UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

roztropność

Chronologizacja

1 połowa XV w., SStp

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. roztropność
roztropności
D. roztropności
roztropności
C. roztropności
roztropnościom
B. roztropność
roztropności
N. roztropnością
roztropnościami
Ms. roztropności
roztropnościach
W. roztropności
roztropności

Pochodzenie

Zob. roztropny

1. społeczeństwa

Definicja

cecha kogoś, kto w postępowaniu kieruje się rozsądkiem i namysłem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Relacje znaczeniowe

synonimy:  prudencja

Połączenia

  • roztropność w podejmowaniu decyzji
  • roztropność i mądrość, roztropność i odpowiedzialność, roztropność i ostrożność, roztropność i poczucie odpowiedzialności, roztropność i przezorność, roztropność i rozsądek, roztropność i rozwaga
  • apelować, prosić, wołać o roztropność

Cytaty

Polska jest skazana na siebie, na mądrość i roztropność polskiego społeczeństwa.

źródło: NKJP: Deklaracja prezydentów, Gazeta Wyborcza, 1994-01-15

Zalecał roztropność w podejmowaniu decyzji, umiar w korzystaniu z życia i w głoszonych poglądach.

źródło: NKJP: (ALG): Mnich w przestworzach, Dziennik Polski, 2006-12-16

[...] młodzież biorąca udział w konkursie musiała wykazać się ogromną wiedzą na temat życia św. Jadwigi Królowej, jej roztropności i mądrości, troski o rozwój państwa i Kościoła.

źródło: NKJP: (DEL): Wiedzą wszystko o patronce, Gazeta Krakowska, 2006-03-21

Kolejnym wielkim brakiem roztropności było sprowadzenie na ziemie polskie Zakonu Krzyżackiego przez Konrada Mazowieckiego, gdyż Krzyżacy już wtedy cieszyli się złą sławą za próby utworzenia na Węgrzech własnego państwa, skąd zostali przepędzeni.

źródło: NKJP: Internet

Za bardzo ważne [...] uważam odtworzenie w naszym kraju prawdziwej elity, prawdziwej inteligencji. Myślę o możliwie szerokiej grupie osób świetnie wykształconych, cechujących się roztropnością, wrażliwością obywatelską i wysokim morale.

źródło: NKJP: Sylwia Palka: Nauka wymaga skupienia..., Wychowawca, 178, 2007-10

Składnia

bez ograniczeń + roztropność +
(w CZYM)

2. decyzji

Definicja

cecha czegoś, co świadczy o tym, że ktoś w postępowaniu kieruje się rozsądkiem i namysłem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Cytaty

Droga do celu wiedzie ta sama - przez dobroć serca i roztropność rozumu.

źródło: NKJP: e.cz.: Wszystkich Świętych, Rzeczpospolita, nr 255, 1997

Wspólnie modlono się „o mądrość ludzi organizujących nam pracę, o roztropność naszych czynów i słów oraz o mądrą radę”.

źródło: NKJP: Andrzej Stefański: Barbórka '92, Gazeta Wyborcza, 1992-12-05

Wiem mniej niż „Gazeta Wyborcza” i inne media - skarży się premier i stawia za wzór roztropność komentarzy zagranicznych.

źródło: NKJP: Ewa Milewicz, Gazeta Wyborcza, 1996-04-23

W wywiadzie radiowym pogratulował też rządowi australijskiemu roztropności decyzji [...].

źródło: Internet: archiwum.wyborcza.pl

[...] Józef zaś wyrósł na wyjątkowo rozgarniętego chłopca i nikt w rodzinie nie dorównywał mu roztropnością umysłu.

źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963

Data ostatniej modyfikacji: 20.06.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj