Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | kołatka |
kołatki |
|
D. | kołatki |
kołatek |
|
C. | kołatce |
kołatkom |
|
B. | kołatkę |
kołatki |
|
N. | kołatką |
kołatkami |
|
Ms. | kołatce |
kołatkach |
|
W. | kołatko |
kołatki |
Pochodzenie
pol. kołatać 'stukać, pukać, łomotać'
z psł. dial. *kolatati 'wstrząsać, uderzać, łomotać'
1. na drzwiach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka sprzęty domowe i przedmioty codziennego użytku
Relacje znaczeniowe
synonimy: | antaba |
Połączenia
- stukać kołatką
Cytaty
Do wieka, u wewnętrznej strony, przybiłem rączkę mosiężną od kołatki, prawdziwe arcydziełko kowalskiej roboty. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1979 |
|
Zastukał drewnianą kołatką, umieszczoną przy dębowych drzwiach i po chwili zobaczył ogromne babsko w rozchełstanym szlafroku, z dużym nosem i siwym wąsem nad górną wargą. źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 1967 |
|
Obojętnie patrzyłem na kołatkę wyobrażającą łeb psa szczerzącego zęby. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004 |
|
Niewiele myśląc, ująłem ciężką kołatkę u wejścia i zapukałem nieśmiało. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003 |
2. w rękach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki
Połączenia
- drewniana kołatka
Cytaty
Sprowadzano tam także z okolicznych wsi mężczyzn w ich średniowiecznych baranicach i baranich czapach, z kijami i kołatkami, żeby naganiali Niemcom zwierzynę na strzał. źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998 |
|
W Wielkim Tygodniu w kościele, gdzie obrazy przesłaniały zasłony z kiru, a kołatki stukały sucho zamiast dzwonków, odwiedzało się grób Pana Jezusa. źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Dolina Issy, 1955 |
|
W tej wrzawie nie od razu dało się słyszeć rogi. Po chwili dołączyły do nich bębenki i kołatki. źródło: NKJP: Tomasz Kołodziejczak: Krew i kamień, 2003 |
|
- Oni szli cicho, jakby pędzili skradzione stada, owce nie miały brzękadeł, a krowy kołatek, nawet psy nie szczekały... Roztopili się w mroku. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966 |
|
Nawet tak bezpretensjonalna piosenka jak „Yellow Submarine” została potraktowana eksperymentalnie - słyszymy tam odgłosy gwizdków, dzwonów okrętowych, syren, kołatek używanych przez kibiców piłkarskich. źródło: NKJP: Mirosław Pęczak: Przełom 66, Polityka, 2006-04-15 |