UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

maselnica

Chronologizacja

1779, SL
W postaci maślnica

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. maselnica
maselnice
D. maselnicy
maselnic
C. maselnicy
maselnicom
B. maselnicę
maselnice
N. maselnicą
maselnicami
Ms. maselnicy
maselnicach
W. maselnico
maselnice

Pochodzenie

Zob. masło

1. do wyrobu

Definicja

używane w przeszłości drewniane urządzenie do ubijania masła, składające się z pojemnika na śmietanę i drewnianego kija zakończonego u dołu krążkiem

Warianty

  • rzadziej masielnica

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Połączenia

  • drewniana maselnica

Cytaty

Poczekaj! Wyrwały jej maselnicę, szast, prast, biją kijem, aż furczy, na dwie zmiany. Za dziesięć minut masło było zrobione, tylko się trochę śmietany wylało.

źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1954

Marzyła, że zamieszkają kiedyś na wsi, będą sadzić kwiaty w ogrodzie, wyrabiać masło w maselnicy i odciskać biały ser w ściereczce.

źródło: NKJP: Katarzyna Surmiak-Domańska: Prywatna bezpłatna, Gazeta Wyborcza, 1999-03-18

Takie balie ogromne, ciężkie kupowało się na placach targowych, gdzie bednarze oprócz nich oferowali maselnice, beczki i beczułki, rzecz jasna dębowe, z najprawdziwszego dębu, przydającego smaku kiszonej kapuście i kiszonym ogórkom.

źródło: NKJP: Andrzej Kozioł: Zapomniany Kraków, 2007

2. do podania

Definicja

szklany lub ceramiczny pojemnik, w którym podaje się na stół lub przechowuje porcje masła

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem

Relacje znaczeniowe

synonimy:  maselniczka
hiperonimy:  naczynie, pojemnik

Cytaty

Ma przerażająco duży zasięg kończyn. Potrafi bez wstawania sięgnąć przy stole po maselnicę leżącą na przeciwnym krańcu. A stół mamy sześcioosobowy.

źródło: Internet: skorpionwrosole.blogspot.com

Powstają maselnice, sosjery, dzbany o kształtach zwierząt (często z humorystycznym zabarwieniem) oraz prócz dużej serii figur zwierząt, służących do dekoracji, także rzeczy drobne, np. fajki, pudełka i inne przedmioty tzw. galanterii.

źródło: Ryszard Stanisław: Porcelana: od baroku do empiru, 1964

Wystawa produktów w przyfabrycznym sklepie, po której oprowadza nas szefowa marketingu Magdalena Szubert, cieszy oko. Wszystko lśni. Oglądamy srebrne noże, widelce, cukiernice, maselnice, patery i świeczniki o pięknych wzorach.

źródło: NKJP: Grzegorz Żurawiński: Srebrni jubilaci, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2004-05-28

Data ostatniej modyfikacji: 13.03.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj