część pacjentów z wadami wrodzonymi, związanymi z niedorozwojem lub całkowitym brakiem mięśni zwieraczy, którzy nigdy, od urodzenia, nie kontrolowali wypróżnienia [...].

źródło: NKJP: (DD): Proteza, która może pomóc, Dziennik Polski, 2005-02-03

Jedząc, zawsze połykamy powietrze. Jednak gdy posiłek pochłaniamy nerwowo i w pośpiechu albo popijamy go napojami gazowanymi, w żołądku gromadzi się go znacznie więcej niż zazwyczaj. W chwili rozluźnienia zwieracza przełyku powietrze wydobywa się na zewnątrz.

źródło: NKJP: Maria Orzeszko: Komu dokładkę?, Wiedza i Życie nr 12, 2001

Po zakończeniu obróbki pokarmu w żołądku kurczy się on, przepychając treść pokarmową do dwunastnicy. Gdy zwieracz odźwiernika zamyka żołądek, rozpoczyna się proces trawienia w dwunastnicy, a następnie w jelicie cienkim.

źródło: NKJP: Jolanta Gromadzka-Anzelewicz: Boli żołądek, Dziennik Bałtycki, 2000-10-28

Składnia

bez ograniczeń + zwieracz +
CZEGO
Data ostatniej modyfikacji: 29.09.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj