UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

mącić się

Chronologizacja

1571, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. mącę się
mącimy się
2 os. mącisz się
mącicie się
3 os. mąci się
mącą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. mąciłem się
+(e)m się mącił
mąciłam się
+(e)m się mąciła
mąciłom się
+(e)m się mąciło
mąciliśmy się
+(e)śmy się mącili
mąciłyśmy się
+(e)śmy się mąciły
2 os. mąciłeś się
+(e)ś się mącił
mąciłaś się
+(e)ś się mąciła
mąciłoś się
+(e)ś się mąciło
mąciliście się
+(e)ście się mącili
mąciłyście się
+(e)ście się mąciły
3 os. mącił się
mąciła się
mąciło się
mącili się
mąciły się

bezosobnik: mącono się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się mącił
będę się mącić
będę się mąciła
będę się mącić
będę się mąciło
będę się mącić
będziemy się mącili
będziemy się mącić
będziemy się mąciły
będziemy się mącić
2 os. będziesz się mącił
będziesz się mącić
będziesz się mąciła
będziesz się mącić
będziesz się mąciło
będziesz się mącić
będziecie się mącili
będziecie się mącić
będziecie się mąciły
będziecie się mącić
3 os. będzie się mącił
będzie się mącić
będzie się mąciła
będzie się mącić
będzie się mąciło
będzie się mącić
będą się mącili
będą się mącić
będą się mąciły
będą się mącić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. mąćmy się
2 os. mąć się
mąćcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. mąciłbym się
bym się mącił
mąciłabym się
bym się mąciła
mąciłobym się
bym się mąciło
mącilibyśmy się
byśmy się mącili
mąciłybyśmy się
byśmy się mąciły
2 os. mąciłbyś się
byś się mącił
mąciłabyś się
byś się mąciła
mąciłobyś się
byś się mąciło
mącilibyście się
byście się mącili
mąciłybyście się
byście się mąciły
3 os. mąciłby się
by się mącił
mąciłaby się
by się mąciła
mąciłoby się
by się mąciło
mąciliby się
by się mącili
mąciłyby się
by się mąciły

bezosobnik: mącono by się

bezokolicznik: mącić się

imiesłów przysłówkowy współczesny: mącąc się

gerundium: mącenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. mącenie się
mącenia się
D. mącenia się
mąceń się
C. mąceniu się
mąceniom się
B. mącenie się
mącenia się
N. mąceniem się
mąceniami się
Ms. mąceniu się
mąceniach się
W. mącenie się
mącenia się

imiesłów przymiotnikowy czynny: mącący się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. mącący się
mącący się
mącący się
mącące się
mącąca się
D. mącącego się
mącącego się
mącącego się
mącącego się
mącącej się
C. mącącemu się
mącącemu się
mącącemu się
mącącemu się
mącącej się
B. mącącego się
mącącego się
mącący się
mącące się
mącącą się
N. mącącym się
mącącym się
mącącym się
mącącym się
mącącą się
Ms. mącącym się
mącącym się
mącącym się
mącącym się
mącącej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. mącący się
mącący się
mącące się
mącące się
D. mącących się
mącących się
mącących się
mącących się
C. mącącym się
mącącym się
mącącym się
mącącym się
B. mącących się
mącących się
mącących się
mącące się
N. mącącymi się
mącącymi się
mącącymi się
mącącymi się
Ms. mącących się
mącących się
mącących się
mącących się

odpowiednik aspektowy: zmącić się

Pochodzenie

Zob. mącić

1. o wodzie

Definicja

tracić przejrzystość, ulegając zmętnieniu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne

Cytaty

Wicko jest jeziorem płytkim, bardzo szybko mąci się w nim woda.

źródło: NKJP: (IH): Nurkowie nie znaleźli, Dziennik Bałtycki, 2011

Po przejściu pierwszego nurka woda mąci się tak, że nie widać palca przytkniętego do maski [...].

źródło: NKJP: Wojciech Fusek: Speleologia, Gazeta Wyborcza, 1994-03-19

Tafla wody delikatnie mąciła się, gdy któraś z ryb podskoczyła i uniosła się w powietrzu.

źródło: Internet: krol-lew-4-krolestwo-lwiej-ziemi.blog.onet.pl

[...] białobarwna zawiesina mąciła się od każdego stąpnięcia.

źródło: Internet: wattpad.com

Eksploracja podwodna jest tutaj znacznie utrudniona przez ciasnotę i ilasty osad na ścianach powodujący mącenie się wody.

źródło: Internet: jaskiniejury.pl

2. o zapachach

Definicja

przenikać się wzajemnie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Cytaty

W powietrzu unosił się rozkoszny i orzeźwiający zapach truskawek, który zabawnie mącił się z wlatującymi przez okno masami świeżego powietrza.

źródło: Internet: kaulitz.mylog.pl

Stali teraz tak blisko siebie, że ich gorące oddechy mąciły się wzajemnie, stając się jednym [...].

źródło: Internet: magiclullaby.forumpl.net

W przypadku ulic żwirowych nieodzowne jest użycie geowłókniny jako powłoki separacyjnej uniemożliwiającej mącenie się nawierzchni ze skromniej wkładanymi warstwami.

źródło: Internet: housedesign.mn

Składnia

bez ograniczeń + mącić się +
(z CZYM)

3. o sprawie

Definicja

ulegać zakłóceniu naruszającemu dobry lub normalny stan

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Cytaty

To wszystko sprawia, że mącić się zaczęła ta klarowność obrazu, jaką starała się osiągnąć proza dziewiętnastowieczna, świat zaczął się wydawać zbyt skomplikowanym, aby ująć go w opowiadaniu o logicznym uporządkowaniu jego materii.

źródło: NKJP: Artur Hutnikiewicz: Młoda Polska, 1994

Tonacja D-dur mąci się lekko pod koniec utworu, 6. i 5- takty od końca brzmią jak a-moll; zresztą mamy to samo i w pierwszej kołysance Regera, i w omawianym utworze Chopina.

źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Dziedzictwo Chopina i szkice muzyczne, 1980

[...] odtąd mąci się sprawa i wątek się wikła tak, że go rozplątać trudno.

źródło: Internet: kpbc.ukw.edu.pl

Ale na szczęście Grupińskiej jeszcze udało się rozmawiać z tymi, którzy przeżyli. Jednak nic dziwnego, że niektórym pamięć też już nie dopisywała, mąciły się daty, znikały nazwiska. Dlatego te ich wspomnienia są tak prawdziwe i poruszające – są znakiem traumy i upływu lat.

źródło: Internet: dziennikwschodni.pl

Roztargniony, tracił wątek swego utworu, smyczek odrętwiałej jego dłoni wypowiadał posłuszeństwo, dźwięki mąciły się.

źródło: Internet: ebuw.uw.edu.pl

4. o umyśle

Definicja

ulegać zakłóceniu naruszającemu normalne funkcje umysłu i zmysłów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  mieszać się

Cytaty

Niejedna panienka byłaby zachwycona, gdyby adoratorowi przy niej mąciły się zmysły i odejmowało mowę.

źródło: NKJP: Internet

Droga mu się dłużyła, od wypitej wódki mąciło się w głowie, tak że jak zobaczył pod wieczór kapliczkę, pomyślał, że tutaj noc przeczeka.

źródło: NKJP: Lechosław Herz: Wardęga Opowieści z pobocza drogi, 2010

A najlepszym sposobem zaistnienia w telewizji jest narobienie zamętu, wykonanie skandalu, powiedzenie czegoś, od czego mąci się w rozumie ludziom rozsądnym, niemniej jest to wyraz normalnego stanu psychicznego środowisk, o jakich mówię.

źródło: NKJP: Zbigniew Bauer: Wolność i przyzwoitość, Gazeta Krakowska, 2004-08-28

[...] to nie moja wina, że taki jestem, tylko wina środowiska, telewizji, rodziny lub ustroju państwa. Wmawiam sobie, że te właśnie czynniki są odpowiedzialne za mącenie się mojej osobowości, i że to one produkują wszystkie moje mentalne dziwactwa.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + mącić się +
(od CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 11.03.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj